W tym roku Festiwal Kultury Bez Barier wystartuje już 30 września i będzie to jego 10., jubileuszowa odsłona. Od pierwszej edycji wydarzenia wiele się zmieniło w Polsce w kwestii dostępności, jest jeszcze jednak wiele do zrobienia.
Dostępność w Polsce
- Niestety w Polsce w 2022 roku wciąż nie wszyscy możemy swobodnie korzystać z kultury, bo to długa i mozolna droga, która jednak przynosi dużo przyjemności - mówi Anna Cyganiewicz z Teatru Ochoty, który jest współorganizatorem festiwalu. - W Polsce już zmieniło się w tym zakresie ustawodawstwo. Pojawiły się przepisy, które nakładają na podmioty, instytucje publiczne obowiązek spełniania wymogów dostępności w różnych obszarach: architektonicznym, cyfrowo-komunikacyjnym i kilku innych. W związku z tym wiele instytucji zauważyło tę potrzebę i zaczęło realizować w ramach swoich działań - dodaje.
Gość Czwórki zauważa, że w kulturze ta potrzeba została wyłapana nieco wcześniej. - Kultura wyłapuje pewne potrzeby społeczeństwa i odpowiedź na tę potrzebę pojawiła się znacznie wcześniej - podkreśla. - Było to mniej więcej wtedy, gdy zaczął powstawać festiwal. Zauważono, że ludzie mają różne potrzeby i nie jest wcale trudno je spełniać. Metodą małych kroków ten krajobraz dostępności się zmieniał. Teraz jesteśmy może w połowie drogi, choć specjalistką tu nie jestem - dodaje.
Dziś trudno wskazać grupę osób z niepełnosprawnościami, która jest szczególnie wykluczona z dostępu do kultury. Każda z nich wciąż może się spotkać z wykluczeniami. - Warto podkreślić, że to się zmienia, uczymy się - zwraca uwagę gość Kasi Dydo. - Świetnym przykładem jest tu polskie kino. Osoby głuche kiedyś nie znały go, bo filmy nie miały napisów, dziś to bardzo się zmieniło - dodaje.
Bez Barier - wydarzenie uniwersalnie projektowane
Od pierwszego Festiwalu Kultury Bez Barier minęło już 10 lat. Przez ten czas wiele się zmieniło. - Kilka lat temu mówiliśmy, że Festiwal Kultury Bez Barier to festiwal dla wszystkich, dla osób z różnymi niepełnosprawnościami - mówi Anna Cygankiewicz. - Dziś już nie chcemy tak mówić, chcemy tworzyć festiwal, który jest uniwersalnie projektowany, czyli taki, że nie musisz się zastanawiać czy on będzie spełniał twoje potrzeby, bo on o tym pomyśli. Myślimy o osobach jeżdżących na wózkach, głuchych, niewidzących, słabowidzących, osobach w spektrum. Każdy na pewno znajdzie wydarzenia dla siebie - dodaje. - To wyższy level w myśleniu o tworzeniu naszego życia społecznego.
16:44 czwórka stacja kultura 22.09.2022 bez barier.mp3 10 lat Festiwalu Kultury Bez Barier - co nas czeka w tym roku? (Stacja Kultura/Czwórka)
Organizatorzy festiwalu mają do dyspozycji całą wiedzę Fundacji Kultury Bez Barier, która promuje idee dostępności od lat, współtworzy ustawy w tym zakresie. - Mamy na pokładzie ludzi, którzy mają podstawy teoretyczne i praktyczne w tym zakresie - zdradza gość Czwórki. - Wśród nas, organizatorów festiwalu, są osoby głuche, niewidome, słabowidzące, w spektrum. One są dla nas takim papierkiem lakmusowym, czy festiwal odpowiada na potrzeby. Te osoby programują festiwal - dodaje.
W programie festiwalu znalazło się 200 przeróżnych wydarzeń, w przeróżnych miastach Polski. Anna Cygankiewicz podkreśla, że Festiwal Kultury Bez Barier narodził się jako wydarzenie warszawskie, wspierane przez władze stolicy. - Nasze działania, idee naszego festiwalu zaczęły promieniować na inne miasta. Tam to nie my organizujemy festiwalowe wydarzenia, oni tam działają sami, to inicjatywy tych wszystkich poszczególnych miast - podkreśla.
Na festiwalowej stronie internetowej znajdziemy liczne wydarzenia. Możemy się z nimi zapoznać, wybierając kategorie: teatr, kino, spacer, muzeum etc., ale też możemy je filtrować wg potrzeby dostępności. Np. osoba z niepełnosprawnością wzroku może wyszukać wydarzenie jej dedykowane. - To narzędzie bardzo pomaga - ocenia gość Czwórki. - Ale osoby z niepełnosprawnościami mogą też skorzystać z innych udogodnień np. z asystentów dostępności, którzy pomogą dotrzeć na wybrane wydarzenia - dodaje.
***
Tytuł audycji: Stacja Kultura
Prowadzi: Kasia Dydo
Gość: Anna Cygankiewicz (Teatr Ochoty)
Data emisji: 22.09.2022
Godzina emisji: 10.15
pj