Narodowy w Krakowie

Przez lata uznawany za najlepszą scenę w Polsce. Przyciągał tłumy widzów i wielkich artystów. Niemal każdy spektakl wystawiany na deskach tego teatru stawał się wydarzeniem.

Teatr Stary w Krakowie, wikipedia/ cc

Foto: Zygmunt Put Zetpe0202

Teatr Stary w Krakowie rozpoczął działalność 17 października 1781 r. Początkowo przedstawienia odbywały się w Pałacu Spiskim przy Rynku Głównym. Pod koniec  XVIII wieku siedzibę teatru przeniesiono do budynku u zbiegu ul. Jagiellońskiej i placu Szczepańskiego, w którym mieści się on do dnia dzisiejszego. Wielkie kreacje stworzyła na krakowskiej scenie Helena Modrzejewska i Ludwik Solski. Okres świetności przeżywał teatr po wojnie, od czasu objęcia go przez Władysława Krzemińskiego w drugiej połowie lat 50.
- Tu bardzo świadomie dobierano repertuar , świadomie łączono klasykę ze współczesnością , dobierano znakomitych aktorów - mówiła w styczniu 2002 roku, w audycji Anny Retmaniak pt. ”Antologia teatru polskiego” Barbara Osterloff, historyk teatru. - Tę linię Krzemińskiego - stworzenia fachowego zespołu, który rozmawia z publicznością o bardzo ważnych sprawach kontynuował później Zygmunt Hübner.
To za jego dyrekcji pojawiły się na scenie Teatry Starego legendarne przedstawienia Konrada Swinarskiego: ”Nie-Boska komedia” Zygmunta Krasińskiego, ”Dziady” według Adama Mickiewicza i ”Wyzwolenie” – dramat Stanisława Wyspiańskiego z niezapomnianymi kreacjami Jerzego Treli. - Mogę powiedzieć, że zawdzięczam bardzo wiele Konradowi Swinarskiemu - wspominał po latach aktor. - Z wielkim sentymentem myślę o tym okresie, był to najbardziej twórczy czas w mojej karierze zawodowej. Swinarski był bardzo silna osobowością, na pewno wywarł wpływ na moją pracę aktorską, kształtował też w pewnym stopniu mój sposób myślenia.
Sztuki Swinarskiego budowały polską tożsamość w latach 60. i 70. XX wieku, wywoływały dyskusje, prowokowały widzów i krytyków.
Podobnie było z innymi wybitnymi reżyserami, którzy związali się z tą sceną.  To tu powstała słynna inscenizacja ”Biesów” w reżyserii  Andrzeja Wajdy. Wielkim wydarzeniem stała się też ”Noc listopadowa” przygotowana  przez tego reżysera. Znakomite okazały się też przedstawienia ”Szewców” i  ”Matki” Witkacego w inscenizacji Jerzego Jarockiego. – To był teatr narodowy, w którym się mówiło pełnym głosem o ważnych sprawach dla Polski - komentowała Barbara Osterloff w audycji Anny Retmaniak .
Do wybitnych przedstawień na deskach Teatru Starego nawiązała też w swej audycji w 1974 roku Janina Titkow. Zaprosiła do rozmowy Konrada Swinarskiego, pokazała jego pracę podczas prób do ”Wyzwolenia”. - Od momentu zrobienia tu ”Nie-boskiej komedii” uwierzyłem, że w tym zespole, w tym mieście należy robić polską klasykę. Ta publiczność chce dyskutować, chce podejmować ważkie tematy - komentował reżyser.
Od 10 lat zespołem  Teatru Starego kieruje Mikołaj Grabowski. Na krakowskiej scenie   można obejrzeć m.in.: sztukę Eugène Ionesco ”Król umiera, czyli ceremonie” w inscenizacji Piotra Cieplaka, ” Iluzje” Iwana Wyrypajewa i w jego reżyserii oraz ”Wesele hrabiego Orgaza” Romana Jaworskiego – przedstawienie Jana Klaty.