Historia

24 sierpnia

Ostatnia aktualizacja: 23.08.2011 16:35
Przyszedł na świat Stanisław hrabia Małachowski.

1736 - Urodził się Stanisław Małachowski, marszałek  Sejmu Czteroletniego, członek Stronnictwa Patriotycznego, gorący zwolennik Konstytucji 3 Maja. Był prezesem Rady Ministrów Księstwa Warszawskiego. Zmarł 29 grudnia 1809 roku. 275 rocznica

Pozostałe wydarzenia:

410 - Rzym został zdobyty przez Germanów pod wodzą Alaryka. Było to drugie oblężenie od czasów Hannibala. Po trzech dniach Alaryk wycofał się z Rzymu, zostawiając spustoszone miasto i uprowadzając jeńców, a wśród nich siostrę cesarza Galię Placydię.

1313 - Zmarł cesarz Henryk VII Luksemburski, król Niemiec od 1308 do 1312 roku cesarz. (ur. około 1275)

1572 - W nocy z 23 na 24 sierpnia w spisku kierowanym przez  królową Katarzynę Medycejską i Henryka Gwizjusza dokonano masowej rzezi hugenotów przybyłych na ślub Henryka Nawarskiego z Małgorztą de Valois. W Paryżu zginęło około 3 tysięcy hugenotów, w całej Francji - prawie 20 tysięcy. Noc ta jest nazywana nocą Świętego Bartłomieja.

1776 - Urodził się Józef Maria Hoene-Wroński, matematyk, fizyk, filozof, ekonomista. Oficer armii Kościuszki a następnie w armii rosyjskiej. Przedstawiciel polskiej filozofii mesjanistycznej, wprowadził pojęcie "mesjanizmu", pozostawił kilkadziesiąt prac, wszystkie w języku francuskim. Zmarł 9 sierpnia 1853 roku. 235 rocznica

1858 - Urodził się Wacław Sieroszewski, pisarz, etnograf, działacz niepodległościowy, za działalność polityczną dwukrotnie zesłany na Syberię, w odrodzonej Polsce - senator i prezes Polskiej Akademii Literatury, autor prac etnograficznych: "Dwanaście lat w kraju Jakutów", "Korea. Klucz Dalekiego Wschodu", i beletrystycznych: "Na kresach lasów", "Ciupasem na Syberię", "W matni". (zm. 20.04.1945)  

1860 - Urodził się Alfons Mucha, czeski artysta plastyk, przedstawiciel nurtu zwanego secesją. Styl Muchy rozpowszechniły na świecie jego malowidła dekoracyjne oraz grafika użytkowa. (zm. 14.07.1939)

1862 - Giuseppe Garibaldi wraz z ochotnikami wylądował w Kalabrii i rozpoczął marsz na Rzym w celu oswobodzenia miasta od władzy papieża.

1891 - Urodził się Ludwik Idzikowski, major, pilot wojskowy, od początku niepodległej Polski w lotnictwie wojskowym, instruktor w Wyższej Szkole Pilotów w Grudziądzu. Zginął 13 lipca 1929 roku na Azorach podczas drugiej próby przelotu przez Ocean Atlantycki. 120 rocznica

1896 - Zmarł Adolf Pawiński. Należał do tak zwanej "warszawskiej szkoły historycznej", związanej z pozytywizmem. Zajmował się historią gospodarczą i ustrojową szesnastowiecznej Polski. Urodził się 7 czerwca 1840 roku. 115 rocznica

1898 - Zmarł Kazimierz Gzowski, kanadyjski inżynier budowlany polskiego pochodzenia, projektant i budowniczy mostu na rzece Niagara koło Buffalo, pionier budowy kolei kanadyjskich. (ur. 05.03.1813)  

1899 - Urodził się Jorge Luis Borges, argentyński pisarz, autor utworów prozatorskich między innymi: "Fikcje", "Twórca", "Powszechna historia nikczemności", "Alef", "Raport Brodiego" oraz szkiców literackich i antologii literatury fantastycznej. W 1979 roku został laureatem Nagrody Cervantesa. (zm. 14.06.1986)

1909 - Urodził się Dymitr Aleksandrow, generał, lekarz, członek rzeczywisty PAN, komendant Instytutu Medycyny Wewnętrznej Centrum Kształcenia Podyplomowego WAM. Był współtwórcą warszawskiej szkoły kardiologicznej. Określił między innymi, polskie normy dla poziomu cholesterolu we krwi w zależności od płci i wieku. (zm. 22 09.1993) 

1912 - Urodził się Gwidon Miklaszewski, karykaturzysta, satyryk, twórca rysunków z Syrenką w stołecznym "Expresie Wieczornym", ilustracji książkowych, oprawy plastycznej filmów rysunkowych. (zm. 20.11.1999) 

1919 - Przywódca pierwszego powstania śląskiego Alfons Zgrzebniok wydał oddziałom powstańczym rozkaz zakończenia walk. 

1922 - Urodziła się Zofia Mrozowska, aktorka teatralna i filmowa. Grała w "Zakazanych piosenkach" i w filmie "Miasto nieujarzmione". Znana jest też jako odtwórczyni ról tytułowych w dramatach "Elektra" oraz "Ifigenia w Taurydzie". (zm. 19.08.1983)

1934 - Urodził się Kenny Baker, brytyjski aktor filmowy, karzeł - ma 112 cm wzrostu. Najbardziej jest znany z roli droida przeznaczonego do naprawy usterek pojazdów R2-D2 z filmowej sagi "Gwiezdne wojny". Grał też w filmach "Labirynt" i "Mona Lisa".

1937 - Zmarł Edward Porębowicz, romanista, krytyk literacki, autor monografii "Święty Franciszek z Asyżu", "Dante" oraz prac o literaturze polskiej, profesor Uniwersytetu we Lwowie. (ur. 1862)  

1943 - Urodził się John Cipollina, amerykański gitarzysta i wokalista grupy "Quicksilver". (zm. 29.05.1989)

1944 - Opublikowanie przez PKWN dekretu o rozwiązaniu tajnych organizacji wojskowych na terenach wyzwolonych spod okupacji niemieckiej.

1945 - W Toruniu wydano dekret o utworzeniu Uniwersytetu imienia  Mikołaja Kopernika.

1945 - Ogłoszono dekret o przekształceniu Uniwersytetu Wrocławskiego i Politechniki Wrocławskiej w polskie państwowe szkoły akademickie.

1947 - W Edynburgu odbył się I Międzynarodowy Festiwal Muzyki i Sztuki Teatralnej.     

1948 - Urodził się Jean Michael Jarre, francuski kompozytor i instrumentalista, twórca spektakli plenerowych z wykorzystaniem najnowocześniejszej aparatury dźwiękowej i świetlnej. W sierpniu 2005 roku, dla upamiętnienia 25. rocznicy powstania "Solidarności", wystąpił z koncertem "Przestrzeń wolności" w Gdańsku.  

1949 - Powstał Pakt Północnoatlantycki - NATO (North Atlantic Treaty Organization), na mocy podpisanego 4 kwietnia 1949 roku Traktatu Północnoatlantyckiego przez 10 krajów europejskich.

1954 - Zginął śmiercią samobójczą Getulio Dornelles Vargas, prezydent Brazylii w latach 1930-1945 i 1951-1954. Wspierał centralizację władzy i osłabienie autonomii stanów oraz pozbawiał wpływów właścicieli ziemskich na korzyść średniozamożnej klasy miejskiej. Prowadził szeroko zakrojoną politykę uprzemysławiania Brazylii.

1966 - W Londynie zmarł Tadeusz Bór-Komorowski, generał i polityk, komendant główny Armii Krajowej od lipca 1943 roku. W 1944 roku wydał rozkaz rozpoczęcia Powstania Warszawskiego, podpisał akt kapitulacji powstania 2 października 1944 roku. Po wojnie przebywał na emigracji w Anglii, w latach 1947-1949 był premierem rządu RP na Uchodźstwie. Autor pracy "Armia Podziemna". Urodził się 1 czerwca 1895 roku. 45 rocznica

1968 - Na archipelagu Mururoa na Pacyfiku Francja zdetonowała pierwszą bombę wodorową.  

1978 - Zmarł Feliks Rybicki, pianista, dyrygent, pedagog i kompozytor, w latach 50. profesor dyrygentury w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Sopocie, przez lata związany z Polskim Radiem jako dyrygent i kompozytor. (ur. 24.01.1899)  

1980 - W Gdańsku powstała Komisja Ekspertów przy Międzyzakładowym Komitecie Strajkowym. Przewodniczącym został Tadeusz Mazowiecki. Fala strajków objęła cały kraj.

1983 - Zmarł Jerzy Edigey, właściwie Jerzy Korycki, prozaik, autor powieści sensacyjnych. (ur. 12.08.1912)  

1989 - Tadeusz Mazowiecki został powołany przez Sejm na stanowisko premiera. Był pierwszym niekomunistycznym premierem w powojennej Polsce.

1989 - Zmarł Feliks Topolski, malarz, rysownik i grafik. W 1932 roku założył grupę artystyczną Loża Wolnomularska. Od 1935 roku przebywał w Londynie. Był autorem rysunków obyczajowych, satyrycznych i twórcą szkiców-korespondecji wojennych. Urodził się 14 lipca 1907 roku.

1991 - Michaił Gorbaczow ustąpił ze stanowiska sekretarza generalnego KC KPZR, był to początek likwidacji partii komunistycznej, założonej w 1895 roku z inicjatywy Włodzimierza Lenina jako Związek Walki o Wyzwolenie Klasy Robotniczej. 20 rocznica

1991 - Rada Najwyższa Ukrainy uchwaliła Akt Niepodległości. 20 rocznica

1993 - Kraje Wspólnoty Niepodległych Państw podpisały w Moskwie porozumienie o utworzeniu wspólnego systemu obrony powietrznej.  

2003 - Zmarła Jadwiga Maziarska, malarka abstrakcjonistka, współorganizatorka I Wystawy Sztuki Nowoczesnej w Krakowie, uważanej za manifest artystyczny pokolenia. (ur. 1913)

2006 - Zmarł Herbert Hupka, współzałożyciel Ziomkostwa Śląskiego i przez wiele lat jego przewodniczący, wiceprzewodniczący Związku Wypędzonych, długoletni chadecki deputowany do Bundestagu, przeciwnik granicy na Odrze i Nysie. Urodził się 15 sierpnia 1915 roku. 5 rocznica   

Czytaj także

23 sierpnia

Ostatnia aktualizacja: 23.08.2011 00:00
Pakt Ribbentrop-Mołotow.
rozwiń zwiń