Historia

George Curzon - drugi po królowej Wiktorii

Ostatnia aktualizacja: 11.07.2015 07:00
Lord George Curzon - brytyjski mąż stanu i dyplomata, minister spraw zagranicznych Wielkiej Brytanii, wicekról Indii. Wybitny mówca. Prywatnie snob, skąpiec, surowy pan, rozstawiający po kątach służbę. W historii Polski kojarzony jest z tzw. linią Curzona, czyli wyznaczeniem polskich wschodnich granic w 1919 roku, które po II wojnie światowej przypieczętował pakt Ribentropp-Mołotow.
Audio
  • Archiwalna audycja z cyklu "Postacie XX wieku" - George Curzon, Polskie Radio 1996
Lord George Curzon, wicekról Indii w latach 1899-1905.
Lord George Curzon, wicekról Indii w latach 1899-1905.Foto: George Grantham Bain Collection (Library of Congress)/Wikipedia Commons

95 lat temu, 11 lipca 1920, brytyjski minister spraw zagranicznych George Curzon wystosował do rządu Rosji Radzieckiej notę zawierającą propozycję linii demarkacyjnej - tzw. Linii Curzona.

Urodził się 11 stycznia 1859 roku w arystokratycznej brytyjskiej rodzinie jako pierwszy baron i pierwszy markiz Kedlestone. Przez całe dorosłe życie zagorzały konserwatysta – polityk i urzędnik Imperium Brytyjskiego. W latach 1899-1905 wicekról Indii, z namaszczenia królowej Wiktorię, szef dyplomacji i minister spraw zagranicznych w rządzie Jego Królewskiej Mości od 1919 roku, w czasie, kiedy w Londynie i w Wersalu rodziła się koncepcja wschodnich granic dla odrodzonej II Rzeczypospolitej.

Lord
Lord Curzon, wicekról Indii z żoną na słoniu

Linia Curzona

W grudniu 1919 r. zaproponował, żeby uznać zachodnią granicę Rosji po trzecim rozbiorze Polski z 1795 r. za tymczasową linię demarkacyjną rozgraniczenia terytorialnego pomiędzy Polską a Rosją. Propozycję tę nazwano od jego nazwiska "linią Curzona".

- Polakom linia Curzona zawsze będzie się kojarzyć z paktem Ribentropp-Mołotow i ustalaniem granic, które stały się czwartym rozbiorem Polski – mówił w Polskim Radiu prof. Jan Ciechanowski..
Drugi po królowej

Do 1924 roku był George Curzon był ministrem spraw zagranicznych, potem stał się osobą prywatną.

- W polityce królewskiej jako wicekról Indii odgrywał wielką rolę w polityce królestwa brytyjskiego. Był osobą drugą po królowej. Potem w rządzie premiera Lloyd George’a już nie odgrywał czołowej roli - mówił prof. Jan Ciechanowski.
Znany brytyjski historyk Paul Johnson pisze o nim: "Lord Curzon, wybredny, dowcipny, wytworny i niezwykle kulturalny, lecz nieugięty w podtrzymywaniu prymatu interesu brytyjskiego, który utożsamiał z moralnością jako taką”.
Prywatnie -skąpy, kontrolował wydatki żony przeznaczone na prowadzenie domu, rozstawiał służbę po kątach, pouczał pokojówkę, jak ścierać kurze, a lokaja jak nalewać herbatę.
Posłuchaj audycji z cyklu "Postacie XX wieku”, której bohaterem jest lord George Curzon.

im

Czytaj także

Pakt Ribbentrop-Mołotow. "Pojęcie rozbiór Polski jest tu absolutnie zasadne"

Ostatnia aktualizacja: 23.08.2024 06:00
Dokładnie 85 lat temu, 23 sierpnia 1939 roku, III Rzesza i Związek Sowiecki podpisały w Moskwie pakt o nieagresji, który przesądzał o wybuchu II wojny światowej. Dokument zawierał tajny protokół, w którym decydowano m.in. o podziale terytorium Polski.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Winston Churchill. Polityk, strateg, wybitny mówca

Ostatnia aktualizacja: 24.01.2024 05:35
59 lat temu, 24 stycznia 1965 roku zmarł Winston Churchill, polityk i strateg, dwukrotny premier Zjednoczonego Królestwa, wybitny mówca, a także pisarz nagrodzony w 1953 roku literacką Nagrodą Nobla. W 2002 roku wygrał plebiscyt BBC na najwybitniejszego Brytyjczyka w historii.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Polsko-brytyjski układ o wzajemnej pomocy

Ostatnia aktualizacja: 25.08.2024 05:55
- Józef Beck uznał ten sojusz za wielki sukces i spełnienie testamentu Piłsudskiego. Było jednak już zbyt późno na zatrzymanie agresji Hitlera papierowymi gwarancjami – mówił dr Janusz Osica na antenie Polskiego Radia.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Neville Chamberlain – symbol polityki appeasementu

Ostatnia aktualizacja: 09.11.2014 06:00
”Nie wolno ustępować tak, jak robił to Chamberlain”. Motto to stało się przestrogą dla brytyjskiej sceny politycznej.
rozwiń zwiń