Durrellowie i Miller. Angielscy nomadowie i skandalista

- Od kilku lat obserwujemy renesans zainteresowania twórczością Lawrence'a Durrella. Jeden z architektów tego zajwiska, Peter Pomerantsev, twierdzi wręcz, że jest to autor, który powinien obok Kafki, Prousta i Joyce’a znaleźć się w żelaznym kanonie literatury XX wieku – mówił w Dwójce publicysta Tomasz Stawiszyński.

Zdjęcie ilustracyjne

Foto: 4Max/Shutterstock

Audycję poświęciliśmy braciom pisarzom Lawrence'owi i Geraldowi Durrellom. Gerald (młodszy z nich) to autor powieści obyczajowych o zwierzętach i rodzinie. Lawrence jest literackim eksperymentatorem zapisanym w dziejach współczesnej literatury. Wprowadził wnioski z teorii względności do rozumienia podmiotowości i do narracji literackiej. Jego "Kwartet Awinioński" zainspirował Cortazara do napisania "Gry w klasy". "Gorzkie cytryny Cypru" ukazują jak na idyllicznej wyspie niepostrzeżenie wyłania się demon polityki zagarniając i niszcząc dotychczasowe życie, jak padają ofiary. Ostatnia książka autora - "Prowansja" - jest podróżą przez pokłady kultur i ukazuje auto-demontaż cywilizacji europejskiej.

Pisarzem, którego twórczość Lawrence Durrell bardzo sobie cenił był Henry Miller. Ich przyjaźń zaczęła się od listu. Młody Anglik marzący o karierze pisarza, Lawrence Durrell, w 1935 roku przeczytał "Zwrotnik Raka". Zachwycony nią napisał do jej autora, wówczas ponad czterdziestoletniego, Henry'ego Millera list pełen zachwytów. - Tak rozpoczęła się znajomość, która przerodziła się w przyjaźń. Dwa lata po wymianie pierwszych listów doszło do spotkania. Później, gdy obaj zyskali sławę jako pisarze, odwiedzali się w swoich domach – Miller przyjeżdżał na Korfu do Durrella, Durrell przylatywał do Big Sur w Kalifornii – opowiadał Tomasz Stawiszyński.

Obaj bracia urodzili się w Indiach i wywodzą się z rodziców na tym subkontynencie wychowanych. Nie chcieli i nie umieli zakorzenić się na powrót na Wyspach Brytyjskich. Są przykładem ludzi północy – nomadów wędrujących w poszukiwaniu słońca. W jaki sposób odbiło się to w twórczości obu braci? Co łączyło postawy twórcze i style życia Lawrence'a Durrella i Henry'ego Millera? Dlaczego obaj uchodzili za skandalistów i gorszycieli? O tym w nagraniu audycji.

***

Tytuł audycji: Strefa literatury 

Prowadzi: Anna Lisiecka

Gość: Tomasz Stawiszyński (filozof, publicysta, znawca twórczości Lawrence'a Durrella)

Data emisji: 7.07.2019

Godzina emisji: 18.00

mko/pg