Polska kuchnia - jak gotowano 100 lat temu?
Pierwsze historyczne wzmianki o specjalnych wielkanocnych potrawach pochodzą już z czasów Mikołaja Reja. - Przede wszystkim pisze on o potrawach mięsnych, które powracały na stoły po okresie Wielkiego Postu, głównie na szlacheckie stoły. Były bardzo pożądane, bo stanowiły oznakę dobrobytu - mówił Adrian Ordakowski z Muzeum Króla Jana III w Wilanowie w Warszawie.
- Jeśli chodzi o mięsiwa w tamtym okresie królowało dzikie ptactwo, ale pojawiały się także inne zwierzęta. Obrazują to opowieści o stole Zygmunta III wazy, na którym pojawiały się m.in. cietrzewie, kuropatwy, gołębie, gęsi, ale także mięso wołowe, cielęta, barany, zające i indyki.
ZOBACZ TAKŻE Hafty, pisanki i przebieranki - tradycje wielkanocne w różnych regionach Polski >>>
Dziś na stołach goszczą też baby i babki. A jak tłumaczy ekspert, znacznie różnią się one od tych, które wypiekane były dawniej, czyli tzw. bab szafranowych. - Opierały się one na bardzo dużej ilości jaj, więc to również był produkt luksusowy, podobnie jak mięsiwa, i w czasie postu zakazany - mówił Adrian Ordakowski. - Oprócz jaj ważne były w nich bakalie, rodzynki dawniej zwane rozenkami. A najbardziej prestiżowym składnikiem był szafran, który nadawał smaku, i był sprowadzany z zagranicy. Dodawanie go do wypieków świadczyło więc o majętności gospodarza.
ZOBACZ TAKŻE Polskie smaki, które kryją się w kuchniach regionalnych >>>
Tradycja święcenia wypieków sięga VIII w., ale trafiła do Polski w średniowieczu. Dziś do koszyczków wkładamy m.in. baranki z cukru, choć wcześniej były one robione np. z masła. W książkach z początku XX w. do dziś znajdziemy przepisy na maślane baranki z maślaną wełną. - Masło również było produktem zakazanym w poście, i miało swoją symbolikę, było więc bardzo ważne na wielkanocnych stołach przed laty - tłumaczył ekspert.
I jak podkreślał, dziś zmieniła się przede wszystkim estetyka podawania potraw, bo tradycje dotyczące tego, co się znajdzie na wielkanocnym stole, przez lata pozostają bardzo podobne.
***
Tytuł audycji: Pierwsze słyszę
Prowadzi: Kamil Jasieński
Materiał: Mateusz Kulik
Data emisji: 10.04.2020
Godzina emisji: 7.35 i 8.35
kd
