Lu Xun (1881-1936) był autorem opowiadań, poezji, esejów i rozpraw krytycznych. Napisał również pierwszą w dziejach historię chińskiej prozy narracyjnej. W 1919 roku dołączył do ruchu 4 maja, który sprzeciwiał się podjętej na paryskiej konferencji pokojowej 1919–20 decyzji o przekazaniu Japonii byłych koncesji niemieckich w prowincji Shandong.
Pisarz, którego interesował człowiek
Protesty zaczęły się właśnie 4 maja od demonstracji studenckiej na placu Tian'anmen w Pekinie, która następnie skierowała się do dzielnicy ambasad. Po zatrzymaniu przez amerykańską piechotę morską przedstawiciele studentów wręczyli ambasadorowi USA deklarację krytykującą decyzję konferencji. Jednocześnie, w innej części miasta, doszło do utarczek z policją, która zabiła jednego studenta, a ponad trzydziestu aresztowała. W następnych dniach demonstracje rozszerzyły się na inne prowincje. Szacuje się, że wzięło w nich udział ok. 10 mln ludzi. Protesty Chińczyków nie zostały jednak uwzględnione przy podpisywaniu traktatu pokojowego w Wersalu.
- Lu Xun w swojej twórczości zawsze spoglądał na ludzi z niższych warstw społecznych. Nie zajmował się wielbieniem władzy, tylko patrzył na zwykłego człowieka. Odrzucał zarówno myślenie o Bogu, jak i władzy, tylko patrzył na to, kim jest człowiek - przekonywał w radiowej Dwójce reżyser Grzegorz Jarzyna, który w 2018 roku wystawiał w Chinach spektakl "Dwa miecze" według opowiadania tego autora.
Polski przekład 100 lat od premiery
W Polsce książki Lu Xuna były wydawane od lat 50. XX wieku. Ostatnia z nich - tom opowiadań "Do boju" - ukazał się w połowie marca nakładem Państwowego Instytutu Wydawniczego. W książce znalazło się 14 utworów, które ukazały się w Chinach w 1923 roku. Są wśród nich zarówno znane już polskim czytelnikom tytuły, jak i zupełnie nowe, które po ponad stu latach doczekały się swego przekładu.
Zobacz także:
- Nie da się, a przynajmniej nie warto czytać współczesnej literatury chińskiej, nie znając twórczości Lu Xuna. Chińscy pisarze do dziś nawiązują do jego dzieł i stworzonych bohaterów, kłócą się z diagnozami lub popierają jego tezy. Od stu lat te opowiadania stanowią punkt odniesienia w pisaniu o Chińczykach - uważa Katarzyna Sarek, autorka posłowia i tłumaczka, wespół z Marią Jarosz, nowo wydanych opowiadań.
Fragmentów tomu "Do boju" można posłuchać na naszej stronie. Lekturę czytał Przemysław Stippa. Serdecznie polecamy!
***
Encyklopedia PWN/polskieradio.pl/pg/kor
