Czytaj także

Między wschodem i zachodem - imperium Bolesława Chrobrego

Ostatnia aktualizacja: 10.04.2016 16:12

Niemiecki kronikarz Adam z Bremy pół wieku po śmierci Bolesława Chrobrego napisał o nim: król arcychrześcijański - tego tytułu używali później władcy Francji. Czy dziedzictwo Chrobrego to wolność od imperium, czy raczej wolność przez własne imperium?

Obraz Jana Matejki "Bolesław I Chrobry ze Szczerbcem i Światopełkiem pod Złotą Bramą w Kijowie"Foto: Wikipedia/Domena publiczna

Posłuchaj

36'11 Między wschodem i zachodem - imperium Bolesława Chrobrego (Historia żywa/Jedynka)

Bolesław Chrobry, pierwszy król Polski, uważany jest za najwybitniejszego władcę państwa polskiego. To on wprowadził Polskę do XI-wiecznej Europy, w której musiano się z nią liczyć. Jest jednak autorem pierwszego zamachu majowego. Tuż po śmierci Mieszka I, w maju 992 roku, nie uhonorował woli ojca, podeptał jego testament i objął władzę siłą.

Czy na początku XI wieku, między wschodem i zachodem, mogło powstać polskie imperium, a jego twórca Bolesław Chrobry byłby dla wschodu jak Karol Wielki dla Europy Zachodniej?

***

Tytuł audycji: Historia żywa

Prowadziła: Dorota Truszczak

Gość: prof. Andrzej Nowak (historyk i publicysta związanym z Uniwersytetem Jagiellońskim i Instytutem Historii Polskiej Akademii Nauk, członek Narodowej Rady Rozwoju powołanej przez prezydenta Andrzeja Dudę, znawca historii Europy Wschodniej XIX-XX wieku i stosunków polsko-rosyjskich, autor dzieła "Dzieje Polski" - ukazały już dwa jego tomy)

Data emisji: 9.04.2016

Godzina emisji: 15.10

tj/pj

Zobacz więcej na temat: 1050. rocznica chrztu Polski Andrzej Nowak Bolesław Chrobry chrześcijaństwo Dorota Truszczak HISTORIA Mieszko I

Czytaj także

Mieszko I nie chciał, aby Bolesław Chrobry został królem?

Ostatnia aktualizacja: 01.10.2016 16:00

By zdobyć władzę sprzeciwił się testamentowi ojca dokonując pierwszego w historii Polski zamachu. Bolesław Chrobry syn Mieszka I przejął po ojcu państwo obejmujące dwie trzecie dzisiejszej Polski. Dlaczego Mieszko pominął swojego pierworodnego? Jakie były konsekwencje tej decyzji?

Mural patriotyczny na garażach osiedla Sobieskiego w Oławie. Mural został wykonany z okazji Święta Niepodległości przez stowarzyszenie "Oławscy Patrioci". Na murze znaleźli się: Jan III Sobieski, Roman Dmowski, Tadeusz Kościuszko, Emilia Plater, Jan Paweł II, Maria Curie-Skłodowska, Bolesław Chrobry, Mikołaj Kopernik, Witold Pilecki, Fryderyk ChopiFoto: PAP/Maciej Kulczyński

Posłuchaj

40'01 Kulisy dojścia do władzy Bolesława Chrobrego (Historia żywa/Jedynka)

Ta audycja rozpoczyna opowieści o przełomowych wydarzenia w naszej historii przez pryzmat biografii ludzi, którzy odegrali w niej znaczącą rolę, zmieniającą w różny sposób bieg dziejów. W każdym wydaniu pojawią się dwie postaci m.in. św. Stanisław i Bolesław Szczodry; Sieciech i Bolesław Krzywousty; Zygmunt August i Jan Kochanowski; gen. Władysław Anders i gen. Stanisław Maczek; prymas Wyszyński i św. Jan Paweł II; ksiądz Jerzy Popiełuszko i gen. Wojciech Jaruzelski; Anna Walentynowicz i Zbigniew Herbert.

Zapraszamy do wysłuchania nagrania audycji.

***

Tytuł audycji: Historia żywa

Prowadziła: Dorota Truszczak

Gość: Prof. Andrzej Nowak (znawca historii politycznej i myśli politycznej Europy Wschodniej XIX-XX wieku, historii stosunków polsko-rosyjskich, publicysta, nauczyciel akademicki, sowietolog, profesor nauk humanistycznych, wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego, profesor zwyczajny w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk)

Data emisji: 1.10.2016

Godzina emisji: 15.13

gs/jsz

Zobacz więcej na temat: Andrzej Nowak Bolesław Chrobry Dorota Truszczak historia Polski królowie Polski Mieszko I

Czytaj także

Najstarsza polska moneta

Ostatnia aktualizacja: 22.03.2019 20:04

100 lat temu Sejm Rzeczpospolitej uchwalił "Ustawę w sprawie nazwy polskiej monety". Po latach zaborów i odmiennych systemów walutowych w obiegu miał pojawić się "złoty". W praktyce ta moneta została wprowadzona do użytku pięć lat później wraz z reforma walutowa Władysława Grabskiego. A który z władców jako pierwszy zaczął bić monety?

Denar Princes Polonie z XI w. z łacińskim określeniem PolskiFoto: Wikipedia/domena publiczna

Posłuchaj

19'55 Która moneta jest najstarszym polskim pieniądzem? (Eureka/Jedynka)

Mieszko I czy Bolesław Chrobry? Bo początki polskiego mennictwa należy sytuować w średniowieczu.

Nie jest to sprawa prosta. Profesor Stanisław Suchodolski, nestor polskich numizmatyków przedstawił w 1997 roku tezę, że wszystkie denary z imieniem Mieszka nie należały od Mieszka I, ale do jego wnuka Mieszka II. Stąd zaskakujący wniosek, że władca Mieszko I nie emitował własnych monet.

Zwolennikiem tej tezy jest dr Mateusz Bogucki, który wskazuje, że monety zazwyczaj umieszczano w skarbach. - Żadna moneta z imieniem Mieszka nie znalazla się w skarbie ukrytym przed 1017 rokiem - wyjaśnia naukowiec. A takich denarów mamy około 80 sztuk. Ale tego, czy Mieszko I nie bił swoich monet tego nie wiemy. Zwraca uwagę, że w owym czasie powszechne było naśladownictwo w biciu monet. Być może Mieszko I bił monety, ale nie opatrywal ich własnym imieniem, ani nie lokalizowało władcy.

Posłuchaj całej audycji o kontrowersjach wokół najstarszego polskiego denara i obecnym stanie wiedzy na ten temat. A która moneta była pierwszą polską? Jaki ptak jest wybity na denarze Chrobrego?

***

Tytuł audycji: Eureka

Prowadzi: Katarzyna Kobylecka

Gość: dr hab. Mateusz Bogucki (archeolog, numizmatyk z Instytutu Archeologii i Etnologii PAN)

Data emisji: 22.03.2019

Godzina emisji: 19.06

Zobacz więcej na temat: Mieszko I Bolesław Chrobry pieniądze średniowiecze Katarzyna Kobylecka NAUKA odkrycia i ciekawostki