Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

Bartłomiej Makowski

Kwestia narodowościowa w powstaniu styczniowym

Pierwociny koncepcji pokojowego, równoprawnego współistnienia i samostanowienia narodów dawnej Rzeczpospolitej, Polaków, Litwinów i Rusinów - Ukraińców i Białorusinów - ewoluujące później w kierunku myśli Piłsudskiego, a następnie Giedroycia i Mieroszewskiego, wykuwały się (choć niestety bez większego powodzenia) razem z powstańczymi kosami. 162 lata po niepodległościowym zrywie po raz kolejny nabrały aktualności.  Zobacz więcej na temat:  Powstanie Styczniowe Litwa Białoruś Ukraina

Wincenty Witos trzy razy był premierem, choć ukończył dwie klasy szkoły ludowej. Jak wyglądała młodość lidera chłopów?

"Nie potrzebuję chyba udowadniać niczym, że pochodzę z tych, których losy przez długie wieki rzucały pod nogi i na pastwę drugim, tak pod względem politycznym, jak i materialnym, a więc z klasy chłopskiej. Gorzej jeszcze, bo w tej klasie należałem do wydziedziczonych i najwięcej upośledzonych, połykających gorzki chleb skrajnej nędzy", pisał o sobie Witos. Nie użalał się nad sobą. Droga życiowa jednego z Ojców Niepodległości, zwłaszcza na początku, wiodła - dosłownie - przez ugór.  Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Wincenty Witos chłopi

Wiceprezydent na kacu, kowboje i dużo martwych ptaków. Najdziwniejsze epizody związane z zaprzysiężeniem prezydentów USA

Nad przebiegiem jednego z najważniejszych wydarzeń w politycznym kalendarzu Stanów Zjednoczonych czuwa sztab organizatorów i agentów tajnych służb. Nie zawsze tak było, a uroczystość i jej oprawa przybierały najróżniejsze formy: od gorączkowej improwizacji, po graniczące z kiczem festyny. Nie brakowało też spektakularnych wpadek. Zobacz więcej na temat:  prezydent prezydenci USA wybory prezydenckie w USA Jerzy Waszyngton Barack Obama Donald Trump Dwight Eisenhower Lyndon Johnson George Bush Richard Nixon Jimmy Carter John Fitzgerald Kennedy USA Inauguracja Donalda Trumpa

"Squid Game" oparty na faktach? To tam prowadzi trop

Twórca serialu "Squid Game", Hwang Dong-hyuk, przyznaje, że pomysł na krwawą przypowieść o tym, do czego bogaci zdolni są wykorzystać desperację biednych, nie wziął się w jego głowie znikąd. Fabuła serialu nie jest oparta na faktach, ale wykazuje niepokojące zbieżności z prawdziwym, wstrząsającym procederem, który miał miejsce kilkadziesiąt lat temu w Korei Południowej. Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Korea Południowa netflix serial olimpiada Azja ŚWIAT

Jak zginął Kommodus? Na pewno nie tak, jak w filmie "Gladiator"

W obrazie Ridleya Scotta rzymski cesarz ginie w Koloseum zasłużoną śmiercią z ręki gladiatora Maximusa, którego wcześniej ograbił z sukcesji cesarskiej purpury i któremu zgładził rodzinę. Maximus też umiera, bo Kommodus przed pojedynkiem rani go śmiertelnie, by zapewnić sobie zwycięstwo. Tłum wynosi ciało gladiatora, zostawiając martwego imperatora w piasku areny. Koniec jednego z najokrutniejszych rzymskich augustów w rzeczywistości nie był tak poetycki, ale równie żałosny. Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Rzym starożytność Andrzej Sowa

Wiktor Thommée. Bohaterski obrońca twierdzy Modlin

Generał, którego 143. rocznica urodzin przypada 30 grudnia, zebrał osieroconą Armię "Łodź" i zdołał wycofać ją w kierunku Warszawy. - W znakomity sposób dowodził obroną modlińskiej twierdzy. Należy do bardzo jasnych postaci września 1939 - oceniał go na antenie Polskiego Radia prof. Paweł Wieczorkiewicz. W Archiwum Polskiego Radia zachowała się relacja generała o tamtych dniach. Zobacz więcej na temat:  HISTORIA II wojna światowa 1939 Wojsko Polskie

Czy generał Patton zginął z rąk NKWD? Zagadka śmierci najwybitniejszego amerykańskiego dowódcy II wojny światowej

Dowódca 3. Armii USA do dzisiaj jest jedną z najpopularniejszych postaci II wojny światowej. W swojej ojczyźnie obrósł legendą i zyskał status bohatera narodowego. Nic dziwnego, że jego śmierć do dzisiaj stanowi kanwę dla teorii rodem z opowieści szpiegowskich. Zobacz więcej na temat:  HISTORIA II wojna światowa USA Ameryka Niemcy zimna wojna Poczdam wojsko ZSRR NKWD

Wiedźmin ma 38 lat. "Sapkowski to literacki syn Sienkiewicza"

W grudniu 1986 roku na łamach "Fantastyki" ukazało się pierwsze opowiadanie o Geralcie z Rivii. Z tej okazji przypominamy rozmowę z nieżyjącym już wieloletnim kierownikiem działu literatury polskiej miesięcznika Maciejem Parowskim, który zadecydował o opublikowaniu przełomowego dzieła Andrzeja Sapkowskiego. Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Wiedźmin fantastyka fantasy opowiadanie rocznica Andrzej Sapkowski Maciej Parowski

NASZA ROZMOWA Po zamachu na Narutowicza Piłsudski nie był już tą samą osobą. "Dramat zostawił w nim stały ślad"

Śmierć głowy państwa z rąk zamachowca była dla Marszałka olbrzymim ciosem. - Piłsudski nie przypuszczał, że nienawiść może się skumulować do tego stopnia, że w państwie, które szczyciło się tym, że nie miało królobójców w swojej historii, dojdzie do tak potwornej zbrodni – ocenia prof. Grzegorz Nowik, historyk, pracownik Instytutu Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk i Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Józef Piłsudski Gabriel Narutowicz Narodowa Demokracja II Rzeczpospolita II RP prezydent Grzegorz Nowik

Gigantyczne ryzyko i kasowy hit wszech czasów. 83 lata od premiery "Przeminęło z wiatrem"

15 grudnia 1939 roku miała miejsce premiera filmu "Przeminęło z wiatrem" w reżyserii Victora Fleminga. Obraz nagrodzono dziesięcioma Oscarami. Film zarobił na świecie ponad 400 mln dolarów, co – po uwzględnieniu inflacji – nadal pozostaje największym sukcesem finansowym w dziejach. Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Hollywood FILM kino Margaret Mitchell USA Zbigniew Lewicki Marta Strzelecka

Stan wojenny. Terenowe Grupy Operacyjne – koń trojański Jaruzelskiego

W nocy z 12 na 13 grudnia 1981 wyprowadzono na ulice 70 tys. żołnierzy Ludowego Wojska Polskiego, 1750 czołgów i 1900 pojazdów opancerzonych, zmilitaryzowano 129 kluczowych zakładów pracy, w tym najważniejsze fabryki oraz redakcje Telewizji Polskiej i Polskiego Radia. Rozmach operacji robi wrażenie do dziś. Jak ekipie Jaruzelskiego udało się to wszystko osiągnąć w ciągu jednej nocy? Zobacz więcej na temat:  HISTORIA stan wojenny 13 grudnia Jerzy Urban Wojciech Jaruzelski