"1920. Bitwa, która ocaliła Europę". Album Polskiego Radia w 100. rocznicę Bitwy Warszawskiej
- W książce "Waleczne kobiety roku 1920" Iwona Kienzler pisze o zupełnie nieznanych kobietach, które poświęcały się dla dobra ojczyzny właśnie w tamtym czasie - mówi Kinga Michalska. - Panie pomagały swym mężom, ojcom, ale i zupełnie sobie nieznanym żołnierzom. Szyły bieliznę, robiły zbiórki ciepłej odzieży, dożywiały rannych, były tzw. wojennymi matkami chrzestnymi, opiekowały się żołnierzami, którzy nie mieli rodzin. Autorka pokazuje też kobiety, które nie tylko chciały pomagać, ale i walczyć na froncie, jak te z Ochotniczej Legii Kobiet, w tamtych czasach lekceważąco nazwanej "damskim wojskiem" - dodaje.
Warto wiedzieć, że kobiety walczyły nie tylko w Warszawie. Obrończynie Płocka wsławiły się podczas bohaterskich walk o to miasto 18 sierpnia 1920 roku. Autorka przypomina o sanitariuszkach, pielęgniarkach, ale też o Helenie Paderewskiej i Aleksandrze Szczerbińskiej-Piłsudskiej - żonach sławnych mężów, ale kobietach o ogromnych zasługach. Mówi o twórczyniach Ochotniczej Legii Kobiet: Aleksandrze Zagórskiej i Wandzie Gertz. Podkreśla zasługi kobiet z rodów arystokratycznych, które przywykłe do dostatniego, luksusowego życia, poszły na front, by pomagać rannym.
"Damskie wojsko" z orderami
- Dziś niewiele wiemy o Ochotniczej Legii Kobiet - mówi Kinga Michalska. - Opisywana jest ona często, ale niezbyt szczegółowo. Autorka "Walecznych kobiety roku 1920" przypomina jej twórczynie: Aleksandrę Zagórską, w młodości związaną z bojówkami PPS i służbą kurierską we Lwowie oraz Wandę Gertz z Wilna, która w przebraniu walczyła w I brygadzie legionów. To za sprawa obu pań powstały pierwsze kobiece oddziały.
Kinga Michalska przypomina w jakich warunkach musiały sobie radzić żołnierki Ochotniczej Legii Kobiet - musiały starać się o broń, wyzwaniem było nawet zdobycie butów, często napotykały na opór rodzin. Było im trudno, podkreśla. Walczące wsławiły się w obronie Warszawy w 1920 roku, niektóre z nich otrzymały Order Virtiti Militari.
Serwis specjalny Polskiego Radia: Bitwa Warszawska 1920 >>>
Bitwa Warszawska - serwis specjalny
Iwona Kienzler ma na swoim koncie ponad 80 publikacji nonfiction. To książki popularyzujące historię, głównie historię Polski. - Wśród nich są "Dzieje Wolnej Polski", "Kobiety niepodległości" "Bohaterki, żony, powiernice - Polki", "Władczynie Europy", ale też monografie "Maria Konopnica - rozwydrzona bezbożnica" czy "Prowokatorka - fascynujące życie Marii Dąbrowskiej" - wymienia Kinga Michalska. - Są tu opowieści i o królach, o dawnej historii, ale też bardziej współczesne, jak "Wojenny los przedwojennych gwiazd". Przede wszystkim, co Iwona Kienzler sama podkreśla, ważna jest dla niej historia kobiet, które są na drugim planie, w cieniu, często zapomniane - dodaje.
***
Tytuł audycji: Stacja Kultura
Prowadzi: Kasia Dydo
Gość: Kinga Michalska
Data emisji: 18.08.2020
Godzina emisji: 11.38
pj
