Polskie Radio
Section05

POLSKA

"Polakowskich powrót do Polski"

Dzieje rodziny Polakowskich wysiedlonej w 1936 roku z terenów wschodniej Ukrainy do Kazachstanu. Ich życie to nieustanna walka o zachowanie polskości w ekstremalnie trudnych warunkach społecznych i politycznych: wojny, czasów ZSRR i wreszcie jego rozpadu. Rodzice wraz z dorosłym synem mieszkają dziś w stolicy kraju Astanie i wciąż mają nadzieję na rychły powrót do Polski. Córka Julia wraz z dwójką dzieci od dwóch lat jest już w Polsce, gdzie - jak sama mówi - "walczy o przetrwanie".
Zobacz więcej na temat:  Ukraina mieszkanie dzieci rodzice

"Czas reporterów" - "Byłam w Kazachstanie"

Ewa Michałowska z miesięcznej reporterskiej wędrówki po Kazachstanie przywozi nowy, nieznany obraz tego kraju i jego - wywodzących się z wielu kultur -mieszkańców. Wśród nich kultura polska zachowana w potrawach, obyczaju i modlitwach , która pojawiła się tu wraz z pierwszą wywózką Polaków z Ukrainy w 1936 roku. Jak przetrwali pierwszy okres, jak wtopili się w ten kraj ? Jak szukają swojej tożsamości ? Powroty do Polski. Ile w tym autentycznej potrzeby połączenia z ojczyzną przodków, a ile szukania wygodnej drogi do wyrwanie się z Azji w jakąkolwiek bądź stronę ? Świadectwa dźwiękowe przedstawione przez Ewę Michałowska pozwolą nam zrozumieć dylemat ludzki i i równie skomplikowany problem cywilizacyjny.
Zobacz więcej na temat:  Kazachstan Ewa Michałowska Azja Ukraina

"Charon z Tuchowa"

Audycja jest dźwiękowym zapisem rozmowy dziadka z wnuczkiem. Dziadek to wiejski mleczarz, który codziennie - od wielu lat - dostarcza wyprodukowane przez okolicznych rolników mleko do miejscowej mleczarni. Zatrzymuje się przy kolejnych domach i przelewa mleko do specjalnych naczyń. Wnuk - wychowany w dużym mieście - przyjechał do niego na wakacje. Poranna wyprawa do mleczarni jest dla niego wielką przygodą i okazją do rozmowy z niezwykłym człowiekiem. Niezwykłym, bo dziadek jest nie tylko mleczarzem. Jego prawdziwą pasją i powołaniem jest prowadzenie ceremonii pogrzebowych. Takich ludzi nazywano kiedys w Polsce "przewodnikami" . Dziadek, który jest jednym z ostatnich, zyskał sobie przydomek "Charona". Rozmowa dziadka z wnuczkiem jest więc rozmową o życiu i śmierci, o trwaniu i przemijaniu. Jest to także opowieść o wielkiej miłości do "małej ojczyzny" - jednej z wielu w jednoczącej się Europie.
Zobacz więcej na temat:  wychowanie Europa

"Akuratni ludzie"

Polacy na Białorusi walczą o Polską szkołę. Bohaterami są Polacy mieszkający w Bielicy - niewielkiej miejscowości nad Niemnem koło Lidy i Grodna. Bielicę wspominał Adam Mickiewicz w VII księdze "Pana Tadeusza" jako miejscowość typowo polską, w której mieszkało niegdyś wielu Żydów. W reportażu poznajemy najnowszą historię Bielicy, która zapisana jest w życiorysach jej mieszkańców, którzy sięgają do własnych wspomnień i ustnych przekazów swoich przodków: współżycie prawosławnych z katolikami z początku wieku , XX-lecie międzywojenne, II wojnę światową, lata komunizmu i represji, w tym zniszczenie kościoła katolickiego w Bielicy. Opowieści kończą się na współczesności. Dotyczą odbudowy kościoła w Bielicy, rządów Aleksandra Łukaszenki, i widzenia spraw światowych z perspektywy małej Bielicy: wojna w Jugosławii, przyjęcie Polski do NATO, wizyta Jana Pawła II w Polsce. Audycja jest także opowieścią o znaczeniu wiary w życiu człowieka, o tożsamości i patriotyzmie oraz o współżyciu różnych narodów. Ze względu na trudną i niepewną…
Zobacz więcej na temat:  mieszkanie Adam Mickiewicz Grodno Jan Paweł II

"Wyprawa Szlakiem Magellana "

Za 6 lat minie 500 lat od wyprawy Magellana.Był to pierwszy w historii rejs dookoła świata. Czeski kapitan, Rudolf Krautschneider związany rodzinnie z Polską od dawna marzył o skonstruowaniu drewnianego jachtu na wzór "Voctorii" Magellana. Pływał na "Boa Esperanoza"- wiernej replice statku Magellana, zwiedzał hiszpańskie i portugalskie muzea, gdzie przeglądał stare plany jachtów. Wymyślił, że stworzy idealną kopię "Victorii". Przypomniał sobie o jachcie architekta Janusza Kirszaka z Kołobrzegu , który zginął w wypadku podczas rejsu. Kapitan Ruda odkupił niedkończony kadłub żaglowca. i zbudował z przyjaciółmi swoją "Victorię". 4 lipca kapitan Ruda wypływa w 6-letni rejs szlakiem Magellana. Towarzyszyć mu będą młodzi Czesi, którzy razem z nim budowali ten żaglowiec i naukowcy z wielu krajów.
Zobacz więcej na temat:  victoria Czechy Kołobrzeg pływania

Czas Reporterów - "W oczach naszych gości"

Polska widziana oczami obcokrajowców przyjeżdżających lub osiedlających się w naszym kraju. W magazynie m.in. reportaż Katarzyny Fortuny i Katarzyny Zimmerer "Po co jechać do Polski ?"( studentka niemiecka, która znalazła się w Polsce poprzez zaangażowanie się w akcje charytatywne, traktuje nasz kraj dziś jako źródło inspiracji w poszukiwaniu trwałych wartości) i Anny Piwowarskiej "Odejście Fausta" ( ukraiński śpiewak w Polsce dojrzewa artystycznie i jako człowiek poznając rzeczy wspaniałe i bardzo przykre) "Spóźnione powroty" - Ludmiła Dziedzic
Zobacz więcej na temat:  akcja charytatywna

Czas reporterów - "Radom 76 "

Audycja dokumentalna nagrana była w 1981 roku w 5 rocznicę wydarzeń radomskich. Zatrzymana przez cenzurę w radiu, rozprowadzona została na kasetach " Radia Solidarność Regionu Mazowsze" w Gdańsku w czasie I Zjazdu NSZZ Solidarność we wrześniu 1981 roku. W audycji, oprócz robotników z Radomia, udział wzięli również: Senator Zbigniew Romaszewski - wówczas członek KOR-u, i mecenas Andrzej Grabiński - obrońca robotników w procesach radomskich. Audycja w pierwotnej wersji premierę na antenie Polskiego Radia miała dopiero w 1990 roku.
Zobacz więcej na temat:  Solidarność Gdańsk Zbigniew Romaszewski

"Chwalcie łąki umajone"

Dokument o starej, polskiej wsi już zanikającej, odchodzącej wraz z jej najstarszymi mieszkańcami. Bohaterką jest 88-letnia Adela Jabłońska ze wsi Świderki w północno-wschodniej Polsce. Mimo podeszłego wieku jest jak wieczna wiosna, tryska energią i świeżością uczuć. Tańczy, śpiewa, tka kolorowe sukna na swych starych krosnach. Jest dumna ze swego pochodzenia, bo "Kopinianka to nie byle kto! ". Jej syn został kapitanem Marynarki Wojennej. Pochowała dwóch mężów i choć zainteresowany jest nią młodszy o 20 lat pan z pobliskiego miasteczka, tęskni za stałym związkiem, za czasami, gdy życie było przepełnione miłością. Dokument ten, zrealizowany techniką dżwiękowych obrazów, jest swoistym hymnem na cześć życia. W 1993 r. wyróżniony na prestiżowym konkursie radiowo-telewizyjnym "Premios Ondas " w Barcelonie.
Zobacz więcej na temat:  Barcelona Adele

"Podróż w czasie"

Poznański Teatr 8 dnia wyjechał w kwietniu z występami na Białoruś, na zaproszenie białoruskiej Niezależnej Fundacji "Nasza Niva" i Instytutu Polskiego w Mińsku. Zagrali autorski spektakl "Piołun", który powstał w okresie stanu wojennego i w latach 80-tych grany był tylko nieoficjalnie, głównie w kościołach. Spotkał się on z gorącym przyjęciem publiczności, wśród której byli działacze białoruskiej opozycji demokratycznej z Mińska oraz z prowincji. Podróży tej przez cały czas towarzyszyła reporterka Radia Merkury, Maria Blimel, która zarejestrowała niezwykłość tego spotkania. Każda ze stron przeżyła podróż w czasie. Dla polskich artystów była to podróż w przeszłość. Dla chłonnej publiczności białoruskiej - podróż w przyszłość.
Zobacz więcej na temat:  podróże Mińsk Białoruś

Czas reporterów - "Popiołek - dokument i fikcja"

Jeden z najbardziej popularnych, często powtarzanych telewizyjnych seriali ma rodowód radiowy. W 1962 powstał "Dom" - reportaż radiowy Mariana Bekajły i Andrzeja Mularczyka. Jego bohater , Kazimierz Jechanowski (1962r.) stał się pierwowzorem postaci dozorcy z telewizyjnego serialu "Dom", Ryszarda Popiołka, w którego roli wystąpił niezapomniany Wacław Kowalski. Kiedy na skutek osobistych przeżyć aktor wycofał się z tej roli - Popiołek umarł. W 1999 r Polskie Radio powtórzyło reportaż "Dom", wnuczek Kazimierza Jechanowskiego. usłyszał z radia głos nieżyjacego dziadka. Wzajemne przenikanie życia i fikcji , związek między dziełem człowieka, a rzeczywistością stanowi temat "Czasu reporterów". Audycja z udziałem Jana Łomnickiego, reżysera serialu "Dom", współscenarzysty, Andrzeja Mularczyka i wnuka Kazimierza Jechanowskiego, Jacka. czas - 30 min. 2. Podsumowanie konkursu Gazety Wyborczej i Programu III na reportaż miesiąca - kwiecień'99 - Janusz Deblessem
Zobacz więcej na temat:  Andrzej Mularczyk Janusz Deblessem Gazeta Wyborcza

Czas reporterów - Międzynarodowy Dzień Rodziny

temat związany z Międzynarodowym Dniem Rodziny proklamowanym przez ONZ w kontekście ostanich wydarzeń na Bałkanach : czystki etniczne, wysiedlanie rodzin z Kosowa i życie pod bombami dzieci serbskich. Wiek XX kończy się masową eksterminacja ludności cywilnej , rozrywaniem tradycyjnych, wielopokoleniowych rodzin, których poszczególni członkowie umieszczani są w różnych krajach i różnych obozach. Za wysiłki zatrzymania exodusu płaci coraz dotkliwiej ludność serbska. Media pełne są politycznych oskarżeń. Najmniej wiemy, co czują ludzie bezpośrednio dotknięci tragedią. Jaką drogę przebyli kobiety, starcy i dzieci ze wsi bałkańskich do Polski ? W programie usłyszymy przeżycia żony Serba, która wraz z dziećmi uciekła do Polski oraz oraz losy Albańczyków z Kosowa, którzy znaleźli się w Ośrodku dla uchodźców w Lublinie.
Zobacz więcej na temat:  dzieci Kosowo Lublin

"Krajobraz po naświetleniu"

Wokół elektrowni w Czarnobylu ciągle obowiązuje strefa zakazana dla życia człowieka - pasmo ziemii napromieniowanej. W zawlających się domach szukają schronienia bezdomni, dezerterzy z wojska i świat przestępczy. Od wielu lat wracają tam też byli mieszkańcy, wysiedleni po katastrofie. Polskie reporterki udały się w te miejca. Pokazują wsie, których nie ma na mapie oraz ludzi, których oficjalnie tam nie ma. Jednocześnie przypominają historię katastrowy na zawsze zapisaną we wspomnieniach jej świadków.
Zobacz więcej na temat:  Janina Jankowska Czarnobyl

Czas Reporterów "Dziesięć lat temu"

10 lat temu, w kwietniu zakończyły się obrady "Okrągłego stołu". Choć konsekwencje tego wydarzenia były przedmiotem wielu kontrowersji w ciągu minionych lat, sama rocznica nie zajęła wielkiej uwagi tak polityków jak i publicystów krajowych. Natomiast pamiętał o niej świat, czego wyrazem jest zorganizowanie w Stanach Zjednoczonych przez Uniwersytet of Michigen konferencji The Polish Round Table Ten Years Later. Tą inicjatywą Amerykanie pragnęli zwrócić uwagę, iż nie zburzenie berlińskiego muru, ale polski Okrągły Stół rozpoczął proces rozpadu systemu komunistycznego w świecie. Zatem 8 tyś.km od Polski w Ann Arbor spotkali się prominentni uczestnicy Okrągłego Stołu tak z ówczesnej strony rządowej jak solidarnościowo - opozycyjnej. Adam Michnik, Zbigniew Bujak, Aleksander Hall, biskup Alojzy Orszulik, biskup Bronisław Dembowski, Aleksander Kwaśniewski, Mieczysław Rakowski, Stanisław Ciosek i inni. Ten rodzaj spotkania, rozmowy i atmosfera, jakie mu towarzyszyły byłby raczej niemożliwy na Ziemi Polskiej . Ten fenomen rozmów Polaków na obcej ziemi…
Zobacz więcej na temat:  Stany Zjednoczone Adam Michnik Aleksander Hall Aleksander Kwaśniewski