Simone de Beauvoir – pionierka feminizmu

- Zaryzykowałbym twierdzenie, że w sensie społecznym i umysłowym jej książki odegrały większą rolę niż filozofia Sartre’a – mówił historyk Jan Zamojski na antenie Polskiego Radia.

Simone de Beauvoir, 1957 r.

Foto: Roger-Viollet / Imagno / Forum

Posłuchaj

29:37 simone de beauvoir___3870_98_iv_tr_0-0_108069871b7ce7ff[00].mp3 Simone de Beauvior - audycja Sławomira Szofa z cyklu "Postacie XX wieku". (PR, 27.12.1998)

 

38 lat temu, 14 kwietnia 1986 roku, zmarła Simone de Beauvoir, francuska pisarka, działaczka społeczna i pionierka feminizmu.

Na okładce jednej z jej biografii można przeczytać, że zagłębiając się w jej życie, poznajemy kobietę, która, mimo trudnych warunków w dzieciństwie, osiągnęła w życiu dorosłym wielką sławę. Jean-Paul Sartre mówił, że najwspanialsze jest w niej to, że ma umysł mężczyzny i uczucie kobiety.

Sartre i Beauvior

Z wykształcenia była filozofem. Z Sartre’m spotkała się w 1929 roku, gdy oboje przechodzili przez egzamin agregacyjny na Sorbonie. Nigdy nie byli małżeństwem, do końca życia pozostali partnerami. – Byli dla siebie przeznaczeni pod każdym względem: uczuciowym, emocjonalnym, jak i intelektualnym. Fantastycznie potrafili ze sobą współżyć, wzbogacając się wzajemnie i wyznając podobne zasady etyczne, oparte na absolutnej wolności i szczerości – mówił Jan Zamojski, gość audycji z cyklu "Postacie XX wieku".

Egzystencjalizm

W trudnym okresie powojennego chaosu zaproponowali światu nowe idee i sposoby zrozumienia ludzkiego losu. W egzystencjalizmie Sartre’a jednostka ludzka jest osią całego rozumowania. To człowiek jest odpowiedzialny za siebie i swoje czyny. Simone de Beauvior uzupełniła tę myśl o warunki, które mogą absolutnie uniemożliwić spełnianie się ludzkiego losu.

Ich koncepcja stała się powszechnie znana, a jej autorzy sławni. Spotykali się i dyskutowali w paryskiej Café de Flore, kawiarni swymi początkami sięgającej czasów II Cesarstwa, kiedy chodzili tam prym Honore de Balzac, Emile Zola, a później Guillaume Apollinaire.

Pionierka feminizmu

Simone de Beauvoir próbowała pisać od najmłodszych lat. Prowadziła pamiętnik i tworzyła szkice najróżniejszych powieści. Debiut literacki miał jednak dopiero miejsce w 1944 roku, kiedy to wydano jej książkę "Zaproszona".

Najgłośniejsze dzieło Beauvoir wyszło w 1949 roku. "Druga płeć" wywołała gigantyczny szok i stała się podstawową publikacją współczesnego feminizmu europejskiego. Autorka pisała o doli i losie kobiet. Twierdziła, że kobietą się człowiek nie rodzi, lecz staje. Rola i miejsce kobiety są określane nie biologicznie, lecz społecznie.

Simone de Beauvoir wystąpiła w obronie kobiet. Jeszcze przed II wojną światową domagała się prawa do aborcji, atakowała mężczyzn za ich tendencję do panowania i narzucania kobiecie swego pierwszeństwa. Były to myśli na tyle rewolucyjne, że książka Simone stała się, jak powiadano, biblią ruchu feministycznego na całym świecie.

- Zaryzykowałbym twierdzenie, że w sensie społecznym i umysłowym jej książki odegrały większą rolę niż filozofia Sartre’a – stwierdził historyk.

Dowiedz się więcej o życiu Simone de Beauvior. Posłuchaj audycji Sławomira Szofa.

mjm