Historia

Klemens Szeptycki - szlachetny nie tylko z urodzenia

Ostatnia aktualizacja: 01.05.2024 05:40
Wnuk Aleksandra Fredry, który został Sprawiedliwym wśród Narodów Świata. Papież Jan Paweł II ogłosił go błogosławionym. – Był człowiekiem bardzo głębokiej wiary i oddanym Kościołowi katolickiemu – mówił w Polskim Radiu prof. Grzegorz Motyka. 
Klemens Szeptycki
Klemens SzeptyckiFoto: Wikimedia Commons/domena publiczna

1 maja 1951 roku w więzieniu NKWD we Włodzimierzu nad Klaźmą zmarł Klemens Szeptycki, przełożony greckokatolickiego klasztoru studytów w Uniowie pod Przemyślanami, błogosławiony Kościoła katolickiego, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.

***

Urodził się 17 listopada 1869 roku jako Kazimierz Szeptycki. Imię Klemensa przyjął dopiero po wstąpieniu do grekokatolickiego zakonu studytów w 1912 roku.

Pochodził ze starego ruskiego rodu bojarskiego, który uległ polonizacji w XVIII wieku. Dzieje jego rodziny świetnie odzwierciedlają zawiłą historię Polski w XX wieku. Wraz z bratem Andrzejem wybrał tożsamość ukraińską, a reszta rodzeństwa polską. Jeden z Szeptyckich – Stanisław – został nawet generałem Wojska Polskiego.

– Dla wielu osób trudne jest do zrozumienia, że w jednej rodzinie można różnie wybrać tożsamość narodową. Wówczas Galicja Wschodnia stanowiła tygiel narodowościowy i ten wybór tym bardziej budził kontrowersje – opowiadał prof. Grzegorz Motyka w audycji z cyklu "O wszystkim z kulturą", prowadzonej przez Wacława Holewińskiego.

Posłuchaj
28:44 Dwójka bracia Szeptyccy.mp3 O rodzinie Szeptyckich w audycji Wacława Holewińskiego opowiadają: prof. Grzegorz Motyka oraz prof. Andrzej Szeptycki. (PR, 25.09.2018) 

Długie lata świeckiego życia

Przed wstąpieniem do zakonu żył jak większość galicyjskich ziemian na przełomie XIX i XX wieku. Odebrał staranne wykształcenie – zdobył nawet doktorat z prawa – oraz sprawował mandat posła do parlamentu Austro-Węgier.

– Klemens prowadził życie, które zbliżało się do zachodnioeuropejskiej wizji chrześcijańskiego demokraty. Była to praca świecka na rzecz państwa i społeczeństwa w duchu katolickim – opowiadał stryjeczny bratanek Klemensa prof. Andrzej Szeptycki w audycji Polskiego Radia.

Poczuł powołanie w wieku 42 lat

Dopiero w 1911 roku zdecydował się pójść w ślady brata Andrzeja – który wówczas był już metropolitą halicko-lwowskim – i wybrał drogę duchownego. Przez rok przebywał w łacińskim zakonie benedyktynów, a następnie przeniósł się do grekokatolickich studytów.

 Nie pojmie się fenomenu przynajmniej dwóch z Szeptyckich: Andrzeja i Klemensa, bez zrozumienia tego, że przede wszystkim byli ludźmi bardzo głębokiej wiary, oddanymi Kościołowi katolickiemu – mówił prof. Grzegorz Motyka.

W latach 20. został ihumenem ławry w Uniowie, czyli zwierzchnikiem tamtejszej wspólnoty zakonnej.

– Klemens to najbliższy współpracownik Andrzeja, który był bardzo zajętą osobą, a przez kilkanaście ostatnich lat swojego życia poruszał się na wózku – opowiadał prof. Andrzej Szeptycki. – Często pełnił funkcje doradcze i reprezentacyjne metropolity.

Sprawiedliwy wśród Narodów Świata

– W czasie II wojny światowej Klemens i Andrzej Szeptyccy stworzyli siatkę do ratowania Żydów, przede wszystkim dzieci. Dzięki nim mogło ocaleć nawet sto osób. Robili to ze świadomością, że ukraiński ruch nacjonalistyczny patrzył niechętnie na gesty solidarności ze wspólnotą żydowską – powiedział prof. Grzegorz Motyka w audycji Polskiego Radia z 2018 roku.

Klemens Szeptycki po zakończeniu wojny był prześladowany przez Sowietów. Został aresztowany w 1947 roku we Lwowie i zmarł w więzieniu NKWD 1 maja 1951 roku.

27 czerwca 2001 we Lwowie papież Jan Paweł II ogłosił go błogosławionym podczas mszy beatyfikacyjnej męczenników Kościoła katolickiego obrządku bizantyjsko-ukraińskiego.

sa

Czytaj także

"Niezwykły syn swojej ojczyzny". Adam Stefan Sapieha - Książę Niezłomny

Ostatnia aktualizacja: 14.05.2024 05:40
"Był wielkim synem swojej ojczyzny; stanowczym w trudnych momentach, odważnym ponad miarę jakiejkolwiek przeciętności, niezwykłym synem swojej ojczyzny, niezwykłym mężem dziejów i Polski" – mówił o kard. Adamie Sapiesze Jan Paweł II.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Mord NKWD na rodzinie Szeptyckich

Ostatnia aktualizacja: 11.10.2019 09:27
Właśnie minęło 80 lat od mordu dokonanego przez NKWD na rodzinie Szeptyckich. Los rodziny pozostaje w kręgu zainteresowań pracownika naukowego Oddziału Folklorystyki Instytutu Kultury Ludowej Narodowej Akademii Nauk Ukrainy we Lwowie, dr Jewhena Lunia, który od połowy lat 90-tych bada tradycję przekazu ludowego w XX wieku na Ukrainie
rozwiń zwiń