Dźwięki "wykluczonych" nad Maltą

Wśród muzycznych gwiazd 21. edycji poznańskiego festiwalu znaleźli się Manu Chao, Portishead oraz Fleet Foxes - artyści reprezentujący estetyczne, etniczne i polityczne nisze, a zarazem znakomicie odnajdujący się w głównym nurcie kultury popularnej.

Wszyscy mieliśmy chyba okazję bawić się przy takich słonecznych przebojach José-Manuela Thomasa Arthura Chao, jak "Bongo Bong","Clandestino", czy "Me Gustas Tú". Ale też, poza kręgiem oddanych fanów artysty, jego twórczość pozostaje jednym z najbardziej zagadkowych fenomenów współczesnej pop kultury. Chociażby w swojej warstwie stylistycznej, której przystępna powierzchowność nie kłóci się bynajmniej z wpływami punk rocka oraz folkloru latynoamerykańskiego, jamajskiego i bliskowschodniego. Niemniej zawiłe okazują się literackie dokonania Manu Chao, splatające - często w ramach jednej piosenki - fragmenty w języku francuskim, hiszpańskim, angielskim, galicyjskim, arabskim czy portugalskim.

W istocie stworzył on rodzaj własnego języka (także muzycznego), w którym manifestuje się alterglobalistyczny sprzeciw wobec bezduszności i obojętności na los ludzi znajdujących się "poza nawiasem". Politycznie motywowany eklektyzm wyrasta jednak w sposób naturalny z niełatwej biografii artysty - uciekiniera z rządzonej przez generała Franco Hiszpanii, wychowanka paryskich przedmieści, niestrudzonego podróżnika poszukującego swej tożsamości w egzotycznych zakątkach Ameryki Łacińskiej oraz Bliskiego Wschodu. Manu Chao wystąpi na "Malcie" we wtorek, 5 lipca.

Mniej oczywiste wydaje się społeczne zaangażowanie dwóch gwiazd anglosaskiej sceny niezależnej - trip hopowego Portishead oraz folkowych Fleet Foxes  - które zagrają w Poznaniu dzień później, 6 lipca. Warto jednak pamiętać, że klasycy z Bristolu od początku świadomie sytuowali się poza muzycznym mainstreamem i angażowali w działania mające na celu szerzenie tolerancji czy obronę praw człowieka: w 2007 zespół napisali muzykę do filmu animowanego "Dark Angel" w reżyserii Fursy Teyssiera, opowiadającego historię 20-letniej Sophie Lancaster, pobitej na śmierć przez bandę dresiarzy, a w 2010 nagrali specjalny utwór "Chase The Tear" dla Amnesty International.

Na pierwsze polskie koncerty Portishead i Fleet Foxes przygotuje Państwa Agnieszka Szydłowska w trójkowym  "Programie Alternatywnym" (środa, godz. 19:00)

Specjalnym gościem "Malty" będzie natomiast jedyna w swoim rodzaju grupa chóralna Young@heart (koncerty w dniach 4-7 lipca). Zespół założony w latach osiemdziesiątych przez i dla ludzi po siedemdziesiątce zyskiwał stopniowo międzynarodową sławę przepojonymi entuzjazmem coverami przebojów rocka, punk rocka i współczesnego popu.

Występy Young@heart łączą w unikalny sposób afirmację życia oraz świadomość końca. Oczarowani widzowie obserwują niezwykłą sytuację: ludzie w podeszłym wieku zachowują się jakby byli w najlepszym okresie swojego życia. Oto dało im ono kolejną, być może ostatnią szansę by podzielili się swoimi przeżyciami i doświadczeniami za pośrednictwem muzyki, słuchanej zazwyczaj w zupełnie innym kontekście. Piosenki o miłości, samotności, wyobcowaniu brzmią dużo mocniej, gdy śpiewa się je z taką empatią i zrozumieniem, jak robią to członkowie chóru Young@heart.

Specjalny patronat nad wydarzeniami tegorocznej "Malty" objęła radiowa Trójka, która przygotowała specjalne atrakcje nie tylko dla swoich słuchaczy, lecz także dla uczestników poznańskiego festiwalu.