Polskie Radio
Section05
język ojczysty

Chleb

Czas na kolejny odcinek z cyklu "Źródłosłów", a w nim świetnie znane słowo. Ma najprawdopodobniej pochodzenie praindoeuropejskie, występuje w językach słowiańskich, pragermańskich i sanskrycie. W języku starogermańskim to hlaiba, w  starogockim - hlaifs, staroislandzkim - hleifr. Chodzi oczywiście o... chleb! Jak na coś powszedniego, codziennego i zwyczajnego kryje w sobie mnóstwo ciekawych znaczeń i funkcji. O nich opowiada nam etnolog prof. Mariola Tymochowicz.
Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia

Mogiła

Ostatnie kilka dni spędziliśmy, obchodząc święta poświęcone zmarłym. Z tej okazji wspominaliśmy nie tylko swoich bliskich, lecz także dawne tradycje pogrzebowe. Dziś w kolejnym odcinku Źródłosłowu jeszcze raz pochylamy się nad grobami, a raczej nad mogiłami - różne znaczenia tego słowa przybliży nam językoznawca, kulturoznawca, folklorysta, prof. Jan Adamowski.
Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia

Powrósło

W kulturze ludowej wiele znajdziemy słów brzmiących już dziś wręcz egzotycznie, o niejasnym znaczeniu. Bardzo dużo wiąże się ze zbożem i jego obróbką - jednym z najbardziej płodnych tematów, inspirujących rozwój nie tylko zwyczajów, ale i języka. Słowem, które się do tego odnosi, i o którym w kolejnym odcinku „Źródłosłowu” opowie językoznawczyni dr Agata Bielak jest... powrósło.
Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia

Plewy

W kulturze ludowej temat zboża i jego obróbki jest niezwykle płodny. Inspiruje rozwój zwyczajów, ale i języka. W kolejnym odcinku „Źródłosłowu”, cyklu w którym zgłębiamy tajemnice słów przewijających się w mowie codziennej sięgamy do słowa „plewy”. Z pozoru bezwartościowe odpadki przy obróbce zboża okazują się być bardzo przydatnymi półproduktami… Naszą przewodniczką po świecie plew jest językoznawczyni dr Agata Bielak.
Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia

Dąb

To symbol siły i potęgi, ze względu na swoje rozmiary, oraz niepoddawania się upływowi czasu – system korzeniowy utrudnia bowiem wywrócenie przez wiatr. W mitologii greckiej było poświęcone Zeusowi, w starożytnym Rzymie wiązano z nim powstanie świata. Tym drzewom, jako jedynym, nadaje się imiona. Dąb, bo o nim mowa, był bohaterem drugiego odcinka Źródłosłowu. A przewodnikiem po dębowej semantyce był prof. Jan Adamowski.
Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia drzewo

Plewy

W kulturze ludowej temat zboża i jego obróbki jest niezwykle płodny. Inspiruje rozwój zwyczajów, ale i języka. W kolejnym odcinku „Źródłosłowu”, cyklu w którym zgłębiamy tajemnice słów przewijających się w mowie codziennej sięgamy do słowa „plewy”. Z pozoru bezwartościowe odpadki przy obróbce zboża okazują się być bardzo przydatnymi półproduktami… Naszą przewodniczką po świecie plew jest językoznawczyni dr Agata Bielak.
Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia

„Jest tam przecież mój kraj, moja ojczyzna”. Powrót z Niemiec po 31 latach

„Wyjechałam z Polski z rodzicami, mając 10 lat. Wróciłam po czterdziestce. Szalona różnica czasu i mojej perspektywy. Oczywiście miałam kontakt z Polską i często w Polsce bywałam. Ale poważna decyzja o powrocie została podjęta dopiero teraz. Jednak na przestrzeni lat, ta myśl towarzyszyła mojemu życiu, że jest tam przecież mój kraj, moja ojczyzna. Tak to czułam” - wspomina Aleksandra Fedorska.
Zobacz więcej na temat:  emigracja Polonia Niemcy rodzina wychowanie język ojczysty język polski edukacja praca Małgorzata Frydrych

Dąb

To symbol siły i potęgi, ze względu na swoje rozmiary, oraz niepoddawania się upływowi czasu – system korzeniowy utrudnia bowiem wywrócenie przez wiatr. W mitologii greckiej było poświęcone Zeusowi, w starożytnym Rzymie wiązano z nim powstanie świata. Tym drzewom, jako jedynym, nadaje się imiona. Dąb, bo o nim mowa, był bohaterem drugiego odcinka Źródłosłowu. A przewodnikiem po dębowej semantyce był prof. Jan Adamowski.
Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia drzewo

Gościniec

W cyklu „Źródłosłów” będziemy przyglądać się pojęciom, których – choć powszechnie pojawiają się w naszym języku – pełne znaczenie wielokrotnie nam umyka. By je sobie przypomnieć, sięgamy do kultury ludowej. W pierwszym spotkaniu z nieoczywistymi terminami: „Gościniec”. A naszym przewodnikiem będzie językoznawca, kulturoznawca i folklorysta – profesor Jan Adamowski.
Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia

Ważna rola certyfikatów językowych w promowaniu języka polskiego w świecie

Certyfikat z języka polskiego jako obcego jest jedynym państwowym dokumentem poświadczającym znajomość języka polskiego. Do egzaminu mogą przystąpić osoby, które chciałyby udokumentować stopień swej biegłości w języku polskim. Po raz pierwszy takie egzaminy odbyły się w 2004 roku. I było to wydarzenie wielkiej wagi dla promocji języka polskiego, ukoronowanie wieloletniej pracy zespołu specjalistów - przedstawicieli ośrodków akademickich zajmujących się kształceniem obcokrajowców w Polsce.
Zobacz więcej na temat:  język polski promocja certyfikat język ojczysty Ministerstwo Spraw Zagranicznych Ministerstwo Edukacji i Nauki

Małżeństwo na emigracji. "Polskość jest w nas, my po części zostajemy w Polsce"

Zapowiedziałam mężowi, że jak tylko dowiemy się, że spodziewamy się dziecka, to daje nam dwa lata na powrót do kraju. Chcemy, żeby nasze dzieci wychowały się w Polsce. Przekażemy im nasze wartości, zwyczaje, tradycje rodzinne w których się wychowaliśmy - mówi Natalia Bańczak, polska pielęgniarka, pracująca w szpitalu w Bristolu. Od 5. lat mieszka w Wielkiej Brytanii. Trzy lata temu wyszła za mąż. - Planowaliśmy ślub więc Kamil wyemigrował za mną do Bristolu. Tu założył ze wspólnikiem firmę budowlaną - dodaje.
Zobacz więcej na temat:  emigracja emigracja zarobkowa rodzina małżeństwo dzieci wychowanie język polski język ojczysty język angielski Małgorzata Frydrych

Z potrzeby serca. Włoskie życie Polek

Męża Włocha poznałam w Polsce. To była miłość od pierwszego wejrzenia. Miłość, która wyprowadziła mnie w nieznane. Zdecydowałam, że wyemigruje do jego ojczyzny. Na początku było mi bardzo ciężko, nowa kultura, styl życia codziennego. Miłość do Włoch wzrastała mozolnie. Aż zrozumiałam, że nie mogę porównywać Polski i Włoch. Jestem Polką, która wyszła za Włocha. I tak już będzie. Wolniejsze, spokojniejsze życie w końcu i mnie urzekło. Jednak tęsknota za polską rodziną pozostała – wspomina Renata Pawłowska, założycielka bloga Kalejdoskop Renaty.
Zobacz więcej na temat:  emigracja Włochy POLSKA STYL ŻYCIA język ojczysty język polski praca podróże Małgorzata Frydrych

NAWA i Fundacja Kościuszkowska łączą siły w promocji języka polskiego w Stanach Zjednoczonych

Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej postawiła sobie za główny cel dotarcie z językiem polskim do każdego miejsce na święcie i promocję polszczyzny na wszystkich kontynentach. Stąd szeroko rozwinięta współpraca z zagranicznymi ośrodkami badawczymi, instytucjami kulturalnymi czy uniwersytetami. W ostatnim czasie NAWA nawiązała również współprace z Fundacją Kościuszkowską, która również wspiera intelektualną i kulturową wymianę między Polską a Stanami Zjednoczonymi.
Zobacz więcej na temat:  Polonia w USA język polski język ojczysty Ministerstwo Spraw Zagranicznych Ministerstwo Edukacji i Nauki Tadeusz Kościuszko Stany Zjednoczone