Historia

Jadwiga Tetmajer-Naimska malarka sportretowana w "Weselu" Stanisława Wyspiańskiego

Ostatnia aktualizacja: 06.04.2023 05:45
48 lat temu, 6 kwietnia 1975 roku, zmarła w Londynie Jadwiga Tetmajer-Naimska, malarka wywodząca się ze znanego artystycznego rodu Tetmajerów. Jej dzieła, pełne sielskości i plebejskiej urody, to przede wszystkim pejzaże i postaci wiejskie, tak podobne młodopolskiej twórczości szczególnie kręgów krakowskich.
Rodzina Włodzimierza Tetmajera. Wśród dzieci najstarszą córką była Jadwiga
Rodzina Włodzimierza Tetmajera. Wśród dzieci najstarszą córką była JadwigaFoto: Polona.pl/dp

Jako nieodłączna część swego rodu została sportretowana w słynnym dziele Stanisława Wyspiańskiego "Wesele". Służyła za pierwowzór postaci Isi. Podobnie Wyspiański sportretował także prawie całą jej rodzinę rodzinę - Gospodarz i Gospodyni to jej rodzice - Włodzimierz i Anna Tetmajerowie. Z tym portretowaniem nie mogło być inaczej, wszak matka była starszą siostrą Panny Młodej w rzeczywistości żony Lucjana Rydla, którego portretem był Pan Młody. Warto dodać, że ojciec Jadwigi był też uznanym malarzem, a także starszym i przyrodnim bratem słynnego poety Kazimierza Przerwy-Tetmajera.

W twórczości najstarszej córki Włodzimierza, w jej pejzażach i obrazach scenicznych jak żywo pobrzmiewają nuty malarstwa ojca, ale też piękne strofy poezji wujka. Atmosfera artystyczna je malarstwa jak żywo przypominała te obrazy malowane w "Weselu"... nie mogło być inaczej skoro Jadwiga Anna Julia Tetmajer urodziła się właśnie w Bronowicach niespełna 10 lat przed końcem XIX wieku.

W owych czasach kobiety miały "swój" żeński nurt nauki i tak młoda Tetmajerówna najpierw ukończyła Liceum Żeńskie Heleny Kaplińskiej w Krakowie, równocześnie pobierała prywatne lekcje malarstwa i rysunku, głównie u ojca. Kolejnym krokiem była krakowska Szkoła Sztuk Pięknych dla Kobiet, założona i prowadzona przez znaną w tamtych czasach malarkę Marię Niedzielską. Pierwsze wystawy swojej twórczości, bardzo mocno osadzonej w stylistyce Młodej Polski, ale też malarstwa ojca i bronowickiego pejzażu, rozpoczęła wraz z malarzami niezależnym już w wieku 20 lat. Uprosiła też ojca, by zabrał ją do Paryża pod koniec drugiej dekady XX wieku. Artysta udawał się tam na osobiste życzenie Józefa Piłsudskiego jako ekspert delegacji polskiej na konferencji pokojowej w 1919 roku.

Po wyjściu za mąż za majora kawalerii Wojska Polskiego Ludwika Naimskiego wraz z mężem prowadziła "życie garnizonowe", często przenoszona właśnie do różnych garnizonów - Tarnów, Wilno, Warszawa, Poznań. Sercem jednak i sentymentem osadzona była w pejzażach bronowickiej wsi, wśród podkrakowskich łąk i dworków, z postaciami rodem z polskiego chłopstwa. Malarstwo jej wyrazem przypominało w dużej mierze malarstwo ojca Włodzimierza Tetmajera. Najczęściej dobierała dość spokojną i słoneczną paletę barw, a pojawiające się czasami postaci miały sielski i radosny charakter.

Natomiast portal FBC portretuje artystkę tak: "Uroda i sielskość polskiego dworu, symbolu tradycji i patriotyzmu, ostoi narodowej kultury i obyczaju inspirowała wielu polskich malarzy. Wśród nich znalazła się Jadwiga Tetmajer-Naimska, córka malarza Włodzimierza Tetmajera. Po latach Jadwiga Tetmajerowa wracała do tematu domu rodzinnego i tak jak niegdyś ojciec – Włodzimierz - tak i ona często utrwalała tzw. Tetmajerówkę – rodziny dom w Bronowicach".

W 1956 roku wyemigrowała do Wielkiej Brytanii, gdzie zmarła w 1975 roku w Londynie i pochowana została na tamtejszym cmentarzu w South Ealing.

PP