Historia

Znaleziska archeologiczne na Westerplatte. "Możemy dotknąć historii z 1939 roku"

Ostatnia aktualizacja: 03.11.2022 05:53
W trakcie zakończonego IX etapu badań archeologicznych na gdańskim Westerplatte odkryto 1500 przedmiotów związanych m.in. ze służbą polskich żołnierzy. Najcenniejsze eksponaty zaprezentowano 2 listopada br. w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.
Orzeł z czapki garnizonowej żołnierza 63. Pułku Piechoty. Jedno ze znalezisk zaprezentowanych 2.11.2022 r. na briefingu prasowym Wejście w Historię w siedzibie MIIWŚ w Gdańsku. Podczas wydarzenia pokazano najcenniejsze eksponaty odnalezione na Westerplatte w czasie badań archeologicznych w 2022 r.
Orzeł z czapki garnizonowej żołnierza 63. Pułku Piechoty. Jedno ze znalezisk zaprezentowanych 2.11.2022 r. na briefingu prasowym "Wejście w Historię" w siedzibie MIIWŚ w Gdańsku. Podczas wydarzenia pokazano najcenniejsze eksponaty odnalezione na Westerplatte w czasie badań archeologicznych w 2022 r. Foto: PAP/Adam Warżawa

Podczas pięciomiesięcznych prac archeologicznych udokumentowano relikty schronów amunicyjnych nr 8, 10, 11 i 12, badano rejon stanowiska polskiej armaty 76,2 mm oraz kontynuowano poszukiwania szczątków legionisty Mieczysława Krzaka, poległego obrońcy składnicy.

Archeolodzy prowadzili badania w sąsiedztwie zabytkowej elektrowni Wojskowej Składnicy Tranzytowej oraz nadzorowali budowę nowego Cmentarza Żołnierzy Wojska Polskiego na Westerplatte. W okolicy nekropolii natrafiono na trzy leje powstałe wskutek niemieckiego ataku na polską placówkę, w których odnaleziono przedmioty pochodzące z pobliskich budynków – willi oficerskiej i wartowni nr 5.

Polscy żołnierze na frontach II wojny światowej - zobacz serwis specjalny

"Te prace są pierwszymi od ośmiu dekad"

Prof. Grzegorz Berendt, dyrektor Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, obecny w trakcie prezentacji najcenniejszych artefaktów, podkreślił, że prace archeologiczne prowadzone na terenie półwyspu Westerplatte prowadzone są od 2016 roku. "Te prace są pierwszymi od ośmiu dekad, które upłynęły od zakończenia II wojny światowej", zaznaczył.

Dodał, że efekty badań są "dziełem pracowników" instytucji, którą kieruje. "Zapał, oddanie, intuicja i wiedza osób pracujących w muzeum wyszła przeciwko tym wszystkim, którzy bardzo długo negowali sens zajmowania się Westerplatte", stwierdził dyrektor.

Prezentując wykopane przez archeologów przedmioty, prof. Grzegorz Berendt powiedział, że są to "wyjątkowe obiekty", dzięki którym "możemy dotknąć historii i spotkać się z ludźmi, którzy tworzyli Wojskową Składnicę Tranzytową i bronili Polski w 1939 roku".

***

Czytaj także:

Cztery najcenniejsze znaleziska 

Pracami archeologów kierował Filip Kuczma, który zaznaczył, że dzięki badaniom pozyskano ponad 1500 przedmiotów związanych m.in. ze służbą polskich żołnierzy na Westerplatte.

"W trakcie badań udokumentowaliśmy szczegółowo, za pomocą wykopów archeologicznych, powierzchnię 860 mkw.", opowiadał Filip Kuczma. Jak tłumaczył, spośród 1500 odnalezionych zabytków wybrano cztery, które "można powiązać z żołnierzami służącymi na Westerplatte".

2 listopada 2022 roku w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku zaprezentowano cztery przedmioty: orła z czapki garnizonowej żołnierza 63. Pułku Piechoty, wzornik do map wojskowych, półmisek z zastawy stołowej kasyna oficerskiego oraz polską manierkę żołnierską.

Gdańsk, 02.11.2022 r. Znaleziska zaprezentowane na briefingu prasowym "Wejście w Historię" w siedzibie MIIWŚ w Gdańsku. Podczas wydarzenia pokazano najcenniejsze eksponaty odnalezione na Westerplatte w czasie badań archeologicznych w 2022 r. Fot. PAP/Adam Warżawa Gdańsk, 2.11.2022 r. Znaleziska zaprezentowane na briefingu prasowym "Wejście w Historię" w siedzibie MIIWŚ w Gdańsku. Podczas wydarzenia pokazano najcenniejsze eksponaty odnalezione na Westerplatte w czasie badań archeologicznych w 2022 r. Fot. PAP/Adam Warżawa


Filip Kuczma tłumaczył, że orzeł z czapki garnizonowej żołnierza 63. Pułku Piechoty został wykonany z mosiądzu. "Widać na nim oznaczenie 63 Pułku Piechoty z Torunia. Żołnierze tej jednostki służyli na terenie Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte w latach 1926–1933".

Wzornik do map wojskowych został odnaleziony w leju po eksplozji bomby zlokalizowanym w sąsiedztwie willi oficerskiej. "W 1939 roku znajdowały się tam kwatery komendanta Wojskowej Składnicy Tranzytowej mjr. Henryka Sucharskiego oraz kpt. Franciszka Dąbrowskiego, jego zastępcy", przypomniał Filip Kuczma. Jak dodał, prezentowany przedmiot najpewniej należał do jednego z nich.

Wrzesień 1939 - zobacz serwis specjalny

Kierownik prac archeologicznych, opisując pozostałe odnalezione przedmioty, zwrócił uwagę na naczynie z charakterystycznym monogramem i dekoracją w formie złoto-niebieskiej obwódki, które wykonano na specjalne zamówienie w Fabryce Porcelany "Giesche" w Katowicach. "Kasyno dla oficerów Wojskowej Składnicy Tranzytowej znajdowało się w willi oficerskiej", podkreślił Filip Kuczma.

Ostatnim z zaprezentowanych przedmiotów była manierka uszkodzona 2 września 1939 roku podczas nalotu na Wojskową Składnicę Tranzytową, w trakcie którego wartownia nr 5 została całkowicie zniszczona. "Przedmiot odnaleziono w leju po eksplozji bomby, który odkryto w sąsiedztwie willi oficerskiej i wartowni", tłumaczył kierownik prac archeologicznych.

Trudna historia cmentarza obrońców Westerplatte. Zobacz wideo:


Zaprezentowane 2 listopada 2022 roku przedmioty zostały ustawione w gablocie na poziomie -1 Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku w ramach akcji "Wejście w historię".

Jest to cykl, którego celem jest zaprezentowanie eksponatów związanych z aktualnymi rocznicami, wydarzeniami wojennymi lub zagadnieniami okresu wojny i okupacji, które nie są na co dzień prezentowane w przestrzeni muzeum.

***

Czytaj także:

***

3 listopada 2022 roku w Gdańsku rozpoczną się dwudniowe uroczystości pogrzebowe dziesięciu polskich żołnierzy, którzy w 1939 roku bronili Westerplatte przed niemiecką agresją. Sam pochówek na odnowionym Cmentarzy Żołnierzy Wojska Polskiego na Westerplatte odbędzie się w piątek. W tej uroczystości udział weźmie prezydent Andrzej Duda.

PAP/jp/im

Czytaj także

Westerplatte. Zamiast 12 godzin walczyli 7 dni

Ostatnia aktualizacja: 07.09.2022 06:00
Siódmy dzień walk był dniem ostatecznym. 7 września 1939 zabrakło amunicji, a żołnierze byli skrajnie wyczerpani fizycznie. Major Henryk Sucharski podjął decyzję o kapitulacji. Zdawał sobie sprawę, że dalsza walka przyniosłaby tylko kolejne ofiary.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Henryk Sucharski. Dowódca bohaterów z Westerplatte

Ostatnia aktualizacja: 30.08.2023 06:00
Major Henryk Sucharski, dowódca obrony Westerplatte we wrześniu 1939 roku, zmarł 30 sierpnia 1946 roku.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Franciszek Dąbrowski. "Gdyby nie Dąbrowski, nie byłoby historii Westerplatte"

Ostatnia aktualizacja: 04.11.2022 05:54
Był potomkiem twórcy Legionów Polskich we Włoszech, generała Henryka Dąbrowskiego. Takie pochodzenie zobowiązywało. Franciszek Dąbrowski co najmniej dorównał w zasługach dla kraju swojemu przodkowi.
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Schleswig-Holstein" z "przyjacielską" wizytą w Gdańsku

Ostatnia aktualizacja: 25.08.2023 05:45
Oficjalnie przybył po to, by jego załoga mogła złożyć hołd poległym w sierpniu 1914 roku marynarzom zatopionego krążownika "Magdeburg", pochowanym na cmentarzu w Gdańsku. 25 sierpnia 1939 pancernik "Schleswig-Holstein" zawinął do Zatoki Gdańskiej. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

"A więc wojna!". Komunikat Polskiego Radia z 1 września 1939 roku

Ostatnia aktualizacja: 01.09.2023 04:00
Nad ranem hitlerowskie Niemcy napadły na Polskę. Rozpoczęła się II wojna światowa - największy w historii konflikt zbrojny.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Na Westerplatte odkryto kolejne ludzkie szczątki

Ostatnia aktualizacja: 28.09.2019 10:21
Drugi raz w tym tygodniu podczas prac archeologicznych na Westerplatte w Gdańsku odnaleziono ludzkie szczątki. Natrafiono na niemal kompletny szkielet - poinformował w piątek PAP rzecznik Muzeum II Wojny Światowej Aleksander Masłowski.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Obrońcy Helu wytrwali najdłużej

Ostatnia aktualizacja: 02.10.2023 05:55
W trakcie wojny obronnej 1939 roku Hel był broniony najdłużej. Od pierwszego dnia wojny był atakowany z powietrza i morza. Od 12 września również z lądu. Po upadku obrony Oksywia był ostatnim punktem oporu na polskim wybrzeżu. Niemcy wkroczyli na Hel dopiero 2 października.
rozwiń zwiń
Czytaj także

W hołdzie pracownikom Polskiego Radia. Reportaż "Radiowe Westerplatte" [POSŁUCHAJ]

Ostatnia aktualizacja: 07.09.2022 09:00
Polskie Radio w ubiegłym roku upamiętniło swoich pracowników, którzy we wrześniu 1939 r. mobilizowali Polaków do obrony przed inwazją wojsk niemieckiej Trzeciej Rzeszy. Z okazji pierwszej rocznicy odsłonięcia pamiątkowej tablicy w reportażu przypominamy, jak dramatyczna dla pracowników Polskiego Radia była decyzja o ewakuacji 5 września 1939 roku.
rozwiń zwiń