- Piotr Grajewski, doktorant psychologii Uniwersytetu Warszawskiego, interesuje się uzależnieniami i gamingiem.
- W ostatnim czasie do klasyfikacji ICD-11 trafiła nowa jednostka chorobowa - zaburzenie gamingowe.
- Aby zdiagnozować uzależnienie od gier, należy wziąć pod uwagę trzy czynniki.
- Uzależnić może nas każda gra komputerowa. O podwyższonym ryzyku możemy mówić w przypadku gatunku: MMORPG oraz FPS-ach.
Piotr Grajewski jest doktorantem na wydziale Psychologii UW. Szczególnie interesuje go tematyka gier komputerowych i ich wpływu na psychikę. Podczas wrześniowego BraveCampu Piotr otrzymał nagrodę za Cyfrową psychologię - platformę promującą zdrowie psychiczne w kontekście wpływu technologii i świata cyfrowego. Jest też autorem e-booka poświęconego grom "Ryzykowna dwunasta muza".
Uzależnienie od gier komputerowych. Jednostka diagnostyczna
- Uzależnienie od gier komputerowych to niezwykle ciekawy temat. W najnowszej klasyfikacji ICD-11, czyli tej, z której lekarze wypisują nam kody chorób na zwolnieniach lekarskich, po raz pierwszy pojawiła się nowa jednostka diagnostyczna - zaburzenia gamingowe, czyli uzależnienie od gier - mówi gość "Pierwsze słyszę".
Dziś o uzależnieniu nie mówimy, gdy ktoś tylko dużo gra. Aby je zdiagnozować, trzeba brać pod uwagę trzy kategorie:
- ograniczona kontrola - mówimy tu o czasie, długości sesji grania, o trudnościach w zakończeniu sesji grania
- przypisywanie większego znaczenia graniu, niż innym ważnym obszarom w życiu, jak: szkoła, praca, bliskie relacje
- występowanie negatywnych konsekwencji i granie pomimo tych konsekwencji. To może być utrata pracy, przyjaciół, niższe oceny w szkole
Testerzy gier grają na pełen etat, czyli nawet 40 godzin tygodniowo. Ktoś może grać tylko weekendami czy popołudniami po 2-3 godziny dziennie. Czas poświęcony tej rozrywce nie musi być tu najważniejszy. O uzależnieniu mówimy, gdy spełnione są też pozostałe kryteria.
Uzależnienie od gier - objawy
- Jeśli jesteśmy graczami, to pierwszą lampką ostrzegawczą dla nas powinny być uwagi kierowane do nas przez bliskich, którzy zwracają uwagę na problem - mówi Piotr Grajewski. - Kolejny sygnał to to, gdy sami dostrzegamy zbyt duże zaangażowanie w gry, zaczynają nas męczyć.
08:40 czwórka pierwsze słyszę 26.20.2023 gaming 8.42.mp3 O uzależnieniu od gier opowiada Piotr Grajewski (Pierwsze słyszę/Czwórka)
Dziś jeszcze nie możemy mówić o konkretnych tytułach gier, które są szczególnie uzależniające. Naukowcy zwracają jednak uwagę na pewne gatunki. - Te, które zwiększają ryzyko uzależnienia to MMORPG (gry fabularne, w których gracze grają ze sobą w wirtualnym świecie) oraz klasyczne strzelanki, czyli FPS-y - zdradza badacz. - Gdy odstawiamy nasze hobby, ulubiony sport, a gry stawiamy na pierwszym miejscu to sygnał, że coś jest nie tak.
Do uzależnienia mogą prowadzić także gry mobilne - kulki, farma etc. - po które sięgamy w podróży, z nudów, dla zabicia czasu. - To rynek trudny do zbadania, ale gra to gra, mechanizmy są takie same - mówi gość Kamila Jasieńskiego.
Droga każdej z osób, które chcą podjąć walkę z gamingowym nałogiem, jest indywidualna. - Raczej będziemy dążyć do ograniczenia grania, podobnie jak w przypadku uzależnienia od hazardu - ocenia Piotr Grajewski. - Wsparcie społeczne jest też podstawowym i najważniejszym elementem budowania zdrowia psychicznego. Dziś rekomendowana jest też terapia poznawczo-behawioralna, w której skupiamy się na schematach myślowych i procesach poznawczych - dodaje.
Kto jest uzależniony od gier?
Procent osób uzależnionych od gier jest różny na całym świecie. W statystykach przoduje Azja i Daleki Wschód, gdzie ten współczynnik sięga 8-12 procent populacji. W Europie dane są niższe, mówi się o 1-4 procentach w zależności od kraju. W Polsce brakuje reprezentacyjnych badań na ten temat, naukowcy mówią o 4 procentach osób lub mniej. Podczas swojej pracy Piotr Grajewski podjął próbę przeprowadzenia takich badań, jednak, jak podkreśla, nie analizował danych na reprezentacyjnej próbie respondentów.
- Każdy wiek jest możliwym, jeśli chodzi o rozwiniecie uzależnienia - mówi doktorant. - Na pewno wiemy, że w grupie ryzyka są osoby młode, od 12 do 18 roku życia. Ryzyko istnieje zawsze, ale to nie powód, by gry demonizować. Ja też od czasu do czasu lubię pograć.
***
Tytuł audycji: Pierwsze słyszę
Prowadzący: Kamil Jasieński
Gość: Piotr Grajewski (doktorantem na Wydziale Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego)
Data emisji: 26.10.2023
Godzina emisji: 08.42
pj
