Nekropolie - rośliny mają tam swoją symbolikę

Ostatnia aktualizacja: 03.11.2020 15:05
Wiele roślin sadzonych na cmentarzach miało znaczenie symboliczne lub było otaczanych czcią. Sprawdzamy, co oznaczają.  
Zdjęcie ilustracyjne
Zdjęcie ilustracyjneFoto: Shutterstock/Stefan Bernhard

W Wielkopolsce jest ponad dwa tysiące starych, nieczynnych cmentarzy, które nie są pielęgnowane. O części z nich byśmy się nie dowiedzieli, gdyby nie badania botaników z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Okazuje się, że istnieją niektóre gatunki roślin, które są swoistymi wskaźnikami obszarów dawnych nekropolii.

Posłuchaj
04:20 _PR4_AAC_st_nauka_ 2020_11_03.mp3 Symbolika roślin nekropolii (Stacja Nauka/Czwórka)

- Ludzie sadzili dużo roślin na cmentarzach, uznałam, że warto wyznaczyć takie gatunki, które są tak zwanymi identyfikatorami miejsc cmentarnych - mówi dr Aneta Tadla z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. - Tam, gdzie nie ma już nagrobków, rośliny nam pokazują, że coś tutaj było. Stojąc na skrzyżowaniu ulic Winogrady i Mieszka I w Poznaniu wiemy, że był tutaj cmentarz. Rosnący tam bluszcz pospolity, barwinek pospolity czy nagrycznik to rośliny okrywowe niegdyś sadzone na terenie nekropolii. 

Posłuchaj także:

Rośliny miały swoje symboliczne znaczenie. Niektóre z nich oznaczały trwałość, przywiązanie lub raj. Na cmentarzach można znaleźć również pospolity aster nowobelgijski, tak zwane marcinki o białych kwiatach. Białe rośliny oznaczały czystość i były sadzone głównie na grobach dzieci.

Natomiast groby samobójców były obsadzone kolczastymi i ciernistymi roślinami. Można było na nich spotkać róże i jeżyny. Inspiracje co do symboliki czerpano z Biblii - korona Chrystusa była wykonana z krwiściągu ciernistego. Duży wpływ na wybór roślin miały także wierzenia ludowe.

Posłuchaj także:

- Moją ulubioną rośliną cmentarną  jest wieczornik damski. Nazwa pochodzi stąd, że po pierwsze kwiaty otwierają się wieczorem, a po drugie - dawniej perfum używały tylko kobiety - opowiada ekspert. - Rzeczywiście, jej fioletowe kwiaty bardzo ładnie pachną i dość często jest spotykana na cmentarzach.  

O wielu miejscach na podstawie botaniki możemy domniemywać, że wcześniej były nekropoliami. W Poznaniu - w samym centrum - były cmentarze ewangelickie, należały do nich między innymi park Marcinkowskiego czy park Dąbrowskiego.

- To były tereny cmentarne. Kwitnie tam dużo geofitów - to są rośliny cebulowe lub w postaci kłączy, które zakwitają wiosną. Możemy się natknąć na tulipana dzikiego, cebulicę syberyjską lub przebiśniegi - wyjaśnia gość Czwórki. - Teraz na cmentarzach już nie sadzi się symbolicznych roślin. Wybiera się je głównie ze względu na zapach i urodę ich kwiatów.

***

Tytuł audycji: Stacja Nauka

Prowadzi: Patryk Kuniszewicz

Materiał przygotował: Szymon Majchrzak

Data emisji: 03.11.2020

Godzina emisji: 12.30

aw

Czytaj także

Zieloni zjadacze tlenu. Gdy kwiaty nie dają spać

Ostatnia aktualizacja: 02.01.2020 14:25
Panuje teoria, że w mieszkaniu powinniśmy mieć rośliny, bo są dla nas dobre, potrafią poprawić nastrój, oczyścić powietrze, ale nocą, to one kradną nam tlen. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Aloes jest dobry na wszystko

Ostatnia aktualizacja: 01.10.2020 15:37
Jego właściwości przeciwzapalne, bakteriobójcze i łagodzące są znane od lat. Ma również zastosowanie kosmetyczne i spożywcze - opowiadamy o właściwościach tej rośliny. 
rozwiń zwiń