Archelon. Jak żył największy żółw w historii świata?
Naukowa nazwa niesporczaków pochodzi od określenia "tradigrado" czyli "wolnokroczący", co nawiązuje do ich sposobu poruszania się. Ich angielska nazwa, po przetłumaczeniu to "wodne niedźwiedzie" lub "mchowe prosiaczki". Ale oprócz nazwy zadziwiają przede wszystkim swoimi zdolnościami.
05:31 czwórka stacja nauka 04.03.2021.mp3 O niesporczakach opowiada Krzysztof Poznański, popularyzator nauki, twórca kanału "NaukowoTV" (Stacja nauka/Czwórka)
- To są bardzo powszechne zwierzątka. Osiągają od 0,01 mm do 1,2 mm. Teoretycznie mogli byśmy je zobaczyć gołym okiem, ale lepiej oglądać je pod mikroskopem - mówi Krzysztof Poznański, popularyzator nauki, twórca kanału "NaukowoTV". - Zazwyczaj mają 0,5 mm wielkości - dodaje.
Niesporczaki mają walcowate ciałko, wyposażone w 4 do 8 szponów, które ułatwiają im zdobywanie pożywienia. Większość z nich żywi się liśćmi roślin, jednak są też takie, które polują na pierwotniaki lub inne niesporczaki.
- Możemy je spotkać na całym świecie - łąki, stawy, jeziora, morza, lasy, lodowce, wszędzie tam gdzie jest dostęp do wody - wymienia rozmówca Oliwii Krettek. - Mówi się, że jeśli pójdziemy do lasu, zerwiemy kępkę mchu, to na pewno znajdziemy w niej niesporczaka.
Te zwierzątka wzbudzają nasze pozytywne emocje. Nazywane są wodnymi niedźwiedziami, ponieważ ich wygląd i sposób poruszania przypomina niedźwiedzie - opowiada.
Nazwa "mchowe prosiaczki" z powodu ich ryjków i częstego przebywania w wilgotnym mchu.
Ślady po megalodonach. Zęby wielkości dłoni
NaukowoTV/Niesporczaki – najbardziej odporne zwierzęta na Ziemi
"Nieśmiertelne" niedźwiadki
- Jeszcze jedna ich cecha jest bardzo ciekawa. To najbardziej odporne zwierzęta na Ziemi, jeśli chodzi o wielokomórkowce. Niesporczaki są w stanie wejść w stan tzw. kryptobiozy, czyli obniżają swoją aktywność życiową, gdy mają do czynienia z niekorzystnymi warunkami. Pozbywają się wtedy wody z organizmu i są w stanie przetrwać bardzo długo. Mówimy nawet o setkach lat - tłumaczy. - Później, gdy tylko pojawi się środowisko wodne, to taki niesporczak wraca do swego zwykłego cyklu życiowego - dodaje.
Niesporczaki są w stanie przetrwać wysokie i niskie temperatury. - Przeżyją kilka godzin w temperaturze -200 stopni, a także kilka minut w temperaturze zera absolutnego - wymienia gość Czwórki. - Przeżywają w temperaturze 150 stopni C, kąpiel we wrzącym alkoholu i ciśnienie 6 tysięcy atmosfer, czyli 6 razy wyższe niż na dnie Rowu Mariańskiego - dodaje.
Tym zwierzątkom nie straszne są wysokie poziomy toksyn, soli, promieniowania, a nawet pobyt w przestrzeni kosmicznej. - Te zadziwiające zwierzątka mogą pomóc w licznych pracach naukowych, w medycynie a nawet bioastronomii - podkreśla ekspert.
***
Tytuł audycji: Stacja Nauka
Prowadzi: Patryk Kuniszewicz
Materiał przygotował: Oliwia Krettek
Data emisji: 04.03.2021
Godzina emisji: 12.46
pj