Promsy to nieformalny skrót od Koncertów Promenadowych Henry'ego Wooda organizowanych przez BBC. Nazwa wzięła się od swobodnej, nieformalnej atmosfery panującej podczas koncertów. W Royal Albert Hall, gdzie odbywa się większość wydarzeń festiwalowych, oprócz miejsc siedzących wyznaczony jest obszar miejsc stojących, w którym dozwolone jest spacerowanie (czyli, używając przestarzałego w polszczyźnie słowa – promenowanie). Dawniej możliwe było także jedzenie, picie, rozmowa oraz palenie.
Bilety na miejsca stojące są sprzedawane tylko w dniu koncertu i to właśnie dlatego tworzą się długie kolejki do kas, będące stałym elementem letniego krajobrazu Londynu. Słuchacze wybierający miejsca stojące (promersi) tworzą ciekawą subkulturę, stanowiącą niezwykłe zjawisko socjologiczne. Wielu ma za punkt honoru dostać się na wszystkie koncerty festiwalowe - niektórym to się udaje. Jest to zresztą ważne, ponieważ oprócz uroczystego koncertu otwarcia kluczowym wydarzeniem jest koncert ostatni (Proms Last Night), na który bilety mogą kupić tylko ci słuchacze, którzy byli na co najmniej pięciu wcześniejszych wydarezniach festiwalu.
Promsy związane są z nazwiskiem pierwszego muzycznego dyrektora festiwalu, Henryego Wooda, ale pomysł wyszedł od antreprenera Roberta Newmana. Podczas letnich miesięcy chciał on przyciągnąć publiczność, która normalnie nie chodziła do filharmonii czy do opery. Proponował swobodną atmosferę, lekki repertuar i niskie ceny biletów. Na początek:
"Chodzi o stopniowe wyszkolenie publiczności. Najpierw muzyka lekka, potem niepostrzeżenie podnosimy poziom artystyczny i tak, krok po kroku, dochodzimy do stworzenia koneserów muzyki klasycznej oraz współczesnej."
Festiwal istnieje od 1895 roku, a z BBC związany jest od 1927. Prezentowane są koncerty w wykonaniu znakomitych orkiestr i solistów, a największym zaszczytem dla dyrygenta jest poprowadzenie ostatniego z nich. Zwykle zaprasza się Brytyjczyka - Jiří Bělohlávek jako jedyny pochodzi spoza kręgu języka angielskiego.
Zanim jednak czeski dyrygent stanie za pulpitem 8 września, wspaniałą muzyką będziemy mogli się już cieszyć od dwóch miesięcy. W Dwójce przewidujemy liczne transmicje i retransmisje, o których będziemy informować na bieżąco. Zaczynamy już w piątek transmisją koncertu inauguracyjnego!
Na transmisję z Londynu zaprasza Piotr Matwiejczuk.
W przerwie nadamy audycję Barbary Schabowskiej "Londyńskie Promsy".
Program:
Mark-Anthony Turnage Canon Fever (premiera)
Edward Elgar Cockaigne (In London Town) – uwertura op. 40
Frederick Delius Prąd morski
Michael Tippett Suita na urodziny Księcia Karola
Edward Elgar Oda koronacyjna op. 44
Wyk. Susan Gritton – sopran, Sarah Connolly – mezzosopran, Robert Murray – tenor, Gerald Finley i Bryn Terfel – barytony, BBC Symphony Chorus, BBC Symphony Orchestra, Edward Gardner, sir Roger Norrington, sir Mark Elder, Martyn Brabbins - dyrygenci
13 lipca (piątek), godz. 20.30
