Wilhelm Szewczyk, tłumacz z języka niemieckiego, literat, działacz polityczny, publicysta, prozaik, krytyk literacki, członek śląskiej bohemy.
Jego postać wzbudza kontrowersje, bo jednocześnie był gorliwym członkiem PPR, a później PZPR, posłem, po wojnie zaangażowanym w tworzeniu propagandy komunistycznej. Od niedawna znów o nim głośno, a to za sprawą decyzji wojewody śląskiego, który odebrał placowi przed dworcem kolejowym w Katowicach imię Wilhelma Szewczyka i przemianował plac na Marii i Lecha Kaczyńskich.
Literaturoznawca prof. Maciej Tramer zauważa, że życiorys Wilhelma Szewczyka wpisuje się w formułę śląskiego losu. - To los człowieka, który poddaje się temu, co się dzieje, w jakiś sposób zdeterminowany okolicznościami, oczywiście nie w postawie biernej - mówi naukowiec. Przyznaje, że Szewczyk nie był buntownikiem. Z uznaniem mówi o jego pracowitości i aktywności literackiej.
Dr Sebastian Rosenbaum z IPN przypomina, że jeszcze pod koniec lat 30. Szewczyk ostro skręcił w kierunku polskiego nacjonalizmu, antyniemieckości i antysemityzmu. - Myślę, że jest to atrybucja, która pozostała u niego również po 1945 roku, kiedy on zaakceptował zmiany polityczne, kiedy stał się rzecznikiem porządku socjalistycznego. Zawsze jednak pozostał tym nacjonalistą, jakim się stał może nawet wcześniej niż w latach 30. - mówi historyk. Zauważa, że nieufność do Niemców godził z utajoną germanofilią.
Jaką wizję Śląska miał Wilhelm Szewczyk? Na czym polegała jego antyniemieckość i czy przysłużyło się do tego przymusowe wcielenie do Wehrmachtu? Dlaczego okres okupacji jest zagadkowy w życiorysie bohatera audycji? Co służby bezpieczeństwa zbierały na temat Szewczyka? Posłuchaj nagrania całej audycji.
***
Tytuł audycji: Niepatroni
Przygotował: Bartosz Panek
Goście: prof. Maciej Tramer (Instytut Nauk o Literaturze Uniwersytetu Śląskiego), dr Sebastian Rosenbaum (Instytut Pamięci Narodowej)
Data emisji: 10.01.2018
Godzina: 21.30
ag/jp
