Skąd mamy na Ziemi wodę?

Ostatnia aktualizacja: 24.05.2021 14:30
Rzadko się zastanawiamy, skąd na Ziemi wzięła się woda. Jednak ten problem od lat spędza naukowcom sen z powiek. Na ten temat powstały liczne hipotezy - najbardziej prawdopodobna dotyczy planetoid.  
Zdjęcie ilustracyjne
Zdjęcie ilustracyjneFoto: IM_photo/shuttertsock.ocm/cc

shutterstock sargassum morze 1200.jpg
Morze Sargassowe - miliony roślin, węgorze i Trójkąt Bermudzki"

Nasza planeta nazywana jest "błękitną planetą" bo taką ją widać z kosmosu. Zdjęcia satelitarne pokazują Ziemię, której większą część stanowi woda. Ona decyduje o krajobrazie, choć - jak się okazuje - stanowi jedynie 0,02 procent masy całej naszej planety. 


Posłuchaj
04:57 czwórka stacja nauka 24.05.2021.mp3 Skąd na Ziemi woda - trzy hipotezy? (Stacja Nauka/Czwórka)

 

Woda z wiatru

Hipotez dotyczących pojawienia się wody na Ziemi jest wiele. Dominujące są trzy. - Pierwsza z nich to hipoteza solarna - według niej wiatr słoneczny niesie ze sobą atomy wodoru, które w górnych warstwach atmosfery wchodzą w reakcję z atomami tlenu tworząc wodę - wyjaśnia Krzysztof Poznański z Naukowo TV. - Tak powstają np. obłoki srebrzyste, najwyżej położone chmury. Wg tej hipotezy każdego roku na Ziemi przybywa wody i teoretycznie, gdybyśmy stracili jej część, to mogłaby się ona odrodzić - wyjaśnia. 


shutterstock_ rzeka pilica 1200 free.jpg
Ukryte życie miejskich rzek. Czy warto odkryć je na nowo?

Woda z wnętrza skorupy

Niektórzy naukowcy są zdania, że woda powstaje we wnętrzu skorupy ziemskiej i zostaje uwolniona w procesach wulkanicznych. To hipoteza geochemiczna. Para wodna, w gorącej magmie, w temperaturze poniżej wartości krytycznej, ulega skropleniu, tworząc roztwory hydrotermalne. Kiedy wulkan jest aktywny, woda zostaje uwolniona do atmosfery lub hydrosfery. Ta hipoteza ma więcej zwolenników niż solarna, szczególnie wśród geologów i mineralogów badających wnętrze planety. 

- Hipoteza ta mówi, że płaszcz ziemski na głębokości od 400 do 650 km może być najbardziej mokrym miejscem na Ziemi. Szacunkowo może zawierać nawet 9 razy więcej wody niż jest w oceanach - mówi specjalista. - Całe wnętrze Ziemi może zawierać 80 razy więcej wody niż znajduje się na powierzchni - dodaje. 

Zwolennicy tej hipotezy swe przypuszczenia opierają na badaniach skał z Grenlandii czy Ziemi Baffina. 

Czytaj także:

Woda z kosmosu

Najbardziej popularną hipotezą jest ta, która mówi, że woda na Ziemi pochodzi z planetoid i komet, które w początkach istnienia układu słonecznego uderzały w Ziemię. Jest kilka dowodów na tę hipotezę, m.in. badanie składu chemicznego meteorytów, które spadły na naszą planetę. - Trzeba wiedzieć, że woda wodzie nierówna - na Ziemi występują trzy różne izotopy wodoru i w zależności od tego, który z nich tworzy cząsteczkę H2O, to o takiej wodzie możemy mówić - wyjaśnia rozmówca Oliwii Krettek. - My się zwykle w szkołach uczymy o pierwszym z tych izotopów, zawierającym w jądrze jeden proton. 

Kolejne izotopy wodoru to deuter (posiada jeden dodatkowy neutron w jądrze) oraz tryt (ma dwa dodatkowe neutrony w jądrze). - Kiedy naukowcy badają dane ciało niebieskie, sprawdzają, jaki był na nim stosunek izotopów wody - wyjaśnia Krzysztof Poznański. - Współczynnik zawartości deuteru w wodzie występującej na Ziemi jest doskonale znany - i stanowi punkt odniesienia w tego typu działaniach. Jeśli znajdziemy cało niebieskie, które ma podobny izotop, to możemy sądzić, że woda pochodzi właśnie z tych rejonów układu słonecznego - dodaje. 

Rozmówca Czwórki zaznacza, że badano różne meteoryty, a te pochodzące z okolic planetoidy Westa mają podobny skład chemiczny. - Możemy domniemywać, że woda na Ziemi pochodzi z pasa planetoid, czyli miejsca między Marsem a Jowiszem.

Sprawdź także:

Zaznacza też, że kilka lat temu w kosmos została wysłana sonda Rosetta, która wylądowała na komecie. Wykonane tam badania wykazują, że woda raczej nie pochodzi z tych ciał niebieskich.

***

Tytuł audycji: Stacja Nauka

Prowadzi: Patryk Kuniszewicz

Materiał przygotowała: Oliwia Krettek

Data emisji: 24.05.2021

Godzina emisji: 12.35

pj

Czytaj także

Woda na Marsie. A może by tak przywieźć ją tam z Ziemi?

Ostatnia aktualizacja: 19.04.2021 14:20
Wody na Marsie jest pod dostatkiem, ale w postaci lodu. Co by się stało z ciekłą wodą, gdybyśmy chcieli jej używać na tej planecie, więc przywieźlibyśmy ją sobie z Ziemi?
rozwiń zwiń
Czytaj także

Woda z lotu ptaka - co nam dają obserwacje wody prowadzone z góry?

Ostatnia aktualizacja: 26.04.2021 16:55
Czy używając drona, samolotu lub zdjęć satelitarnych możemy przewidzieć niepożądane zjawiska związane z wodą, takie jak powodzie czy susze? Sprawdzamy, jakich jeszcze danych o wodzie i tym, co pod wodą, mogą nam dostarczyć zdjęcia robione z góry.
rozwiń zwiń