Georges Pompidou – wychowany przez Charlesa de Gaulle'a

– Francja była de Gaulle'em zmęczona – mówił historyk dr Jan Zamojski. – De Gaulle żądał od Francuzów aby byli wielcy, gotowi do wielkich wysiłków. Pompidou od nich tego nie żądał.

Francuski prezydent Georges Pompidou podczas konferencji na szczycie w Reykjaviku (Islandia), aut. Oliver F. Atkins (31.05.1973), źr. Biały Dom, Wikipedia/dp

2 kwietnia 1974 zmarł Georges Pompidou, prezydent Francji. – Spokojny, zrównoważony, na pewno był jednym z prezydentów, którzy dobrze zapisali się w historii Francji – charakteryzował Pompidou dr Jan Zamojski w aud. Sławomira Szofa "Postacie XX wieku".

Nz: Prezydent Francji Georges Pompidou, aut. Egon Steiner (11.06.1965), źr. Bundesarchiv, Wikipedia/dp

Od nauczyciela do polityka
Kiedy nieznany nikomu profesor literatury z elitarnego paryskiego liceum stanął u boku prezydenta Charlesa de Gaulle'a nikt nie przypuszczał, że 25 lat później zajmie jego miejsce.
– Był człowiekiem absolutnie politycznie niezaangażowanym – mówił historyk dr Jan Zamojski. – Trafia do gabinetu de Gaulle’a w 1944 roku jako podrzędny urzędnik ministerstwa oświaty.
Przez kolejne lata wielokrotnie zmienia departamenty administracji publicznej. Jeden z jego przyjaciół zaproponował mu, aby przejął opiekę nad fundacją de Gaulle’a, która działała na rzecz dzieci z chorobą Downa. Zarządzanie fundacją prezydenta otworzyło mu drzwi kariery politycznej.
– Charles de Gaulle poznał się na nim jako wykształconym i mającym bardzo wiele zdrowego rozsądku człowieku – podkreślał dr Jan Zamojski. – Po odejściu z funkcji premiera zaciągnął go do jednego ze swoich sztabów politycznych.
Na własny rachunek
Pompidou był w latach 1946-1954 członkiem Rady Państwa, następnie pracował jako dyrektor generalny w banku Rotschilda aż do 1962 roku. Wówczas, 16 kwietnia 1962 Charles de Gaulle mianował go premierem. Po raz pierwszy na czele rządu staje osoba, która nie jest członkiem parlamentu, ministrem, ani działaczem partyjnym.
– Zaskoczenie było rzeczywiście ogromne, bo był to człowiek, który nie był nawet radnym gminnym, jak mawiali jego krytycy – przypominał dr Zamojski. – Był gaullistą, który uważa, że de Gaulle jest człowiekiem opatrznościowym i spełnia określoną bardzo ważną misję we Francji (…) Był jednak jednym z niewielu ludzi, który potrafił się spierać z de Gaullem.

Nz: Georges Pompidou i Willy Brandt, Kolonia (Niemcy), aut. Ludwig Wegmann (3.07.1972), źr. Bundesarchiv, Wikipedia/dp

Starcie z de Gaullem
Pod koniec kariery politycznej Charlesa de Gaulle’a Pompidou daje się poznać na arenie międzynarodowej jako polityk wysokiej klasy. Właściwie to on przyjmuje na siebie krytykę opinii publicznej w związku z działalnością prezydenta.
Jego rola we Francji wzrosła szczególnie w okresie zamieszek i strajków w 1968 roku. Po rezygnacji de Gaulle'a z prezydentury, Pompidou 16 czerwca 1969 zastąpił go na stanowisku. – Pompidou w jakiejś mierze uważał się, zresztą nie bez sugestii samego de Gaulle’a za jego następcę – zaznaczał gość Sławomira Szofa. – Zresztą de Gaulle mu wielokrotnie, nawet na piśmie, sugerował żeby dał się poznać z jak najlepszej strony, zalecając mu podróże, wystąpienia.
– On bardzo mocno wierzył w przeznaczenie – mówił dr Jan Zamojski. – Uważał, że właściwie wszystkie kolejne etapy jego życia był realizacją jakiegoś przeznaczenia.
Kontynuował politykę Generała
Polityka prowadzona przez Georgesa Pompidou w dużej mierze opierała się na myśli de Gaulle’a. Mawiano, że "ścierał kanty" polityki swojego poprzednika. Był bardzo europejski – podkreślał dr Jan Zamojski. – Uważał, że Francja jest  bardzo ważną częścią Europy, ale częścią. Twierdził, że Europa albo się zjednoczy, ku czemu należy dążyć, albo też stanie się terenem rozgrywki między wielkimi mocarstwami.
Prezydent słynął z zamiłowania do kultury. Chętnie uczestniczył w życiu artystycznym Paryża. – Bardzo wysoko cenił sobie nowoczesną sztukę i architekturę – zaznaczał dr Zamojski. – To on zainicjował zbudowanie centrum kultury, które później otrzymało jego imię.
Georges Pompidou zmarł w trakcie pełnienia funkcji prezydenta Francji, 2 kwietnia 1974. Przez dwa ostatnie lata rządów Pompidou walczył z chorobą, o której opinia publiczna nie była zbyt szeroko informowana.
Od nauczyciela do prezydenta – posłuchaj, jak rozwijała się kariera polityczna Georgesa Pompidou.

mb