Pismo to, datowane na około 2400 r. p.n.e., wyprzedza inne znane pisma alfabetyczne o około 500 lat, co zmienia wiedzę archeologów na temat pochodzenia alfabetów, sposobu ich rozprzestrzeniania się między społeczeństwami i tego, co to mogło oznaczać dla wczesnych cywilizacji miejskich.
Wynalezienie alfabetu - wcześniej i w innym miejscu niż dotąd sądzono
- Alfabety zrewolucjonizowały pismo, czyniąc je dostępnym dla ludzi spoza rodziny królewskiej i elity społecznej. Pismo alfabetyczne zmieniło sposób życia ludzi, sposób myślenia, sposób komunikacji — oceniał Glenn Schwartz, profesor archeologii na Uniwersytecie Johna Hopkinsa, który odkrył gliniane cylindry. - A to nowe odkrycie pokazuje, że ludzie eksperymentowali z nowymi technologiami komunikacyjnymi znacznie wcześniej i w innym miejscu niż sobie wyobrażaliśmy do tej pory.
Schwartz podzieli się szczegółami swojego odkrycia w czwartek 21 listopada 2024 roku podczas dorocznego spotkania Amerykańskiego Towarzystwa Badań Zagranicznych.
Schwartz, archeolog z Bliskiego Wschodu, bada, jak wczesne obszary miejskie rozwijały się w całej Syrii i jak w regionie powstawały mniejsze miasta. Wraz z kolegami z Uniwersytetu Amsterdamskiego współkierował 16-letnimi wykopaliskami archeologicznymi w Tell Umm-el Marra, jednym z pierwszych średniej wielkości ośrodków miejskich, które powstały w zachodniej Syrii.
Czytaj także:
Alfabetu użyto do... zrobienia etykiety?
W Umm-el Marra archeolodzy odkryli grobowce datowane na wczesną epokę brązu. Jeden z najlepiej zachowanych grobowców zawierał sześć szkieletów, złotą i srebrną biżuterię, naczynia kuchenne, grot włóczni i nienaruszone naczynia ceramiczne. Obok ceramiki badacze znaleźli cztery lekko wypalone gliniane cylindry z tym, co wydaje się być alfabetycznym napisem.
- Cylindry były perforowane, więc wyobrażam sobie sznurek przywiązujący je do innego obiektu, który ma działać jak etykieta. Być może opisują zawartość naczynia, a może skąd pochodzi naczynie lub do kogo należało – powiedział Schwartz. - Bez sposobu na przetłumaczenie pisma możemy jedynie spekulować.
Nie w Egipcie, a w Syrii
Stosując metodę datowania metodą węgla C-14, naukowcy potwierdzili wiek grobowców, artefaktów i pisma.
- Wcześniej naukowcy uważali, że alfabet został wynaleziony w Egipcie (tam znaki jednoliterowe służyły do dookreślania hieroglifów, które były ideogramami - znakami symbolizującymi cały przedmiot, czynność lub ideę - przyp. red.) lub w jego okolicach po 1900 r. p.n.e. - powiedział Schwartz. - Ale nasze artefakty są starsze i pochodzą z innego obszaru na mapie, co sugeruje, że alfabet może mieć zupełnie inną historię pochodzenia, niż myśleliśmy.
EurekAlert!/John Hopkins University/bm
