Wciąż nas śmieszy
Rok 2023 został ustanowiony przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej Rokiem Aleksandra Fredry. W czerwcu przypada 230. rocznica urodzin tego polskiego komediopisarza, którego dramaty są z powodzeniem grane w teatrach już od dwustu lat. Z drugiej strony jest to twórca kojarzony z lekką rozrywką, zaszufladkowany jako niepoważny komediopisarz.
Życie to nie komedia
Zupełnie inaczej widzi to Maciej Wojtyszko - znawca twórczości i biografii Aleksandra hrabiego Fredry, autor libretta do musicalu "Nie uchodzi, nie uchodzi… czyli Damy i huzary": - Fredro nie jest wyłącznie człowiekiem robiącym żarty. Oczywiście, są takie jego sztuki, które są nastawione na bardzo oczywistą zabawę. Natomiast nie potrafiłbym chyba pokazać w tych największych utworach Fredry radosnego śmiechu, który jest do tego beztroski. On widzi świat raczej dosyć gorzko - przekonywał gość Dwójki.
Dodał on, że Aleksander Fredro mógł cierpieć na depresję. - Jest nawet książka Jarosława Marka Rymkiewicza "Aleksander Fredro jest w złym humorze". Depresje i smutki satyryków prawdopodobnie są też związane z tym, że widzą świat dosyć głęboko. Albo on ich przeraża i doprowadza do rozpaczy, albo śmieszy. I tak zdecydowanie jest w przypadku Fredry - stwierdził Maciej Wojtyszko.
29:16 2023_01_02 21_30_18_PR2_Rozmowy_po_zmroku.mp3 2023 Rokiem Aleksandra Fredry. Rozmowa z Maciejem Wojtyszką (Rozmowy po zmroku/Dwójka)
Aleksander Fredro urodził się w 1793 roku w Surochowie niedaleko Jarosławia w bogatej rodzinie szlacheckiej. Zmarł we Lwowie 15 lipca 1876. Był autorem komedii obyczajowych z życia szlachty, głównie prowincjonalnej. Pisywał również wiersze, poematy, aforyzmy. Debiutował w 1817, jednak nie wpisał się nurt romantyzmu.
W swych komediach Fredro wykazał się mistrzostwem w charakterystyce bohaterów, kształtowaniu akcji i giętkości języka. Do utworów wprowadzał akcenty humorystyczne i elementy komiki ludowego teatru, ówcześnie właściwe tylko farsie. Utwory Fredry weszły na stałe do kanonu polskiej literatury i teatru. Najbardziej znane komedie to m.in. "Mąż i żona", "Pan Jowialski", "Śluby panieńskie", "Zemsta". Jego bajki, jak np. "Małpa w kąpieli", "Zupa na gwoździu" czy "Paweł i Gaweł", to ponadczasowe arcydzieła literatury dziecięcej.
***
Tytuł audycji: Rozmowy po zmroku
Prowadziła: Małgorzata Szymankiewicz
Gość: Maciej Wojtyszko (reżyser i pisarz)
Data emisji: 2.01.2023
Godzina emisji: 21.30
mo/pg
