Sudety, zamieszkałe w znacznej mierze przez etnicznych Niemców, należały przed I wojną do Austro-Węgier, zaś w 1918 roku przyłączone zostały do Czechosłowacji. Ale już wówczas tamtejsza ludność opowiadała się za przynależnością do tzw. Niemco-Austrii - tworu, który upadł w 1919 roku.
W marcu 1938 Hitler rozpoczął swoją politykę ekspansji poza granice Rzeszy (Anschluss Austrii) i niemal pewne stało się, że Sudety - ze swoją niemiecką ludnością, na której czele stał nazista Konrad Heinlen - podążą tym samym śladem. Führer wygłaszał płomienne mowy, żądając powrotu ziem niemieckich do ich macierzy.
Czechosłowacy, związani sojuszem z Francją, liczyli na pomoc tamtejszego rządu i dysponowali atutem w postaci Związku Radzieckiego. Ale mocarstwa zachodnioeuropejskie, Francja i Wielka Brytania, nie chcąc dopuścić do wybuchu nowej wojny, prowadziły politykę ustępstw wobec Hitlera.
I tak w dniach 15-16 września doszło do spotkania kanclerza Rzeszy z premierem Wielkiej Brytanii, Chamberlainem. Hitler obiecał, że nie podejmie działań zbrojnych bez uprzedniej konferencji, Chamberlain zdeklarował, że postara się przekonać Francuzów do zgody na plebiscyt w Sudetenlandzie. Już wcześniej Francja i Anglia uzgodniły bez konsultacji z Czechosłowacją, że tereny, zamieszkałe w ponad 50% przez Niemców, trafią do Rzeszy.
Ale dla Hitlera nie było to wystarczające rozwiązanie. 22 września doszło do kolejnego spotkania z Chamberlainem. Kanclerz zażądał wycofania się Czechosłowaków z Sudetów przed 28 września. Brytyjski premier obiecał przekazać propozycję dalej. Została ona odrzucona zarówno przez gabinet brytyjski, francuski, jak i czechosłowacki. 24 września Francja ogłosiła częściową mobilizację, a dzień wcześniej czechosłowacki rząd zadecydował o mobilizacji pełnej.Wojna stawała się coraz realniejsza, więc Chamberlain zaproponował konferencję czterech mocarstw w celu jej uniknięcia. Do spotkania doszło 29 września, kiedy Hitler, Mussolini, Daladier i Chamberlain przyjechali do Monachium.
30 września godzinie 1:30 podpisany został układ monachijski. Czechosłowakom pozostawiono dwie możliwości - walczyć z Rzeszą w pojedynkę lub też ustąpić. Układ monachijski, godzący w niepodległość i integralność Czechosłowacji, był jedną z zapowiedzi największego konfliktu zbrojnego w historii świata - II Wojny Światowej.
Więcej na ten temat przyczyn wybuchu II Wojny Światowej w nagraniach archiwalnych >>>
W wyniku układu monachijskiego przyłączono do III Rzeszy 28 943 km² wykrojone z Czech, Moraw i Śląska, co stanowiło niemal 40% ich powierzchni. Zamieszkiwało tam 2 819 000 Niemców i 727 000 Czechów. Na terenie Czechosłowacji pozostało ok. 360 000 Niemców, z tego 156 000 na Słowacji i Rusi Zakarpackiej. Granicę czechosłowacko-niemiecką III Rzesza wytyczyła arbitralnie.
Z końcem roku 1938 terytorium III Rzeszy liczyło już 583 200 km², zamieszkiwane zaś było przez ludność liczącą 79 milionów. Jednocześnie Adolf Hitler zaczął wystosowywać coraz to nowsze roszczenia; już trzy tygodnie po układzie monachijskim - 19 października 1938 roku - zażądał od Polski zgody na wcielenie Gdańska do Rzeszy, na przeprowadzenie przez polskie Pomorze eksterytorialnej autostrady niemieckiej i równie eksterytorialnej dwutorowej linii kolejowej do Prus Wschodnich, a także przystąpienia do niemiecko-włoskiego paktu antykominternowskiego, co oznaczało przyszłą wspólną wyprawę na Związek Sowiecki.
Układ monachijski po roku 1945 został uznany przez państwa koalicji antyhitlerowskiej za nielegalny.
