Kosmicznie i naukowo dla przyszłości. Co to jest architektura kosmiczna?

Wiktoria Dziaduła jest doktorantką Wydziału Architektury z Politechniki Śląskiej, a jej zainteresowania i zakres badań krążą pomiędzy Ziemią i kosmosem. - Architektura kosmiczna pozwala mi poszerzać horyzonty - opowiada Wiktoria w Czwórce. - Jest to bardzo innowacyjna dziedzina, więc to jest zdecydowanie coś, co mnie fascynuje i pasjonuje.

Kosmos to pasja wielu. Jedni marzą o lotach na Księżyc, inni tworzą kosmiczną architekturę

Foto: Shutterstock/Zakharchuk

• Wiktoria Dziaduła jest doktorantką Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej.  
• Wiktoria usiłuje połączyć ze sobą dwie z pozoru odległe dziedziny - architekturę i kosmos.  
• Gość Czwórki specjalizuję się w architekturze kosmicznej. 
• Wiktoria jest prezeską Extremo Technologies, gdzie wraz z zespołem realizuje autorskie projekty wykorzystujące ekstremalne organizmy (ekstremofile) na rzecz zrównoważonej przyszłości na Ziemi i w kosmosie.

Architektura i kosmos to z pozoru dwie odległe od siebie dziedziny, jednak Wiktoria Dziaduła usiłuje je połączyć. - Już od dzieciństwa właściwie wiedziałam, że będę zajmować się architekturą, ale nie pomyślałabym, że będzie to architektura kosmiczna - opowiada Wiktoria. - Wiadomo, że można projektować domy, być urbanistą, wyspecjalizować się w konkretnej dziedzinie. Mnie zawsze bardzo interesowała przyszłość.

Wiktoria Dziaduła - skąd zainteresowanie kosmosem?

Jak zdradza gość Czwórki, podczas studiów miała okazję zaangażować się w Koło Lab 60+, które prowadzi Fundacja Laboratorium Architektury 60+, a które zajmowało się projektowaniem dla seniorów.

- Wtedy mój tok myślenia zmienił się na to, co będzie w przyszłości, co nas może czekać. Wyobrażałam sobie siebie jako seniorkę, jakie bariery architektoniczne mnie napotykają, i to właśnie sprawiło, że trochę zaczęłam myśleć o dalszej przyszłości - tłumaczy. - Coraz dalej i dalej. W końcu zastanawiałam się, czy faktycznie nadejdzie dzień, gdzie zamieszkamy na Marsie czy na Księżycu. Zastanawiałam się, jak to jest w ogóle mieszkać w kosmosie? To stało się tematem moich pogłębionych zainteresowań i poszukiwań. Okazało się, że architektura kosmiczna jest tak interdyscyplinarną dziedziną, że codziennie odkrywam coś nowego. Pozwala mi to poszerzać horyzonty. Jest to bardzo innowacyjna dziedzina, więc to jest zdecydowanie coś, co mnie fascynuje i pasjonuje.

 

Kosmiczny eksperyment. Gdzie znajduje się habitat Lunares?

Wiktoria poniekąd miała okazję przekonać się, jak to jest być astronautą. W ramach swojej pracy magisterskiej zdecydowała się na udział w eksperymencie i wraz z innymi ochotnikami zamieszkała w symulowanych warunkach kosmicznych w habitacie Lunares w Pile.

- To było zdecydowanie nieziemskie przeżycie. Miałam możliwość przebywać w przestrzeni przypominającej tą, w której są zamknięci często astronauci - opowiada rozmówczyni Oliwii Krettek. - Byłam nie tylko badaczem obserwatorem, ale jednocześnie uczestnikiem misji. Miałam okazję przekonać się, jak to jest być w kosmosie.

Co mieści się w zakresie badań Wiktorii Dziaduły? 

Jak zaznacza doktorantka, przy bardzo ograniczonej przestrzeni i możliwościach transportu różnych rzeczy, w kosmosie wykorzystuje się wszystko z wielką rozwagą. - Tak jest np. z wodą, którą po myciu wykorzystuje się do płukania toalet lub jako podstawę upraw hydroponicznych. Te praktyki warto byłoby przenieść na Ziemię - zaznacza. - W swoich badaniach szukam kompromisu pomiędzy rozwiązaniami technologicznymi, które faktycznie zbliżają nas do gospodarki obiegu zamkniętego, ale także potrzebami ludzkimi.

Zobacz także: 

• Demeter w kosmosie. Misja studentek AGH w Krakowie
• Habitat Lunares i Pilskie Muzeum Wojskowe. "Jedyne takie miejsce w Pile

Gość audycji przyznaje, że obszar jej zainteresowań i działalności to połączenie architektury, inżynierii środowiska, budownictwa, logistyki i psychologii. - Przy projektowaniu często się zapomina o aspekcie ludzkim. Zwłaszcza jest on ważny w misjach kosmicznych - tłumaczy Wiktoria. - Architektura kosmiczna łączy ze sobą zarówno elementy inżynieryjno-techniczne, czyli jak coś zostanie zbudowane, ale także te psychologiczne - czyli jak będziemy z tego korzystać i jak sprawić, żeby przestrzeń, z której korzystamy, pozytywnie na nas wpływała. Bo dobrostan uczestników wyprawy ma wpływ na powodzenie misji i na osiągnięcie celu.

Posłuchaj

18:10 Czwórka/Czwórka do piątej Architektura kosmosu 21.08.2023.mp3 Wiktoria Dziaduła z Politechniki Śląskiej o swojej pracy badawczej (Czwórka do piątej/Czwórka)

 

Dzięki grantowi Fundacji Kościuszkowskiej w najbliższym czasie Wiktoria Dziaduła wybiera się na trzy miesiące do University of Huston w Teksasie. – Będę w laboratorium Sasakawa International Center for Space Architecture (SICSA). Jest to jedyny tego typu ośrodek badawczy architektury kosmicznej. Teraz powstaje wiele kierunków studiów w tym zakresie, ale jest to taki pierwszy, największy hub kosmiczny - tłumaczy gość Czwórki. - Jadę realizować swoje badania z zakresu tematyki mojej rozprawy doktorskiej. Będę badać, w jaki sposób znaleźć kompromisy między rozwiązaniami stricte technologicznymi a aspektami psychologicznymi.

***

Tytuł audycji: Czwórka do piątej

Prowadzi: Oliwia Krettek

Gość: Wiktoria Dziaduła (doktorantką Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej)

Data emisji: 21.08.2023

Godzina emisji: 14.25

aw/pj