Dzieło na podstawie manuskryptów Gombrowicza. "HI§TORY" w Operze Królewskiej

To dzieło, w którym autor szuka swojego głosu wobec rodziny, społeczeństwa, a przede wszystkim historii - tak o operze "HI§TORY" mówi kompozytor i autor libretta Michał Dobrzyński. Dzieło powstało na podstawie manuskryptów i niepublikowanych dotąd fragmentów dramatu "Historia" ("Operetka") Witolda Gombrowicza. Rękopisy pisarza przekazała Rita Gombrowicz. 

Scenograf Wojciech Stefaniak, kostiumograf Dorota Roqueplo, reżyser Maciej Wojtyszko, dyrygent Jakub Szafrański, dyrygent Karol Szwech, asystentka Rity Gombrowicz Mariola Odzimkowska, kompozytor Michał Dobrzyński i menadżerka kultury Magdalena Kaczorowska podczas konferencji prasowej poświęconej prapremierze opery pt. "HISTORY" w Teatrze Królewskim

Foto: Piotr Nowak/PAP

Różnice między manuskryptem a opublikowaną wersją nie rzucają kompletnie nowego światła na dramat. Jak zaznaczają twórcy, to uchwycenie tych samych opisów czy dialogów za pomocą innych słów. Daje to kompozytorowi większe pole możliwości - powiedział twórca libretta opery "HI§TORY" Michał Dobrzyński.

Posłuchaj

04:51 P2 Opera Gombrowicz 2024_11_14-08-13-06.mp3 Dzieło na podstawie manuskryptów Gombrowicza. "HI§TORY" w Operze Królewskiej (Poranek Dwójki)

 

"HI§TORY" według manuskryptów Gombrowicza

"HI§TORY" to opera w dwóch aktach. Powstała na podstawie manuskryptów (także fragmentów dotąd niepublikowanych) dramatu "Historia" ("Operetka") Witolda Gombrowicza. Premiera dzieła jest elementem obchodów roku Gombrowicza, który został ustanowiony przez Senat Rzeczypospolitej Polskiej. Patronat nad operą objęła marszałek sejmu Małgorzata Kidawa-Błońska, a także Rita Gombrowicz. - Tak naprawdę bez niej nic by się tutaj nie wydarzyło - podkreśliła dyrektor Polskiej Opery Królewskiej Magdalena Kaczorowska.

Czytaj także: 

• Festiwal "Jazz w Filmie.PL". "Jazzowa muzyka filmowa to nie tylko Krzysztof Komeda"
• "SymulAkcja!". Zawodowi aktorzy jako pacjenci symulowani na zajęciach z medykami

Rękopisy przekazane przez Ritę Gombrowicz.

- Od czasów "Operetki" jestem w kontakcie z panią Ritą Gombrowicz. Kilkakrotnie rozmawialiśmy i widzieliśmy się. Początkowo ten najnowszy dramat nie znajdował się w kręgu moich najbliższych zainteresowań. Miałem szczęście być zaproszonym do domu pani Gombrowicz. Padła tam propozycja, że można wykorzystać manuskrypty do tej pory niepublikowane. Nie zdawałem sobie sprawy, że to może być na wyciągnięcie ręki. Kiedy ta możliwość się ukazała, właściwie już o niczym innym nie myślałem - tłumaczył Michał Dobrzyński, twórca libretta.

Wcielenie Gombrowicza 

Główny bohater opery jest wcieleniem Gombrowicza. - Siedemnastoletni chłopak, bez butów, staje do konfrontacji z własną rodziną i reprezentowanymi przez jej członków złudnymi społecznymi ideałami, a następnie z twórcami wielkiej Historii. Do akcji włączeni zostają ojciec, matka i rodzeństwo słynnego dramaturga, a ich charakterystyczne cechy osobowości, a nawet melodie głosów, znajdują odzwierciedlenie w muzyce. W drugim akcie na scenę wkraczają postaci historyczne, m.in. car Mikołaj II, cesarz Wilhelm II, Józef Piłsudski… Przeplatające się wątki osobiste i polityczne tworzą mozaikę znaczeń, groteskową plątaninę zdarzeń realnych i wyobrażonych. To, co miało być "muzyczną komedią", staje się obrazem tęsknoty za nieuwikłaniem, za wolnością od "formy", od "gęby", od "stroju", od "buta', od zwodniczości świata, od małej i wielkiej historii - deklarujaą twórcy "HI§TORY". 

Premiera odbędzie się 23 listopada w Polskiej Operze Królewskiej.

POSŁUCHAJ:

• "Poniedziałek Ja - Śladami Witolda Gombrowicza". Kto wymyślił puentę "Ferdydurke"?"
• Słynne nagranie Gombrowicza po rekonstrukcji. "Mówił jednak inaczej"
• "Alfabet Gombrowicza" - "F" jak "ferdydurkiści"

Witold Gombrowicz:

• Witold Marian Gombrowicz, prozaik, dramaturg, eseista. Urodził się 4 sierpnia 1904 roku w Małoszycach.
• Studiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim oraz filozofię i ekonomię w Paryżu.
• W 1933 roku wydał "Pamiętnik z okresu dojrzewania", zbiór opowiadań – pełnych humoru, bawiących się formą "literatury niskiej", całkowicie niezrozumiany przez krytykę.
• Od 1939 roku przebywał na emigracji – do 1963 w Buenos Aires, od 1964 w Vence.
• Jest autorem takich powieści, jak: "Ferdydurke" (1937), "Trans-Atlantyk" (1953), "Pornografia" (1960) i "Kosmos" (1965) oraz dramatów: "Iwona, księżniczka Burgunda" (1938) czy "Ślub" (1953).

***

Rozmawiała: Małgorzata Nieciecka-Mac

Data emisji: 14.11.2024

Godzina emisji: 8.13

Materiał wyemitowano w audycji "Poranek Dwójki".

IAR/PAP/zch/dz/wmk