Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
polskieradio.pl
Bartłomiej Makowski 19.12.2023

"Biała odwaga". Do sieci trafił zwiastun filmu o kolaborantach z Goralenvolk

Tematem filmu "Biała odwaga" jest kolaboracja części podhalańskich górali z Niemcami podczas II wojny światowej. Osią filmu Marcina Koszałki jest historia dwóch braci zakochanych w tej samej kobiecie, którzy w obliczu okupacji staną po dwóch stronach barykady. 

W filmie występują Filip Pławiak ("Chyłka"), Jakub Gierszał ("Najlepszy"), Sandra Drzymalska ("IO"), Julian Świeżewski ("Filip"), Adam Woronowicz ("Teściowie"), Andrzej Konopka ("Chłopi") i Wiktoria Gorodecka ("Doppelgänger. Sobowtór").

Współautorem scenariusza, wraz z reżyserem jest Łukasz M. Maciejewski ("Król"). Reżyserem i jednocześnie autorem zdjęć jest dwukrotnie nominowany do Paszportów Polityki i nagradzany na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni, Marcin Koszałka.

"Biała odwaga" trafi do kin 8 marca 2024 roku. Budżet filmu opiewa na ponad 16 mln złotych.  

Czym był Goralenvolk?

Już przed II wojną światową Niemcy planowali wykorzystanie górali jako grupy kolaborującej podczas przewidywanej okupacji. Ideologiczną bazą tej operacji była nazistowska teoria rasowa głosząca, że górale pochodzą od Gotów, czyli posiadają tych samych przodków co Niemcy. 

Funkcja niemieckiej marionetki przypadła Wacławowi Krzeptowskiemu, liderowi społeczności góralskiej, działaczowi Związku Górali i Stronnictwa Ludowego, który stanął na czele Goralenvolk. Już 7 listopada 1939 roku Krzeptowski w asyście kilku innych górali oddał na Wawelu hołd generalnemu gubernatorowi Hansowi Frankowi. 

Czytaj także:

Przypięcie łatki kolaborantów większości mieszkańców Podhala byłoby rażącą niesprawiedliwością. Wielu górali sprzeciwiało się – w bierny lub czynny sposób – akcji germanizacyjnej. W 1941 roku powstała Konfederacja Tatrzańska, zbrojna organizacja ruchu oporu. W szczytowym okresie liczyła około 400 członków. To z niej wywodził się późniejszy dowódca oddziału AK i BCh Józef Kuraś "Ogień".

Akcja germanizacyjna okazała się porażką, a gwoździem do jej trumny stało się fiasko organizacji Legionu Góralskiego SS. Niepowodzenie to skompromitowało członków Komitetu Góralskiego - namiastki kolaboracyjnego góralskiego rządu - w oczach Niemców. W końcu okupanci wydali nawet nakaz aresztowania Wacława Krzeptowskiego. Na wieść o tym przywódca Goralenvolk ukrył się w górach, gdzie wyśledzili go żołnierze AK. Kolaborant zawisł na sośnie 20 stycznia 1945 roku, zgodnie z wyrokiem sądu Polskiego Państwa Podziemnego. 

mat. prasowe/bm