13 kwietnia obchodzimy Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. Data dzienna szczególnego uczczenia pamięci 22 tys. osób wymordowanych przez NKWD, na mocy decyzji Stalina i naczelnych władz Związku Sowieckiego z 5 marca 1940 roku, nawiązuje do momentu ogłoszenia przez Niemców w 1943 r. informacji o odkryciu masowych grobów polskich jeńców wojennych w Katyniu pod Smoleńskiem.
<<< Z wizytą w Muzeum Katyńskim - posłuchaj >>>
Korespondencja między jeńcami a ich rodzinami
Po zamordowanych w Katyniu pozostały przedmioty, o których w "Kwadransie bez muzyki" opowiedzieli pracownicy Muzeum Katyńskiego - pierwszej w świecie placówki martyrologiczno-muzealno-badawczej, dokumentującej zbrodnię katyńską.
- To są kartki pocztowe i listy, które rodziny wysyłały do więźniów w obozach. Oni je cały czas mieli przy sobie, schowane w portfelach i kieszeniach. Potem zostały odnalezione podczas ekshumacji: listy pisane przez żony, matki, rodzeństwo, dzieci. Pokazują one ogromną tęsknotę, którą rodziny czuły, gdy ich bliscy trafili do dalekiej Rosji czy do Ukrainy, a w kraju nawet nie do końca zdawano sobie sprawę, co się z nimi dzieje. Żony najczęściej uspokajają w listach swoich mężów, że u nich wszystko w porządku, i proszą, żeby uważali na siebie i wrócili bezpiecznie do domu - opowiadał Sebastian Karwat.
Wymordowana polska elita
Wiosną 1940 roku, wykonując uchwałę Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 roku, NKWD - policja polityczna ZSRR - wymordowała blisko 22 tys. obywateli RP. Było wśród nich 14,5 tys. jeńców wojennych - oficerów służby czynnej i rezerwy, policjantów, funkcjonariuszy straży granicznej, KOP, straży więziennej - z obozów w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie oraz 7,3 tys. więźniów aresztowanych w okupowanej przez ZSRR wschodniej części Polski.
Czytaj także:
Jeńców z obozu kozielskiego rozstrzelano w Katyniu, tych ze Starobielska - w Charkowie, natomiast policjantów z Ostaszkowa - w Kalininie (dzisiejszy Twer, ofiary pochowano w Miednoje). Egzekucje więźniów przeprowadzano w więzieniach w Mińsku, Kijowie, Charkowie i Chersoniu.
***
Tytuł audycji: Kwadrans bez muzyki
Przygotowanie: Małgorzata Nieciecka-Mac
Data emisji: 10.04.2025
Godz. emisji: 11.00
pg/kor
