Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

160. rocznica powstania styczniowego

Powstanie styczniowe. Historyk: każdy koniec jest początkiem

- Obawiano się, że jeśli naród polski w ciągu najbliższych lat nie odzyska państwowości, to może ulec rozpłynięciu, zatraceniu w obrębie innych narodowości europejskich - mówiła prof. Alicja Kulecka z Wydziału Historii UW. W 160. rocznicę jego wybuchu powstania styczniowego rozmawialiśmy o największym i najdłużej trwającym polskim zrywie narodowowyzwoleńczym w XIX wieku. Zobacz więcej na temat:  Powstanie Styczniowe Dwójka Michał Nowak niepodległość rozbiory Polski

Bohaterowie powstania styczniowego, o których się nie mówi

Powstanie styczniowe było jednym z ważniejszych wystąpień zbrojnych w historii Polski. Miało ono szanse powodzenia, spotkało się także z poparciem międzynarodowej opinii publicznej. Polakom nie udało się zwyciężyć, ale i tak osiągnięto część celów stawianych na początku walki. Poza tym w kadrach powstania było wielu, którzy później wpłynęli na nowoczesność świata, a nie mówimy zbyt wiele o ich dokonaniach. Zobacz więcej na temat:  Roman Czejarek Powstanie Styczniowe historia Polski Maciej Walecki

Powstanie styczniowe w literaturze i dziejach polskich pisarzy

Styczeń jest miesiącem rocznicy wybuchu powstania styczniowego. W tym roku mija 160 lat od największego i najdłuższej trwającego polskiego zrywu wyzwoleńczego. Dzieje powstania zostały zawarte w utworach wielu pisarzy; niektórzy z nich poza twórczością zaangażowali się wówczas w walkę wyzwoleńczą. Zobacz więcej na temat:  Małgorzata Raducha literatura literatura polska Powstanie Styczniowe Bolesław Prus Eliza Orzeszkowa

Bolesław Prus jako powstaniec styczniowy. "Chciał się odciąć od tego"

- Bardzo długo nie wracał do wspomnień o swoim udziale w powstaniu 1863 roku. To było dla niego przeżycie traumatyczne – podkreślała w Polskim Radiu prof. Ewa Paczoska, opowiadając o wczesnej biografii Bolesława Prusa. Wypowiedź tę, obok wielu innych radiowych nagrań, znajdziemy w nowo utworzonym serwisie specjalnym prus.polskieradio.pl. Zobacz więcej na temat:  Bolesław Prus literatura Powstanie Styczniowe HISTORIA

Pozytywizm warszawski. Kiedy naród "przestał walczyć i spiskować, a zaczął myśleć"

Pozytywizm warszawski był tworzony w Królestwie Kongresowym po 1863-64 roku, po klęsce powstania styczniowego. Jednym z jego twórców był młody Aleksander Świętochowski, który - tak, jak i jego zwolennicy - doszedł do przekonania, po krwawym stłumieniu zrywu przez Rosję i podliczeniu strat, że walka o niepodległość z bronią w ręku nie ma sensu, a do celu można zmierzać przez rozwój cywilizacyjny: oświatę, rozwój gospodarki, nauki, kultury.  Zobacz więcej na temat:  Aleksander Świętochowski Powstanie Styczniowe Dorota Truszczak prof. Andrzej Nowak

PR24 Geneza powstania styczniowego. Łysiak: jego początku można dopatrywać się już kilka lat wcześniej

- Tak zafascynowałem się tym okresem kilku lat przed wybuchem powstania styczniowego, że wręcz zmieniłem plany i postanowiłem napisać o tych dużo mniej znanych latach 1860-1862, aż do stycznia 1863 roku. Doszedłem do wniosku, że właściwie być może gdzie indziej należy szukać początku powstania - mówił w Polskim Radiu 24 Tomasz Łysiak, autor "Cytadeli".  Zobacz więcej na temat:  historia Polski Powstanie Styczniowe Polskie Radio 24 literatura

Patriotyzm w utworach Moniuszki. Prof. Miziołek: to peany na cześć polskości

- Zaraz po powstaniu, po kilku wystawieniach "Strasznego dworu" go ocenzurowano, zostały dwa wiersze: "Znać żywota piękne cele, musi znosić pracy trud" i w tej formie Moniuszko trwał - powiedział w Polskim Radiu 24  prof. Jerzy Miziołek, historyk sztuki z Uniwersytetu Warszawskiego. - Możemy powiedzieć, że i pieśni Moniuszki, i te trzy opery i parę innych to wielki pean na cześć polskości. Moniuszko jest wielkim bohaterem niepodległości, który powinien stanąć na Gościńcu Wolności - dodał.  Zobacz więcej na temat:  Stanisław Moniuszko Powstanie Styczniowe KULTURA MUZYKA opera

Rocznica wybuchu powstania styczniowego. Historyk: walczyła nie tylko szlachta

- Powstanie wybuchło nieco wcześniej niż planowano, przed wprowadzeniem do kraju zakupywanych w Belgii nowoczesnych karabinów, rewolwerów. Z tą nowoczesnością wcale nie było tak, że Rosjanie mieli broń nowocześniejszą. Mieli jej po prostu dużo, dużo więcej - o zapleczu militarnym powstańców styczniowych mówił na antenie Polskiego Radia 24 prof. Tomasz Panfil, historyk, z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.  Zobacz więcej na temat:  Polskie Radio 24 społeczeństwo historia Polski Powstanie Styczniowe HISTORIA Mateusz Drozda

Prof. Jerzy Miziołek o powstaniu styczniowym w malarstwie

Taka była atmosfera w latach 60. XIX wieku - jakakolwiek rocznica śmierci Słowackiego czy Mickiewicza, nawet pogrzeb generałowej Sowińskiej - są za każdym razem rozpamiętywane, wywołują manifestacje na ulicach Warszawa, padają zabici, są aresztowani. Najlepszym wymiarem tego wszystkiego jest to, co potem stało się w malarstwie i ze strony uczestników powstania, i ze strony tych, którzy z nim bardzo się solidaryzowali - mówił w Polskim Radiu 24 prof. Jerzy Miziołek, historyk sztuki. Zobacz więcej na temat:  Polskie Radio 24 SZTUKA KULTURA malarstwo HISTORIA historia Polski Powstanie Styczniowe