Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

Dorota Truszczak

Stanisław Jeute. Współtwórca siatki wywiadowczej narodowców podczas II wojny światowej

Zdobycie informacji o atakach Niemiec na Grecję czy na Aleksandrię w Afryce, a także zlokalizowanie pancernika "Tirpitz" w Norwegii oraz tajnego ośrodka pocisków rakietowych, tajnej broni Hitlera w Peenemünde - to tylko niektóre z sukcesów Wywiadu Zachodniego w czasie II wojny światowej. Jednym z założycieli tzw. "Zachodu" był Stanisław Jeute, członek Organizacji Wojskowej Związku Jaszczurczego, narodowiec urodzony w Warszawie w 1910 roku. Zobacz więcej na temat:  Jan Żaryn historia Polski Stanisław Jeute

Ideologia imperium zła. Dlaczego Rosja wciąż chce więcej?

Gdzie prowadzą ścieżki w poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie o idee budujące wizję współczesnej imperialnej Rosji jako centrum podbijającego sąsiadów celem podporządkowania ich Moskwie? To bardzo aktualne pytanie w kontekście obecnej wojny na Ukrainie, a także główne pytanie najnowszej książki prof. Andrzeja Nowaka zatytułowanej "Powrót Imperium Zła. Ideologie współczesnej Rosji, ich twórcy i krytycy 1913-2023". Zobacz więcej na temat:  Rosja Andrzej Nowak Władimir Putin

Lata 1985-1990. Pieriestrojka i głasnost Michaiła Gorbaczowa

- Masowa kuracja odwykowa od lęku oraz zbiorowa podróż do świata informacji - tak znany reportażysta Ryszard Kapuściński nazwał reformy, jakim zostało poddane społeczeństwo Związku Sowieckiego po dojściu do władzy Michaiła Gorbaczowa, który 11 marca 1985 roku został I sekretarzem tamtejszej komunistycznej partii. W "Historii żywej" pieriestrojka i głasnost Gorbaczowa oraz wpływ na historię Polski, czyli o kontrolowanym rozpadzie, demontażu, a może montażu czy nowej rzeczywistości? Zobacz więcej na temat:  Andrzej Nowak Michaił Gorbaczow

Nowy ład po I wojnie światowej. Narodowcy na konferencji paryskiej

Po I wojnie światowej przedstawiciele koalicji antyniemieckiej spotkali się w Paryżu, by ustalić nowy porządek na kontynencie europejskim. Na konferencji pokojowej obecni byli także delegaci z odradzającej się dopiero Polski. - Sprawa polska bardzo szybko stała się jedną z najważniejszych - mówi w Programie 1 Polskiego Radia prof. Jan Żaryn, dyrektor Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego. Zobacz więcej na temat:  Jan Żaryn historia Polski I wojna światowa

Jan Paweł II i Solidarność, czyli kryzys "imperium zła"

"Na dnie swojej nędzy Polska dostała króla, i to takiego, o jakim śniła. (…) Czyżby wiedział z góry, że ze zbiorowego poniżenia potrafi ludzi podnieść w insurekcji bezkrwawej?" - to słowa Czesława Miłosza z jesieni 1987 roku wskazujące na rolę, jaką odgrywa Jan Paweł II w historii Polski, a tym samym naszej części Europy. Jaki miał wpływ na kryzys "imperium zła", którym była Moskwa? Zobacz więcej na temat:  Jan Paweł II Andrzej Nowak historia Polski

31. rocznica ujawnienia tzw. list Macierewicza. Dlaczego odwołano rząd Jana Olszewskiego?

Minister spraw wewnętrznych rządu Jana Olszewskiego, Antoni Macierewicz, 4 czerwca 1992 r. przedstawił Sejmowi RP nazwiska 64 osób, które współpracowały z komunistyczną bezpieką. - To ogromna zasługa tych ludzi, że opublikowano te listy i w powszechnym odczuciu polskiego życia politycznego była to już sprawa, której nie da się zamieść pod dywan - mówi w Programie 1 Polskiego Radia dr Piotr Gontarczyk z Biura Badań Historycznych Instytutu Pamięci Narodowej. Zobacz więcej na temat:  historia Polski IPN Jan Olszewski Antoni Macierewicz

Czasy Gierka, Breżniewa i nowe formy opozycji

O tym, że Edward Gierek miał dobre notowania w Moskwie, świadczyć może fakt, że już w trakcie przesilenia październikowego 1956 roku przywódca Związku Sowieckiego Nikita Chruszczow upominał towarzyszy polskich, aby do nowego Biura Politycznego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej włączyć towarzysza Gierka. Była to opinia z 2008 roku historyka, działacza socjalistycznego i komunistycznego Andrzeja Werblana. Zobacz więcej na temat:  Andrzej Nowak Edward Gierek historia PRL historia Polski

Stanisław Kasznica i Lech Neyman - zapomniani bohaterowie

W Warszawskim więzieniu na Mokotowie przy ulicy Rakowieckiej, 12 maja 1948 r., komuniści zamordowali powojennych przywódców narodowej konspiracji ppłk. Stanisława Kasznicę i kpt. Lecha Neymana. Obaj zostali aresztowani 5 lutego 1947 roku. Obaj rocznik 1908. Obaj studenci Uniwersytetu Poznańskiego, w korporacji Helionia. Jaką rolę odegrali w walce o niepodległą i suwerenną Polskę? Jak zapisali się w naszej historii i w naszej pamięci?  Zobacz więcej na temat:  Narodowe Siły Zbrojne historia Polski Jan Żaryn

"Pilecki przeszedł brutalne śledztwo na Rakowieckiej". Komuniści chcieli go wymazać z kart historii

Miejsce pochówku zamordowanego przez komunistów Witolda Pileckiego nadal jest nieznane, a do 1989 roku informacje o rotmistrzu podlegały ścisłej cenzurze. Witold Pilecki bez wątpienia jest bohaterem ponadczasowym. - Taki człowiek nie mógł spokojnie żyć w Polsce Ludowej. Wymazano go z kart historii, dzisiaj jednak w końcu można mówić o takich postaciach jak Witold Pilecki - powiedział Paweł Sztama z Biura Badań Historycznych IPN. Zobacz więcej na temat:  historia Polski Instytut Pamięci Narodowej IPN Witold Pilecki

"Cyfrowi Bohaterowie". Nowy projekt Instytutu Pamięci Narodowej

Projekt Instytutu Pamięci Narodowej "Cyfrowi Bohaterowie" umożliwia przeniesienie wizerunków rzeczywistych osób do świata wirtualnego, aby poznać historię ludzi, którzy w przełomowy sposób wpłynęli na dzieje Polski. Wśród nich jest m.in. Andrzej Gwiazda, jeden z najważniejszych przywódców strajku w sierpniu 1980 roku i działacz "Solidarności" lat 1980-1981. Zobacz więcej na temat:  historia Polski Instytut Pamięci Narodowej IPN Andrzej Gwiazda

Gomułka i Chruszczow. Próba poluzowania sowieckiego gorsetu

Rankiem, 19 października 1956 roku, radzieckie oddziały stacjonujące w Polsce w marszu na Warszawę znajdowały się już 150 km od stolicy celem przeprowadzenia wojskowej interwencji. Nikita Chruszczow, I sekretarz Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego, chciał wymusić na komunistach polskich rezygnację z wyboru Władysława Gomułki na I sekretarza Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Zobacz więcej na temat:  PRL historia Polski Władysław Gomułka PZPR Andrzej Nowak Nikita Chruszczow

Drugi sowiecki podbój Polski (1944-1945)

W 1944 roku Sowieci rozpoczęli ponowny podbój Polski. Jego efektem było zainstalowanie w naszym kraju sterowanych z Moskwy władz. - Tym razem był to jednostronny rozbiór Polski. Wszystko zagarnęła jedna siła polityczna umiejscowiona na Kremlu. W tym sensie był to raczej powrót do czasów Piotra I, a nie Katarzyny. Piotr I miał koncepcję, by całą Rzeczpospolitą objąć swoimi wpływami - mówi w Programie 1 Polskiego Radia prof. Andrzej Nowak. Zobacz więcej na temat:  historia Polski Andrzej Nowak Związek Sowiecki

Polityka Stalina wobec Polski między lipcem 1941 a grudniem 1943 roku

Niemcy, 13 kwietnia 1943 roku, poinformowali świat o odkryciu grobów oficerów polskich w Lesie Katyńskim. Na ich zaproszenie w pracach ekshumacyjnych uczestniczyli przedstawiciele Międzynarodowego Czerwonego Krzyża. O udział organizacji zabiegał też rząd polski na uchodźstwie. To posłużyło władzom sowieckim do oskarżenia Polaków o współpracę z Niemcami i doprowadziło do przerwania stosunków dyplomatycznych. Zobacz więcej na temat:  Józef Stalin Władysław Sikorski Związek Sowiecki historia Polski Rosja Władysław Anders