Redakcja Polska

100. rocznica odebrania Literackiej Nagrody Nobla za powieść "Chłopi"

10.12.2024 16:34
Sto lat temu, 10 grudnia 1924 roku, poseł  i przedstawiciel dyplomatyczny Polski w Szwecji Alfred Wysocki odebrał w Sztokholmie w imieniu Władysława Reymonta Literacką Nagrodę Nobla za powieść "Chłopi".
Audio
  • 100. rocznica odebrania literackiego Nobla za „Chłopów”. Materiał Przemysława Pawełka [POSŁUCHAJ]
Władysław Stanisław Reymont otrzymał w roku 2024 literacką Nagrodę Nobla  za powieść Chłopi
Władysław Stanisław Reymont otrzymał w roku 2024 literacką Nagrodę Nobla za powieść "Chłopi"Foto: Fundacja im. Janusza Kurtyki /X

Pisarz nie mógł osobiście uczestniczyć w ceremonii rozdania wyróżnień w Sztokholmie. Był wówczas chory, przebywał na leczeniu w Nicei.

Komitet Noblowski uznał "Chłopów" za "wybitny epos narodowy" i hymn na cześć życia. Docenił tę powieść także za uniwersalizm, harmonię kompozycji i plastyczny obraz.

Reymont od wielu lat był na liście kandydatów do literackiego Nobla, ale nie był faworytem. Na świecie nie był dobrze znany. Konkurenci w rywalizacji do literackiego Nobla w 1924 roku mieli byli bardzo silni. Wśród kandydatów do tego wyróżnienia wymieniano wtedy także Stefana Żeromskiego, a na swego pierwszego literackiego Nobla czekała Rosja. Jednocześnie zaledwie 19 lat wcześniej laur ten przyznano innemu polskiemu pisarzowi Henrykowi Sienkiewiczowi za "Quo Vadis", co także nie zwiększało szans Reymonta.

Zwieńczenie pisarskiego dorobku

Nagroda Nobla przyznana u schyłku życia stała się zwieńczeniem dorobku pisarskiego Reymonta. Autor był zaskoczony jej przyznaniem.  W chwili otrzymania literackiego Nobla Reymont był właśnie po zapaleniu płuc. "Jeszcze z trudem przechodzę z pokoju do pokoju. Żyję odosobniony i na srogiej diecie" - pisał wtedy w liście do przyjaciela.

Władysław Reymont zmarł 5 grudnia 1925 roku. Pochowano go na Powązkach. Serce pisarza znajduje się w bazylice Świętego Krzyża na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie.

Dla upamiętnienia setnej rocznicy śmierci laureata Nagrody Nobla rok przyszły (2025) będzie w Polsce - decyzją Senatu - "Rokiem Władysława Stanisława Reymonta". Rok reymontowski, ustanowiony przez Sejm, obchodzono w naszym kraju także w 2000.


IAR/PP

Posłuchaj
04:13 10.12 Rocznica Nobla dla Chłopów.mp3 100. rocznica odebrania literackiego Nobla za „Chłopów”. Materiał Przemysława Pawełka [POSŁUCHAJ]

 

15-lecie Polskiego Centrum Pomocy Rodzinie w Edynburgu

09.12.2024 14:22
Polskie Centrum Pomocy Rodzinie zostało utworzone w odpowiedzi na potrzeby polskich imigrantów przebywających w Szkocji, którzy ze względu na przeprowadzkę do innego kraju zmagają się z barierami i trudnościami związanymi z życiem za granicą.

Polskie noblistki bohaterkami świetlnych instalacji w Sztokholmie

09.12.2024 15:07
Maria Skłodowska-Curie, Wisława Szymborska i Olga Tokarczuk – polskie laureatki Nagrody Nobla – zostały wyróżnione podczas świetlnych instalacji w Sztokholmie, które towarzyszą Tygodniowi Noblowskiemu. Ich wizerunki oraz twórczość przypominają o znaczącym wkładzie kobiet w naukę i literaturę, podkreślając rolę polskich noblistek na arenie międzynarodowej.

Polacy w Ameryce Południowej. „Chcemy pielęgnować polskie korzenie”

10.12.2024 11:20
Rozmowa o początkach polskiej emigracji do Ameryki Południowej, o motywacjach, które kierowały pierwszymi osadnikami, ich trudach w nowym środowisku oraz o tym, jak budowali swoje życie na obcej ziemi, jednocześnie pielęgnując polską kulturę i tradycje. 

Film "Prawdziwy ból" wśród kandydatów do Złotych Globów

10.12.2024 15:01
Film "Prawdziwy ból" w reżyserii Jessego Eisenberga - kręcony między innymi w Lublinie i Krasnymstawie - jest wśród kandydatów do nagrody Złotych Globów. Film został nominowany w czterech kategoriach: najlepszy musical lub komedia, najlepszy scenariusz (Jesse Eisenberg), najlepszy aktor pierwszoplanowy (Jesse Eisenberg) oraz najlepszy aktor drugoplanowy (Kieran Culkin).

Podróże z Polskim Radiem dla Zagranicy. Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie

10.12.2024 15:16
Zapraszamy państwa do Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie. To niezwykła barokowa budowla na Mazowszu, która zachowała niezmienioną formę mimo zaborów, wojen i okupacji.