Расія прадставіла ЗША спіс патрабаванняў для пагаднення аб спыненні вайны супраць Украіны і перазагрузцы адносін з Вашынгтонам, паведамляюць дзве крыніцы, знаёмыя з пытаннем, піша Reuters.
Крыніцы назвалі ўмовы Крамля шырокімі і падобнымі да патрабаванняў, якія ён раней прад'яўляў Украіне, ЗША і НАТА.
Гэтыя ранейшыя ўмовы ўключалі адмову Кіева ад членства ў НАТА, пагадненне аб неразмяшчэнні замежных войскаў ва Украіне і міжнароднае прызнанне заявы прэзідэнта Уладзіміра Пуціна аб тым, што Крым і чатыры вобласці Украіны належаць Расіі.
У апошнія гады Расія таксама патрабавала ад ЗША і НАТА ліквідаваць тое, што яна назвала «карэннымі прычынамі» вайны, у тым ліку пашырэнне НАТА на ўсход.
Прэзідэнт ЗША Дональд Трамп чакае ад Пуціна паведамлення аб тым, ці пагодзіцца ён на 30-дзённае перамір'е, якое, як заявіў у аўторак прэзідэнт Украіны Уладзімір Зяленскі, прыме ў якасці першага кроку да мірных перамоў.
Прыхільнасць Пуціна патэнцыйнаму пагадненню аб спыненні агню па-ранейшаму застаецца нявызначанай, і дэталі яшчэ не ўдакладнены.
Некаторыя амерыканскія афіцыйныя асобы, заканадаўцы і эксперты асцерагаюцца, што Пуцін, былы афіцэр КДБ, выкарыстае перамір'е, каб узмацніць тое, што, па іх словах, з'яўляецца спробай падзяліць ЗША, Украіну і Еўропу і падарваць любыя перамовы.
Прэзідэнт Украіны Уладзімір Зяленскі, каментуючы сустрэчу ў Саудаўскай Аравіі на гэтым тыдні паміж афіцыйнымі асобамі ЗША і Украіны як канструктыўную, сказаў, што патэнцыйнае 30-дзённае спыненне агню з Расіяй можа быць выкарыстана для выпрацоўкі больш шырокага мірнага пагаднення.
За апошнія два дзесяцігоддзі Масква вылучала шмат такіх жа патрабаванняў, некаторыя з іх увайшлі ў афіцыйныя перамовы з ЗША і Еўропай.
Зусім нядаўна Масква абмяркоўвала свае ўмовы з адміністрацыяй Байдэна на серыі сустрэч у канцы 2021 і пачатку 2022 года, калі дзясяткі тысяч расійскіх вайскоўцаў знаходзіліся на мяжы Украіны ў чаканні загаду аб уварванні. Яны ўключалі патрабаванні, якія стрымлівалі б ваенныя аперацыі ЗША і НАТА з Усходняй Еўропы ў Цэнтральную Азію.
Адхіляючы некаторыя ўмовы, адміністрацыя Байдэна імкнулася прадухіліць уварванне, узаемадзейнічаючы з Расіяй па некаторых з іх, гаворыцца ў дакументах урада ЗША, прагледжаных Reuters і некалькімі былымі афіцыйнымі асобамі ЗША.
Намаганні праваліліся, і Расія напала 24 лютага 2022 года.
Афіцыйныя асобы ЗША і Расіі ў апошнія тыдні заяўлялі, што праект пагаднення, абмеркаваны Вашынгтонам, Кіевам і Масквой у Стамбуле ў 2022 годзе, можа стаць адпраўной кропкай для мірных перамоў. У тых перамовах Расія патрабавала ад Украіны адмовіцца ад сваіх амбіцый у НАТА і прыняць пастаянны бяз'ядзерны статус. Яна таксама патрабаваў накласці вета на дзеянні краін, якія жадаюць дапамагчы Украіне ў выпадку вайны.
Адміністрацыя Трампа не тлумачыла, як яна падыходзіць да перамоў з Масквой. Абодва бакі вядуць дзве асобныя размовы: адну аб перазагрузцы адносін паміж ЗША і Расіяй і другую аб мірным пагадненні ва Украіне.
Эксперты кажуць, што патрабаванні Расіі, хутчэй за ўсё, накіраваны не толькі на фарміраванне канчатковага пагаднення з Украінай, але і на тое, каб стаць асновай пагадненняў з яе заходнімі саюзнікамі.
Расія прад'яўляла падобныя патрабаванні да ЗША на працягу апошніх двух дзесяцігоддзяў — патрабаванні, якія абмежавалі б здольнасць Захаду нарошчваць ваенную прысутнасць у Еўропе і патэнцыйна дазволілі Пуціну пашырыць свой уплыў на кантыненце.
«Няма ніякіх прыкмет таго, што расіяне гатовыя пайсці на якія-небудзь саступкі», — сказала Анжэла Стэнт, старэйшы навуковы супрацоўнік Інстытуту Брукінгса, якая была галоўным аналітыкам разведкі ЗША па Расіі і Еўразіі. «Патрабаванні абсалютна не змяніліся. Я думаю, што яны насамрэч не зацікаўленыя ні ў міры, ні ў значным спыненні агню».
У сваіх намаганнях прадухіліць тое, што прадстаўнікі спецслужбаў ЗША палічылі немінучым расейскім уварваннем, высокапастаўленыя чыноўнікі адміністрацыі Байдэна ўзаемадзейнічалі з расійскімі калегамі па трох патрабаваннях Крамля, згодна з дакументамі ўрада ЗША, прагледжанымі Reuters.
Згодна з дакументамі, яны заключаліся ў забароне ваенных вучэнняў ЗША і іншых сіл НАТА на тэрыторыях новых членаў альянсу і забароне на размяшчэнне ЗША ракет сярэдняй далёкасці ў Еўропе або ў іншых месцах у зоне дасягнення расійскай тэрыторыі.
Расіяне таксама імкнуліся забараніць ваенныя вучэнні ЗША ці НАТА ва Усходняй Еўропе, на Каўказе і ў Цэнтральнай Азіі.
«Гэта тыя самыя расійскія патрабаванні, якія прад'яўляліся з 1945 года», — сказала Коры Шэйк, былая супрацоўніца Пентагона, якая кіруе даследаваннямі знешняй і абароннай палітыкі ў Амерыканскім інстытуце прадпрымальніцтва. «У сувязі з паводзінамі адміністрацыі Трампа ў апошнія тыдні еўрапейцы не проста баяцца, што мы іх кідаем, яны баяцца, што мы далучыліся да ворага».
вх