• Teatr Kryzys działa od 2018 roku
• Obecnie mieści się w Domu Kultury Stokłosy na warszawskim Ursynowie
• Teatr Kryzys to nie tylko próby, to także przestrzeń dla każdego członka grupy
• Cotygodniowe spotkania dla jego członków mają moc terapeutyczną

Wszystko zaczęło się w 2018 roku, a za inicjatywą stworzenia Teatru Kryzys stoi Katarzyna Parzuchowska i dr Jakub Tercz, filozof z Fundacji "Otwarte seminaria filozoficzno-psychiatryczne" i Mokotowskiego Centrum Zdrowia Psychicznego. - Katarzyna przyszła do mnie z propozycją niewielkiego projektu - mówi dr Tercz. - Miałem na początku go koordynować, ale szybko przerodziło się to w nasze flagowe działanie, oprócz otwartych seminariów. Wspólnie więc prowadzimy teatr, który obecnie mieści się w Domu Kultury Stokłosy na warszawskim Ursynowie. 

- Przyszłam do Jakuba, jako osoba doświadczona kryzysem psychicznym. Teatr był zawsze taką rzeczą, która pomagała mi zdrowieć i pomyślałam, że byłoby super, gdyby to też zadziałało dla innych osób - dodaje Katarzyna. - Biletem wstępu do naszego teatru, jeżeli chodzi o zespół aktorski, jest doświadczenie kryzysu psychicznego i jest to też obszar, w którym się poruszamy. Kryzys psychiczny rozumiemy nie tylko jako diagnozy, które zostały nam postawione, ale też jako pracę nad sobą w terapii. Naszą dewizą jest, że łamiemy stereotypy i odbijamy się od tych trudnych doświadczeń.

Teatr Kryzys to nie tylko przygotowania spektakli i próby, to także przestrzeń dla każdego członka grupy i moment pochylenia się nad jego problemami. To także ćwiczenia, rozmowy, praca terapeutyczna, ale przede wszystkim szczerość, otwartość, uwaga, wyrażanie siebie, relacje, szacunek i bliskość. Wszyscy przestrzegają kontraktu, w którym jednym z głównych zapisów jest "traktuj innych tak, jak sam chciałbyś być traktowany".

Kręte drogi przyprowadziły do Teatru Dorotę, Izę i Julię. Każda z nich jest inna, jednak mianownik jest wspólny - to korzyści z Kryzysu. - Celem, w jakim się spotykamy, jest niewątpliwie działalność teatralna i artystyczna, natomiast uczęszczając na zajęcia systematycznie bardzo mocno zżyłam się z członkami grupy, budując więź - mówi Iza. - Teatr daje mi relacje, a relacje dają mi poczucie bezpieczeństwa, poczucie bezpieczeństwa zaś ma wpływ terapeutyczny. Teatr Kryzys jest moją drogą do zdrowienia.

Teatr Kryzys podczas prób

- Nauczyłam się pokory, słuchania, mam lepsze poznanie siebie. Nauczyłam się być prowadzona, bo być może to, co ja widzę mnie ogranicza, a to co widzą inni może pomóc mi się rozwijać - dodaje Julia. - Bliscy widzą we mnie duża przemianę, otwartość na słuchanie, wyrażanie siebie, swoich emocji i myśli. Cieszą się, że tak dużo mi ten teatr daje.

Twórcy przedstawień nie opierają się bezpośrednio na historiach swoich aktorów. Ubierają je w metaforę. - Robiąc spektakl zaczynamy od adaptacji dużych i interesujących dzieł literatury, które są dla nas inspiracją - tłumaczy dr Tercz. - Szukamy w nich tropów, potrafiących uruchomić struny istotne dla osób, które identyfikują się z hasłem "kryzysu".

Jak podkreślają założyciele Teatru Kryzys, ważne jest także wprowadzenie słowa "kryzys" do przestrzeni publicznej. - To działa antystygmatyzacyjnie, że nazwaliśmy nasz teatr Kryzys. Staramy się wprowadzić trochę uśmiechu w to słowo - wyjaśnia Kasia. - Dla nas teraz to słowo "kryzys", połączone z teatrem, kojarzy się z czymś przyjemnym. Ma to także charakter łamania tabu. Dla widowni to też może mieć znaczenie, że mają kontakt z kimś, kto otwarcie o tym kryzysie mówi. Mam nadzieję, że to też ma takie znaczenie, że to nie jest już wstyd mieć kryzys.

- Nasz teatr też pokazuje nam, że kryzys psychiczny jest częścią życia, można go przeżyć i żyć - podkreśla Dorota. - Można dbać o siebie i bardzo dobrze funkcjonować. Jest takie przełożenie, że kryzys psychiczny nie jest wyrokiem i końcem świata. Dla mnie to poniekąd początek czegoś nowego.

***

Tytuł audycji: "Strefa prywatna"

Prowadzi: Jakub Jamrozek

Gość: Katarzyna Parzuchowska (edukatorka Fundacji eFkropka, ekspertka przez doświadczenie, współzałożycielka Teatru Kryzys), dr Jakub Tercz (filozof Fundacji "Otwarte seminaria filozoficzno-psychiatryczne" i Mokotowskiego Centrum Zdrowia Psychicznego, prowadzący Teatr Kryzys), Dorota Eliza Hury, Iza Trawińska, Julia Wysocka (aktorki Teatru Kryzys)

Data emisji: 05.01.2022

Godzina emisji: 20.08

aw

Czy można mieć za dużo odporności psychicznej?

Osoba odporna psychicznie, mimo przeciwności losu, radzi sobie z problemami. Podchodzi do nich bardziej jak do zadań niż do przeszkód, dużo łatwiej podnosi się po porażkach i idzie dalej. A w tym, co jest przed nią raczej widzi szansę niż zagrożenie. - Każdy z nas potrzebuje odpowiedniego poziomu odporności psychicznej. Ale to, co jest najbardziej potrzebne, to świadomość, ile się tej odporności ma i w jakich sytuacjach ona pomaga - wyjaśnia gość Czwórki. - I choć nie można powiedzieć, że odporności można mieć za dużo, to zdarzają się sytuacje, że może nas ona oddzielić od otaczającego świata i może stać się problemem.

Strach, który nie paraliżuje

Odporność psychiczna jest cechą osobowości, więc można powiedzieć, że z jakimś jej pakietem przychodzimy na świat. W trakcie dorastania doświadczamy sytuacji, które odporność mogą wzmocnić lub ją osłabić. Jeśli jednak w pewnym momencie życia dojdziemy do wniosku, że to, co przeżywamy za dużo nas kosztuje, możemy chcieć nad odpornością popracować. - Osoba, która jest odporna psychicznie ma zdolność odczytywania swoich stanów emocjonalnych i czuje, że te stany ją wspierają i pozwalają odczytać daną sytuację. Jeśli przychodzi lęk, to on nie paraliżuje, tylko skłania do rozwagi - podkreśla rozmówczyni Jakuba Jamrozka. - Przekładając to na życie: jeśli planujemy wycieczkę w Tatry, ale wiemy, że mogą być trudne warunki, to lęk, który odczuwamy nie blokuje nas i nie każe zostać w domu, tylko sprawia, że na taką wycieczkę idziemy z doświadczonym przewodnikiem. Odporność psychiczna sprawia, że strach, obawa nie sabotują naszych działań.

Odporny to pewny siebie?

Jednym z elementów składających się na odporność psychiczną jest pewność siebie - ale rozumiana w kontekście relacji interpersonalnych. - Mówimy o kimś, kto potrafi decydować o sobie i stawiać granice. Kto, nie obawia się kontaktów międzyludzkich, nie boi się zabrać głosu, zadawać pytań i wyrażać własnego zdania - wymienia Sylwia Rybak. - Odporność psychiczna mówi jeszcze o takim wymiarze pewności siebie, który oznacza wiarę we własne umiejętności i poczucie własnej wartości.

Sprawdź też:

• "Jestem dość" - jak się nie zadręczać? 
• Czy najszczęśliwsi na świecie ludzie odczuwają melancholię?

Odporność psychiczna a pieczenie sernika

Jeśli chcemy podnieść poziom naszej odporności psychicznej powinniśmy popracować nad wyzwaniami. Zanim to jednak się stanie, musimy zastanowić się nad tym, jak zachowujemy się w sytuacji, która jest dla nas nowa. - To jest też taki obszar, który pozwala nam wyciągać wnioski i uczyć się z doświadczeń - tłumaczy  trenerka odporności psychicznej. - Jeśli jesteśmy odporni i coś pójdzie nie po naszej myśli, bo robimy to po raz pierwszy, to rzeczowo podejdziemy do tematu, a nie przyblokujemy się. Kiedy osoba odporna psychicznie pierwszy raz w życiu upiecze sernik i on się nie uda, to przy następnej okazji sprawdzi recepturę, zastanowi się, jakich błędów nie powtórzyć. Ale na pewno sernik upiecze, nie podda się.    

*** 

Tytuł audycji: Strefa Prywatna

Prowadzi: Jakub Jamrozek

Gość: Sylwia Rybak (trenerka odporności psychicznej)

Data emisji: 18.01.2023

Godzina emisji: 20.15

kul