Polskie Radio
Section05

POLSKA

"17 września 1939 w dwu odsłonach czyli wieś i miasto"

Odsłona pierwsza: "Z Polski do Polski" - 11' Exodus Polaków mieszkających po obu stronach obecnej granicy polsko- biłoruskiej, związany z wkroczeniem do Polski 17 września 1939 roku wojsk sowieckich. Bohaterami reportażu są Ci, którzy to przeżyli, a pochodzą z różnych stron Polski, Białorusi i Ukrainy. Od paru lat mogą się już spotykać w rocznicę tamtych dramatycznych wydarzeń. Wchodzimy w niepowtarzalną atmosferę ludzi pogranicza, który dzielą się z nami swoimi tęsknotami. Odsłona druga: "A wrzesień był taki słoneczny" - Pani Zofia, panienka z tzw. dobrego, lubelskiego domu wspomina swoje piękne miasto, które we wrześniu 1939 znalazło się w kleszczach dwu agresorów. Pamięta szczegóły z których wyłaniają się żywe obrazy przeszłości. Kolorowy świat dzieciństwa zaczął się na jej oczach rozpadać: "Nagle przerwano w radiu hymn narodowy... ...narastała świadomość końca świata.....ściskali się Niemcy z Rosjanami na Placu Litewskim....już nie było niedzieli wtedy. Każdy dzień był powszedni."
Zobacz więcej na temat:  17 września 1939 Białoruś mieszkanie koniec świata

"W słońcu"

W marcu 1942 roku w Skierniewicach powstało I-sze Schronisko dla Sierot Wojennych w okupowanej Polsce. Powstało ono dzięki ofiarności mieszkańców Skierniewic i społecznikom Rady Głównej Opiekuńczej, Znalazły tam dom dzieci z Warszawy, których ojcowie byli w niewoli, obozach lub zginęli na wojnie. Panowała tam atmosfera iśćie rodzinna, wytwarzająca tak silne związki międzyludzkie, że wychowankowie schroniska do dziś dnia się przyjaźnią i systematycznie spotykają, Autorka reportażu uczestniczy w takim spotkaniu
Zobacz więcej na temat:  Warszawa dom dziecka

"Subiektywna i tendencyjna historia barytu lat ostatecznych"

4 września br. W Boguszowie - Gorcach otwarta została wystawa fotograficzno - dźwiękowa pt. "Ludzie z barytu". Składa się ona z nagrań dokumentujących przeszłość kopalni i fotografii Andrzeja Łuca przedstawiają rzeczywistość miasta, już bez kopalni. Nagrania pochodzą z audycji dokumatalnej Jolanty Krysowatej, która prezentujemy w "Czasie Reporterów. Jes to historia upadku kopalni i miasta. W Boguszowie - Gorcach pod Wałbrzychem istniała jedyna w Polsce kopalnia rzadkiego kruszywa, barytu. Początek lat 90. to początek końca zakładu, który utrzymywał całe miasto. Audycja składa się z nagrań archiwalnych dokumentujących walkę górników o przetrwanie zakładu na przestrzeni 7 lat.. Dramatycznym wydarzeniom ludzi tej kopalni towarzyszyła reporterka, Jolanta Krysowata, która wigilię Bożego Narodzenia spędziła wspólnie z górnikami pod ziemią. Po reportażu rozmowa z autorką(Janusz Deblessem)
Zobacz więcej na temat:  Janusz Deblessem

"Chciałbym tutaj zostać"

Dzieci rysują swój dom i rodziców. Mama na rysunku Wiktora ma długie piękne włosy.11-letni Wiktor jest Bułgarem, który od 3 lat mieszka nielegalnie w Polsce i równie nielegalnie uczęszcza do polskiej szkoły. Mama uprawia najstarszy zawód świata na jednej z autostrad, które prowadzą na zachód. Dzięki temu Wiktor ma co jeść, choć musi się chować za każdym razem, gdy matka za nierząd zostaje zatrzymana przez policję na 48 godzin. Z Bułgarii pamięta głód, żebranie na ulicy i pijanego ojca, który się powiesił. Tu ma serdecznych kolegów, u których może przebywać całe dnie. Jaka jest przyszłość Wiktora? Nie ma w Polsce żadnych praw, nie może otrzymać świadectwa szkolnego, bo formalnie go tu nie ma. Skończył tylko pierwszą klasę szkoły podstawowej w Bułgarii. W każdej chwili może być tam deportowany, czego bardzo się boi. Powoli zapomina języka ojczystego. Gdzie będzie żył Wiktor ? Jak można mu pomóc ?
Zobacz więcej na temat:  Bułgaria mieszkanie autostrady dzieci

Tomasz Piotrowski

Na mapie Polski pojawiają się coraz częściej ciekawe, zaskakujące miejsca. Jest taka knajpa na "ścianie wschodniej" , gdzie można wypić piwo z gościem w mundurze oficera KGB, posłuchać przy tym pieśni rewolucyjnych, poczytać o sukcesach radzieckich uczonych np. w uprawie pomidorów. Każdego wieczoru można też uczestniczyć w dyskusjach o poprawianiu świata.... Bar "U Wołodi" tuż przy trasie do Białowieży słynie z wystroju, jakiego nie powstydziłoby się żadne muzeum ruchu rewolucyjnego z latach 60-70-ych. Księga pamiątkowa zawiera wpisy gości z całego świata. Jak goście baru próbują udoskonalić naszą rzeczywistość ? Jaki mają stosunek do historii własnej i rodzimej Hajnówki uważanej do niedawna za "czerwone miasto". Kto i dlaczego tęskni do czasów władzy ludowej? ... a kto już tylko dobrotliwie z niej pokpiwa?
Zobacz więcej na temat:  KGB lata 60

"Czas reporterów" - "Głosami Powstańców"

Relacja z uroczystej inauguracji spotkań z publicznością organizowanych przez Studio Reportażu i Dokumentu PR S. A. oraz Muzeum Historyczne Warszawy z okazji 55-rocznicy Powstania Warszawskiego. Spotkania odbywać się będą w sierpniu i we wrześniu zawsze w czwartek o godzinie 17.00 w salach Muzeum Historycznego na warszawskiej Starówce. Podczas 10-ciu kolejnych czwartków Warszawiacy i goście stolicy będą mieli okazję nie tylko wysłuchać najlepszych audycji powstańczych z archiwum Polskiego Radia, ale także porozmawiać z ich autorami i bohaterami w scenerii zorganizowanej przez Muzeum Historyczne wystawy pamiątek z Powstania Warszawskiego. Przypomnimy także audycję archiwalną Krystyny Melion pt. "Powrót z Hadesu", zrealizowaną w 1972 roku, której bohaterami są: Danuta Ślązak ps. "Blondynka" i Mieczysław Gałka ps. "Elegant" ze zgrupowania "Chrobry I".
Zobacz więcej na temat:  Warszawa Krystyna Melion

"Gdyby ziemi nie było..."

4 czerwca 1999 r w przededniu wizyty Ojca Św. W Polsce, nad brzegami jeziora Lednica koło Gniezna, pod bramą Trzeciego Tysiąclecia zbudowaną w kształcie Ryby , po raz trzeci na wielkim czuwaniu spotkało się kilkadziesiąt tysięcy młodych ludzi z całej Polski. Symbolicznie (poprzez nagrane na kasecie magnetofonowej przesłanie do młodzieży)swoją obecność na Polach Lednickich zaznaczył Ojciec Św. Pomysłodawcą budowy Bramy Trzeciego Tysiąclecia i organizatorem spotkań młodzieży jest dominikanin - O. Jan Góra. Miejsce to niezwykłe, jednocześnie dla wielu kontrowersyjne. Reporterki starają się przekazać atmosferę tego spotkania. Czujemy jego autentyczność, gdzie sytuacje zabawne przeplatają się z podniosłymi. Jarmarczne śpiewy z głosami wyciskającymi łzy. Nawet najbardziej sceptyczni zostają wciągnięci w tajemnicę, która ściąga tu dobrowolnie dziesiątki tysięcy młodzieży.
Zobacz więcej na temat:  Wanda Wasilewska Gniezno

"Polakowskich powrót do Polski"

Dzieje rodziny Polakowskich wysiedlonej w 1936 roku z terenów wschodniej Ukrainy do Kazachstanu. Ich życie to nieustanna walka o zachowanie polskości w ekstremalnie trudnych warunkach społecznych i politycznych: wojny, czasów ZSRR i wreszcie jego rozpadu. Rodzice wraz z dorosłym synem mieszkają dziś w stolicy kraju Astanie i wciąż mają nadzieję na rychły powrót do Polski. Córka Julia wraz z dwójką dzieci od dwóch lat jest już w Polsce, gdzie - jak sama mówi - "walczy o przetrwanie".
Zobacz więcej na temat:  Ukraina mieszkanie dzieci rodzice

"Czas reporterów" - "Byłam w Kazachstanie"

Ewa Michałowska z miesięcznej reporterskiej wędrówki po Kazachstanie przywozi nowy, nieznany obraz tego kraju i jego - wywodzących się z wielu kultur -mieszkańców. Wśród nich kultura polska zachowana w potrawach, obyczaju i modlitwach , która pojawiła się tu wraz z pierwszą wywózką Polaków z Ukrainy w 1936 roku. Jak przetrwali pierwszy okres, jak wtopili się w ten kraj ? Jak szukają swojej tożsamości ? Powroty do Polski. Ile w tym autentycznej potrzeby połączenia z ojczyzną przodków, a ile szukania wygodnej drogi do wyrwanie się z Azji w jakąkolwiek bądź stronę ? Świadectwa dźwiękowe przedstawione przez Ewę Michałowska pozwolą nam zrozumieć dylemat ludzki i i równie skomplikowany problem cywilizacyjny.
Zobacz więcej na temat:  Kazachstan Ewa Michałowska Azja Ukraina

"Charon z Tuchowa"

Audycja jest dźwiękowym zapisem rozmowy dziadka z wnuczkiem. Dziadek to wiejski mleczarz, który codziennie - od wielu lat - dostarcza wyprodukowane przez okolicznych rolników mleko do miejscowej mleczarni. Zatrzymuje się przy kolejnych domach i przelewa mleko do specjalnych naczyń. Wnuk - wychowany w dużym mieście - przyjechał do niego na wakacje. Poranna wyprawa do mleczarni jest dla niego wielką przygodą i okazją do rozmowy z niezwykłym człowiekiem. Niezwykłym, bo dziadek jest nie tylko mleczarzem. Jego prawdziwą pasją i powołaniem jest prowadzenie ceremonii pogrzebowych. Takich ludzi nazywano kiedys w Polsce "przewodnikami" . Dziadek, który jest jednym z ostatnich, zyskał sobie przydomek "Charona". Rozmowa dziadka z wnuczkiem jest więc rozmową o życiu i śmierci, o trwaniu i przemijaniu. Jest to także opowieść o wielkiej miłości do "małej ojczyzny" - jednej z wielu w jednoczącej się Europie.
Zobacz więcej na temat:  wychowanie Europa

"Akuratni ludzie"

Polacy na Białorusi walczą o Polską szkołę. Bohaterami są Polacy mieszkający w Bielicy - niewielkiej miejscowości nad Niemnem koło Lidy i Grodna. Bielicę wspominał Adam Mickiewicz w VII księdze "Pana Tadeusza" jako miejscowość typowo polską, w której mieszkało niegdyś wielu Żydów. W reportażu poznajemy najnowszą historię Bielicy, która zapisana jest w życiorysach jej mieszkańców, którzy sięgają do własnych wspomnień i ustnych przekazów swoich przodków: współżycie prawosławnych z katolikami z początku wieku , XX-lecie międzywojenne, II wojnę światową, lata komunizmu i represji, w tym zniszczenie kościoła katolickiego w Bielicy. Opowieści kończą się na współczesności. Dotyczą odbudowy kościoła w Bielicy, rządów Aleksandra Łukaszenki, i widzenia spraw światowych z perspektywy małej Bielicy: wojna w Jugosławii, przyjęcie Polski do NATO, wizyta Jana Pawła II w Polsce. Audycja jest także opowieścią o znaczeniu wiary w życiu człowieka, o tożsamości i patriotyzmie oraz o współżyciu różnych narodów. Ze względu na trudną i niepewną…
Zobacz więcej na temat:  mieszkanie Adam Mickiewicz Grodno Jan Paweł II

"Wyprawa Szlakiem Magellana "

Za 6 lat minie 500 lat od wyprawy Magellana.Był to pierwszy w historii rejs dookoła świata. Czeski kapitan, Rudolf Krautschneider związany rodzinnie z Polską od dawna marzył o skonstruowaniu drewnianego jachtu na wzór "Voctorii" Magellana. Pływał na "Boa Esperanoza"- wiernej replice statku Magellana, zwiedzał hiszpańskie i portugalskie muzea, gdzie przeglądał stare plany jachtów. Wymyślił, że stworzy idealną kopię "Victorii". Przypomniał sobie o jachcie architekta Janusza Kirszaka z Kołobrzegu , który zginął w wypadku podczas rejsu. Kapitan Ruda odkupił niedkończony kadłub żaglowca. i zbudował z przyjaciółmi swoją "Victorię". 4 lipca kapitan Ruda wypływa w 6-letni rejs szlakiem Magellana. Towarzyszyć mu będą młodzi Czesi, którzy razem z nim budowali ten żaglowiec i naukowcy z wielu krajów.
Zobacz więcej na temat:  victoria Czechy Kołobrzeg pływania

Czas Reporterów - "W oczach naszych gości"

Polska widziana oczami obcokrajowców przyjeżdżających lub osiedlających się w naszym kraju. W magazynie m.in. reportaż Katarzyny Fortuny i Katarzyny Zimmerer "Po co jechać do Polski ?"( studentka niemiecka, która znalazła się w Polsce poprzez zaangażowanie się w akcje charytatywne, traktuje nasz kraj dziś jako źródło inspiracji w poszukiwaniu trwałych wartości) i Anny Piwowarskiej "Odejście Fausta" ( ukraiński śpiewak w Polsce dojrzewa artystycznie i jako człowiek poznając rzeczy wspaniałe i bardzo przykre) "Spóźnione powroty" - Ludmiła Dziedzic
Zobacz więcej na temat:  akcja charytatywna

Czas reporterów - "Radom 76 "

Audycja dokumentalna nagrana była w 1981 roku w 5 rocznicę wydarzeń radomskich. Zatrzymana przez cenzurę w radiu, rozprowadzona została na kasetach " Radia Solidarność Regionu Mazowsze" w Gdańsku w czasie I Zjazdu NSZZ Solidarność we wrześniu 1981 roku. W audycji, oprócz robotników z Radomia, udział wzięli również: Senator Zbigniew Romaszewski - wówczas członek KOR-u, i mecenas Andrzej Grabiński - obrońca robotników w procesach radomskich. Audycja w pierwotnej wersji premierę na antenie Polskiego Radia miała dopiero w 1990 roku.
Zobacz więcej na temat:  Solidarność Gdańsk Zbigniew Romaszewski