- Wypalenie zawodowe to zespół wyczerpania emocjonalnego, obejmujący również wyczerpanie fizyczne, depersonalizację oraz obniżone poczucie własnych dokonań.
- Do niedawna ten problem dotyczył długoletnich pracowników, dziś coraz częściej zmagają się z nim ludzie młodzi.
- Wypalenie zawodowe grozi także freelancerom działającym w obszarze "gig economy".
- Na rynku pracy pojawiło się też nowe zjawisko - "quiet quitting". Nie chodzi tu jednak o odejście z pracy, tylko powolne wycofywanie się z niej.
Wypalenie zawodowe - co to jest?
Wypalenie zawodowe to stan, gdy odczuwamy coraz mniejsze zadowolenie z pracy. Obowiązki coraz bardziej nas męczą, czujemy się coraz bardziej zniechęceni oraz wyczerpani zarówno psychicznie, jak i fizycznie.
Dlaczego wypalają się ludzie młodzi?
Dotychczas wypalenie zawodowe notowano u długoletnich pracowników, a także w grupach zawodowych, które pracują z dużą liczbą osób. Dotyczyło to m.in. nauczycieli i lekarzy. Teraz ten problem zgłaszają osoby, które są dopiero na początku zawodowej drogi. - Wypalają się te osoby, które kiedyś "płonęły". Na początku były mocno zaangażowane, a potem zdały sobie sprawę, że ilość włożonego wysiłku nie przełożyła się na efekt ich działań. Nikt tego nie zauważył, nikt nie docenił. Jeśli takie sytuacje będą się powtarzać, do każdego nowego projektu przystępuje się z mniejszą motywacją - wyjaśnia gość Czwórki. - Młodzi, którzy wkraczają na rynek pracy w wieku nawet 20 lat, mogą mieć zapał i entuzjazm, ale jeśli nie otrzymają wsparcia pracodawcy, to zaczną się wycofywać.
22:09 CZWÓRKA Czwórka do piatej - wypalenie zawodowe 25.10.2023.mp3 Wypalenie zawodowe - czym się objawia i jak sobie z tym radzić? Czwórka do piątej/Czwórka)
Nauczyć się zarządzać czasem i energią
Jedną z najważniejszych kompetencji w życiu zawodowym jest umiejętność zarządzania czasem i swoją energią. Bez tego jesteśmy narażeni na wypalenie zawodowe, którego pierwszym objawem jest wyczerpanie fizyczne i emocjonalne - mówi Adriana Bąkała. Potem pojawiają się kolejne: stan depersonalizacji, w którym dystansujemy się od współpracowników i poczucie, że jesteśmy kompletnie do niczego. Bywa, że taki przedłużający się stan może doprowadzić do poważnych konsekwencji dla zdrowia psychicznego i fizycznego.
Czy freelancerom grozi wypalenie zawodowe?
Pod hasłem "gig economy" kryje ekonomia pracy dorywczej, czyli sytuacja, w której pracownik jest zatrudniany do konkretnego projektu. Tak jak dzieje się to w przypadku freelancerów. - Wielu freelancerów odchodzi z firm, żeby nie męczyć się z szefem. Przy takim podejściu niewykluczone, że będą męczyć się z każdym kolejnym zleceniodawcą. Jeśli ktoś traktuję pracę jako coś trudnego i nieprzyjemnego, jest duża szansa, że dotknie go wypalenie zawodowe bez względu na formę zatrudnienia - mówi gość Czwórki. - Poczucie, że lubi się to, co się robi, daje "flow", pozwala wykonywać zadania płynnie, ale z należytym staraniem.
Sprawdź też:
Na czym polega "quiet quitting"?
Eksperci rynku pracy wyróżniają także nowe zjawisko - "quiet quitting". Polega ono na subtelnym wycofywaniu się z zaangażowania w pracę i objawia brakiem chęci podjęcia nowych wyzwań i ograniczaniem się do podstawowych obowiązków. - W sytuacji, w której my jesteśmy zaangażowani w pracę, a nasi przełożeni tego nie widzą, to tracimy sens jej wykonywania i zaczynamy się wycofywać. To dzieje się na poziomie behawioralnym i jest potwierdzone naukowo - podkreśla trener redukcji wypalenia zawodowego. - Przyczyn "cichego odejścia", tak jak i wypalenia zawodowego, jest wiele: restrukturyzacja w zakładzie pracy, zmiana stanowiska, poczucie niesprawiedliwego traktowania, dysproporcje w wynagrodzeniu. Wszystko zależy od charakteru wykonywanej pracy i od odporności psychicznej pracownika.
Przedstawiciele wchodzącego na rynek pracy pokolenia Z deklarują, że "wolą być bezrobotni niż nieszczęśliwi w pracy".
Perfekcjonizm zabiera energię
Wypalenie zawodowe stanowi poważny problem, który dotyka coraz większą liczbę pracowników. - Kiedy zauważymy, że zmienia się nasza relacja z pracą, warto zwrócić się do specjalisty. Warto też dać sobie przestrzeń na to, żeby nie robić wszystkiego i nie zawsze udowadniać, że jest się najlepszym. To zabiera energię i w dłuższej perspektywie wyczerpuje emocjonalnie - podsumowuje rozmówczyni Weroniki Puszkar.
Jakie są objawy wypalenia zawodowego?
Kluczowe jest zatem rozpoznawanie wczesnych sygnałów wypalenia zawodowego. Mogą być to trudności ze snem, problemy z koncentracją oraz uczucie chronicznego zmęczenia. To chwila, w której niezbędne staje się podjęcie odpowiednich działań w kierunku regeneracji.
***
Tytuł audycji: Czwórka do piątej
Prowadzi: Weronika Puszkar
Gość: Adriana Bąkała (trener redukcji wypalenia zawodowego)
Data emisji: 25.10.2023
Godzina emisji: 15.15
kul