Grunt to dobrze się wyspać. Dlaczego sen jest tak ważny?

Ostatnia aktualizacja: 20.11.2023 18:55
Studio Czwórki odwiedziła Adriana Bąkała, z którą rozmawiamy o śnie. Sprawdzamy, dlaczego sen i nocny wypoczynek zajmuje tak ważne miejsce w naszym życiu.  
Dobry sen to jeden ze sposobów na udany dzień.
Dobry sen to jeden ze sposobów na udany dzień.Foto: Shutterstock.com/Yuganov Konstantin
  • Jesienią i zimą szybciej zapada zmrok, co sprawia, że niektórzy też wcześniej robią się senni. 
  • Tym tematem zajęli się naukowcy z Charite Medical University w Berlinie.
  • Jak wykazują ich najnowsze badania, zimą ludzie doświadczają dłuższej fazy REM niż latem.
  • Jak ważny jest sen dla naszego zdrowia i regeneracji mówi w Czwórce Adriana Bąkała, trener redukcji wypalenia zawodowego i życiowego. 

Mamy jesień, dni są coraz krótsze i szybciej zapada zmrok. To sprawia, że niektórzy też wcześniej robią się senni. Czy to oznacza, że o tej porze roku powinniśmy spać więcej? O tym, że tego potrzebujemy dowodzą najnowsze badania. Zespół naukowców, kierowany przez Aileen Seidler z Charite Medical University w Berlinie, odkrył, że zimą ludzie doświadczają dłuższego snu REM (faza szybkich ruchów gałek ocznych) niż latem.


Sen - jakie są jego fazy?

Sen zaczyna się od fazy nREM, to podczas tej fazy następuje głęboki odpoczynek. Trwa ona do 100 minut. Potem następuje faza REM. - To faza szybkich ruchów gałek ocznych, w której rozluźnia się ciało i w niej doświadczamy marzeń sennych - mówi gość Czwórki. - To wtedy regeneruje się nasz mózg i przyswajamy informacje mijającego dnia. W ciągu nocy mamy od czterech, nawet do sześciu faz snu.


"Skowronki" i "sowy" to dopiero początek

Jak podkreśla rozmówczyni Weroniki Puszkar, kluczowy jest moment, w którym rozpoczyna się regeneracja naszego ciała i umysłu poprzez sen. W przypadku różnych osób może to wyglądać inaczej. Spowodowane to jest trybem życia, jaki prowadzimy, ale także tym, do jakiego typu chromosomu przynależymy.

- Wszyscy znamy podział na "skowronki" i "sowy". Jest też tryb mieszany, ale są też "delfiny", "niedźwiedzie" i "lwy". Funkcjonują one w różnych porach i do regeneracji potrzebują różnej długości snu - tłumaczy trenerka. - Jest wiele teorii na ten temat, a naukowcy spierają, co jest ważniejsze, czy geny, czy też neuroplastyczność i nasze nawyki. Co do jednego badacze się zgadzają, a jest to rytm dobowy wydzielania hormonów. I to jest istotne.


Kiedy następuje najlepsza regeneracja organizmu?

Adriana Bąkała zauważa, że układ odpornościowy człowieka najlepiej regeneruje się od godziny 22.00. Również jest to godzina, kiedy regenerują się nadnercza, które są odpowiedzialne za wydzielanie hormonów stresu. - Jeżeli my chodzimy spać o północy, to ta regeneracja jest mniejsza - przekonuje gość Czwórki. - Wówczas też nie zapewniamy dobrej regeneracji naszemu układowi nerwowemu.

 

Zobacz także:

Deficyt snu - do czego może prowadzić?

Istotne jest też jak zasypiamy. Zbyt szybkie zapadanie w sen, według specjalistki, świadczy o deficycie snu. - Z reguły powinniśmy mieć pół godziny na wyciszenie. Wiele rzeczy w życiu "załatwiamy" kosztem snu. Tylko, że jest to kredyt bardzo wysoko oprocentowany - zaznacza Bąkała. - Niestety to ma ogromne skutki zdrowotne dla nas w przyszłości, chociażby z roku z roku na rok obniża się poziom testosteronu. Trzeba wiedzieć, że testosteron to nie są tylko sprawy związane z seksualnością. To jest także nasza siła, determinacja do działania, więc z każdym rokiem będziemy mieli jej mniej.

 

Czego unikać przed snem?

Z drugiej zaś strony, mogą być problemy z zaśnięciem. Dlatego też kluczowy jest odpowiedni czas na regenerację, a także higiena snu. Warto pamiętać o kilku zasadach i np. unikać nadmiernego wysiłku fizycznego, przed snem także najlepiej nie patrzeć w ekrany telewizyjne i naszych komórek.

- Wielu mówi, że zasypia przed telewizorem, tylko że ten sen nie będzie w pełni regeneracyjny. On jest po prostu płytszy - tłumaczy Adriana Bąkała. - Warto unikać gorących kąpieli. Można sobie zrobić taki trochę chłodniejszy prysznic, ale co najmniej na godzinę przed wieczornym spoczynkiem. Możemy zafundować sobie też "prysznic oczyszczający", podczas którego mówimy sobie albo myślimy intencjonalnie, że wraz z wodą pozbywamy się stresów, emocji i problemów. To jest czynnik, który programuje naszą podświadomość, ale też dający dużo efektywności na przyszłość.

Posłuchaj
20:32 CZWORKA/Czwórka do piątej - sen 20.11.2023..mp3 O śnie i jego istotnej roli w naszym życiu opowiada Adriana Bąkała, trener redukcji wypalenia zawodowego i życiowego (Czwórka do piątej/Czwórka)

  

***

Tytuł audycji: Czwórka do piątej

ProwadzącaWeronika Puszkar

Gość: Adriana Bąkała (trener redukcji wypalenia zawodowego i życiowego)

Data emisji: 20.11.2023

Godzina emisji: 14.15

aw/pr

Czytaj także

Jak wybrać idealną poduszkę?

Ostatnia aktualizacja: 08.01.2021 14:58
Nieodpowiednio dobrana poduszka może być przyczyną kiepskiej jakości snu. Na rynku dostępne są poduszki w wielu rozmiarach, kształtach, wypełnione grochem, bądź pierzem, albo gąbką - którą z nich wybrać?
rozwiń zwiń
Czytaj także

Jak dbać o odporność? "Kiszonki, ruch i dobry sen"

Ostatnia aktualizacja: 10.10.2023 18:40
Choć lato w tym roku było dla nas bardzo łaskawe i mieliśmy najcieplejszy wrzesień od warto pomyśleć o jesiennej słocie i mroźnej zimę. - Odporność organizmu najlepiej budować wiosną, nateraz teraz zachęcam, żeby jeść kiszonki - mówi  dr hab. Agnieszka Zagórska z Uniwersytetu Jagiellońskiego. 
rozwiń zwiń