Właśnie tego dnia - 27 września - obchodzimy Dzień Polskiego Państwa Podziemnego. Państwo Podziemne, podlegające Rządowi Rzeczpospolitej na Uchodźstwie, objęło zasięgiem ziemie polskie, które znalazły się pod okupacją niemiecką i sowiecką. Miało siły zbrojne i struktury cywilne, a w swym działaniu oraz instytucjach uwzględniało prawie wszystkie dziedziny życia. Funkcjonowało dzięki wielkiej determinacji i solidarności narodu.
Jak zauważa Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk tajne struktury państwa polskiego były fenomenem w okupowanej przez Niemców Europie.
27 września obchodzimy też 82. rocznicę utworzenia Szarych Szeregów – czyli Związku Harcerstwa Polskiego w konspiracji. Organizacja poza stolicą działała między innymi w Radomiu, Gdyni, Krakowie i na Śląsku. Jedną z najgłośniejszych przeprowadzonych przez Szare Szeregi operacji była akcja pod Arsenałem, w której z rąk gestapo odbici zostali polscy więźniowie, w tym Jan Bytnar "Rudy".
W rocznicę powstania Polskiego Państwa Podziemnego święto obchodzą Wojska Obrony Terytorialnej. W najmłodszej formacji Sił Zbrojnych – powstałej w 2017 roku - służy ponad 30 tysięcy ochotników. Centralne obchody tego święta odbyły się w niedzielę w Warszawie, gdzie szef Ministerstwa Obrony Narodowej Mariusz Błaszczak podkreślił, że żołnierze formacji to ochotnicy łączący pracę zawodową ze służbą Polsce.
Ostatnim przesłaniem Polskiego Państwa Podziemnego była odezwa Rady Jedności Narodowej z 1 lipca 1945, nazwana "Testamentem Polski Walczącej". W dokumencie czytamy, że "demokracja to uznanie i zabezpieczenie równych praw mniejszych i większych narodów, aby ukrócić raz na zawsze dążenie mocarstw do hegemonii nad innymi narodami i do podziału świata na strefy wpływów".
Dzień Polskiego Państwa Podziemnego decyzją Sejmu RP obchodzony jest 27 września od 1998 roku.
IAR/ep