Jelenie idą w konkury - dziwne odgłosy to nawoływanie łań

Ostatnia aktualizacja: 02.10.2020 12:20
Z końcem września i w październiku osoby mieszkające blisko lasu mogą słyszeć donośne ryki rozchodzące się na wiele kilometrów. Przyczyną hałasu są jelenie, które rozpoczynają swój okres godowy zwany rykowiskiem.
Jeleń samiec podczas rykowiska
Jeleń samiec podczas rykowiskaFoto: Giedriius/shutterstock
grubodziób shutterstock 1200.jpg
Jak to jest być "między papugą a tukanem"

Panowie, byki, próbują się przypodobać swoim paniom, łaniom. Maciej Pawłowski z Lasów Państwowych w rozmowie z Anną Hardej zdradza, jak to wszystko wygląda. 


Posłuchaj
03:12 czwórka ndt 2.10.2020 jeleń 1.mp3 O rykowisku jeleni opowiada Maciej Pawłowski z Lasów Państwowych (Najlepszy dzień tygodnia/Czwórka)

 

- Poroże jelenia jest oznaką siły, oznaką dominacji. U jeleni okres godowy czyli rykowisko przypada na przełom września i października. To moment, w którym byki rywalizują o łanie - wyjaśnia specjalista. - Kiedy przychodzi rykowisko łanie łącza się w chmary, a byki najczęściej są pojedynczo. Ryczą nawołują te łanie, dają sygnał o swojej obecności, ostrzegają też potencjalnych rywali w danym terenie - dodaje. 

Gdy dwa byki jelenia znajdą się na wybranym terenie może dojść do starcia. - To bardzo widowiskowe sytuacje - ocenia ekspert. - Podczas takich walk zdarza się, że dochodzi do poranienia, a w skrajnych przypadkach, gdy byki złączą się porożami i nie są w stanie się rozdzielić, to niestety dwa padają - opisuje. 

Mówiąc o jeleniach, warto wiedzieć, że samica jelenia to nie sarna, a łania. Sarna to oddzielny gatunek zwierzęcia. Jeleń nie ma też rogów, a poroże. Rogi ma krowa, żubr, kozica, muflon czy owca. Poroże jest tworem kostnym, a rogi są wytworem naskórka. Różnica jest taka, że poroże rośnie przez jeden sezon i odpada, a rogi są na całe życie - wyjaśnia Maciej Pawłowski. - Po wyglądzie poroża można ocenić wiek jelenia - dodaje. 

kawka shutterstock 1200.jpg
Sekretne życie kawki. Ten ptak nie zna mezaliansu

Czas rykowiska to dla byków też czas niejedzenia. Wtedy byki tylko piją. - Na ten czas mają zmagazynowany zapas tłuszczu i z niego korzystają - wyjaśnia ekspert z lasów państwowych. - Przed rykowiskiem widać, że te zwierzęta są silne, widać tężyznę, po rykowisku są to tzw. byki spadłe. Muszą odbudować swoją kondycję - dodaje. 

Cielęta jelenia rodzą się na przełomie maja i czerwca. Różni się ubarwieniem od rodziców, a w dodatku przez pewien czas jest pozbawione zapachu - to zabezpieczenie przed niebezpieczeństwami Maciej Pawłowski


Posłuchaj
02:42 czwórka ndt 2.10.2020 jeleń 2.mp3 O jeleniach - bykach i łaniach opowiada specjalista z Lasów Państwowych (Najlepszy dzień tygodnia/Czwórka)

Okazuje się, że jeleń jest zwierzęciem stadnym. Poza czasem rykowiska zwierzęta łączą się w grupy męskie i żeńskie. - W tych męskich są same byki powyżej 3 roku życia. Tworzy się tam hierarchia, w przypadku byków zbudowana na masie osobnika, sile i wielkości poroża - wyjaśnia rozmówca Anny Hardej. - W żeńskich grupach są łanie, tegoroczne cielęta i byki do 3 roku życia. Przewodzi im stara doświadczona łania, którą nazywamy licówką. 


Czytaj także:


Wydaje się, że jelenie to zwierzęta płochliwe, szczególnie łanie. - One mają świetne 3 zmysły: wzrok, węch i słuch - opowiada Maciej Pawłowski. - Potrafią nas słyszeć z daleka, jeśli idziemy z wiatrem to marne szanse by do nich podejść. Ich wzrok jest szczególnie wrażliwy na ruch. 


Posłuchaj
02:54 czwórka ndt 2.10.2020 jeleń 3.mp3 Zagrożenia w życiu jeleni i co zrobić, gdy jeleń stanie na naszej drodze (Najlepszy dzień tygodnia/Czwórka)

 Głównymi wrogami jeleni są drapieżniki: wilki, rysie i niedźwiedzie. Jeśli jednak, jelenie żyją w rejonie gdzie tych gatunków nie ma, to nikt im nie zagraża. 

***

Tytuł audycji: Najlepszy dzień tygodnia

Prowadzi: Kuba Marcinowicz

Materiał przygotowała: Anna Hardej

Data emisji: 02.10.2020

Godzina emisji: 6.20, 7.26, 8.22

pj

Czytaj także

Sekrety kuny. Bezwzględny drapieżnik z nutką wrażliwości

Ostatnia aktualizacja: 19.06.2020 10:48
Kuna to zwierzę tajemnicze: zwinne, szybkie, bezwzględne dla swoich ofiar, a jednocześnie... bardzo rodzinne. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Czego nie wiesz o życiu bociana czarnego?

Ostatnia aktualizacja: 31.07.2020 10:27
Bocian czarny jest mniej znany niż jego biały kuzyn. Rzadziej je widujemy, bo nie budują gniazd przy domach, a w leśnych gęstwinach. Są zdecydowanie bardziej nieśmiałe od białych, choć ich pisklęta potrafią "przepędzać" nawet doświadczonych ornitologów. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Dziwonia od wieków kolonizuje świat

Ostatnia aktualizacja: 11.09.2020 09:32
- Wszystko wskazuje na to, że dziwonie to ptaki azjatyckie, które zaczęły, w pewnym momencie, przesuwać swoje zasięgi na zachód - mówi Jacek Karczewski ze Stowarzyszenia "Jestem na ptak". - Dziś nawet zdarzają się na wyspach brytyjskich - dodaje. 
rozwiń zwiń