Historia

Naukowcy ustalili miejsce pochówku Platona. Pomogła sztuczna inteligencja

Ostatnia aktualizacja: 06.05.2024 05:40
Badacze wykorzystali sztuczną inteligencję do rozszyfrowania starożytnego papirusu odnalezionego w zniszczonym wybuchem Wezuwiusza Herkulanum. Okazało się, że zawiera on szczegółowe informacje na temat miejsca pochówku greckiego filozofa Platona. 
Szkoła ateńska - fresk Rafaela Santi
"Szkoła ateńska" - fresk Rafaela SantiFoto: Domena publiczna

Odkrycia dokonał Graziano Ranocchia filozof z Uniwersytetu w Pizie, wraz ze współpracownikami wykorzystał sztuczną inteligencję (AI) do rozszyfrowania tekstu zachowanego na zwęglonych kawałkach papirusu odnalezionych w Herkulanum położonym w pobliżu Pompei. Oba starożytne miasta zostały zniszczone wskutek erupcji Wezuwiusza w 79 roku n.e. 

Jeden ze zwojów zwęglonych w wyniku wybuchu wulkanu zawiera pisma poety i filozofa Filodemosa z Gadary (ok. 110 p.n.e. – ok. 39 p.n.e.), epikurejczyka, który studiował w Atenach, a później mieszkał w Italii. Tekst ten, znany jako "Historia Akademii", szczegółowo opisuje uczelnię założoną przez Platona w IV wieku p.n.e. oraz podaje szczegółowe informacje na temat życia Platona, w tym miejsca jego pochówku. 

Czytaj także:

Gdzie został pochowany Platon?

Historycy wiedzieli już, że Platon, najwybitniejszy uczeń Sokratesa, został pochowany w Akademii, którą rzymski generał Sulla zniszczył w 86 roku p.n.e. Badacze nie byli jednak pewni, gdzie dokładnie na terenie szkoły Platon, który zmarł w Atenach w 348 lub 347 r p.n.e., został pochowany. 

Rozwikłanie tej zagadki przyniosło zaprzęgnięcie do pracy nowoczesnych technik i metod badawczych, w tym obrazowania w podczerwieni i ultrafiolecie oraz termowizji i tomografii. Następnie wyniki pomiarów przeanalizowano za pomocą oprogramowania sztucznej inteligencji. W ten sposób udało się odczytać około 30 proc. tekstu Filodemosa (ok. 1000 słów). 

"Odczytany tekst ujawnił, że Platon został pochowany w zarezerwowanym dla niego ogrodzie (prywatnym terenie przeznaczonym dla szkoły platońskiej) Akademii w Atenach, w pobliżu tzw. Museionu, czyli miejsca, gdzie czczone były muzy" - czytamy w oświadczeniu włoskiej Krajowej Rady ds. Badań Naukowych.

Kiedy Platon został sprzedany w niewolę? 

W tekście znalazła się również wzmianka na temat jednego z epizodów życia Platona. Wynika z niego, że Platon został sprzedany jako niewolnik na wyspie Egina w 404 roku p.n.e., w następstwie podboju wyspy przez Spartan. Do tej pory sądzono na podstawie dostępnych źródeł, że został on sprzedany w niewolę w 387 roku p.n.e. w Syrakuzach na Sycylii. 

LiveScience/bm

Czytaj także

Jaki kolor miała najstarsza znana szminka na świecie? Odnaleziono pigment sprzed 4 tys. lat

Ostatnia aktualizacja: 26.02.2024 05:33
Jasnoczerwony pigment umieszczony w małej kamiennej fiolce - ten kosmetyk z epoki brązu odnaleziony w Iranie może być najstarszą znaną szminką. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Pompeje kolejny raz odkrywają swoje sekrety. Odnaleziono starożytny fresk

Ostatnia aktualizacja: 04.03.2024 05:58
Kolejnego odkrycia dokonano w Pompejach. Na terenie pozostałości antycznego miasta, zniszczonego w wyniku wybuchu Wezuwiusza, archeolodzy znaleźli doskonale zachowany fresk przedstawiający Fryksosa i Helle - rodzeństwo z mitologii greckiej.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Pękające garnki z Cypru. Polki zbadały starożytne naczynia kuchenne z Nea Pafos

Ostatnia aktualizacja: 18.04.2024 05:30
Dr Edyta Marzec i Monika Miziołek z Instytutu Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN oraz dr Kamila Nocoń z Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego opisały ceramikę kuchenną, którą przed wiekami posługiwali się mieszkańcy cypryjskiego Nea Pafos.
rozwiń zwiń