Otyłość młodych, Czy jest sposób, by jej zaradzić?

Ostatnia aktualizacja: 29.06.2022 20:20
Według aktualnych danych polskie dzieci, w porównaniu ze swoimi rówieśnikami z UE, tyją najszybciej. To duży problem. Sprawdzamy, czy jest sposób, żeby temu zaradzić i zadbać o zdrowie najmłodszych. 
Otyłe dzieci, to często, z czasem, otyli dorośli
Otyłe dzieci, to często, z czasem, otyli dorośliFoto: Africa Studio/Shutterstock

"Problem nadmiernej masy ciała dotyczy 10 proc. małych dzieci (1-3 lat), 30 proc. dzieci w wieku wczesnoszkolnym i 22 proc. młodzieży do 15. roku życia" - poinformował NFZ, powołując się na dane Światowej Organizacji Zdrowia (WHO). Przedstawiciel NFZ podkreśla również, że otyły przedszkolak cztery razy częściej staje się otyłym dorosłym niż rówieśnicy o prawidłowej masie ciała.


Skąd otyłość u dzieci? 

Kiedyś dzieci otyłych w szkołach nie było tak wiele. Po lekcjach głównie czas spędzało się na świeżym powietrzu, na grach i zabawach. Jak zauważają specjaliści, za zmianami nawyków stoi postęp. - Dostęp do internetu i smartfon sporo zmienił w podejściu do aktywności fizycznej. Do tego dochodzi dostępność żywności wysoko przetworzonej, o wysokiej zawartości kalorii. Cały czas też pokutuje brak edukacji i mity, że dzieci wyrastają z otyłości i kółko się zamyka - mówi dr hab. Paweł Matusik, z Oddziału Klinicznego Pediatrii i Otyłości Dziecięcej Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. - Wiele osób, w tym także lekarzy, nie zawsze pojmuje otyłość jako chorobę i to też jest problem. Jeżeli nie ma diagnozy, nie będzie leczenia.

Otyłość traktowana jest jako choroba przewlekła i jak w przypadku chorób przewlekłych pacjent musi być gotowy na zmianę i na prowadzenie terapii. - Choroby przewlekłe mają tendencje do nawrotu i nigdy nie wyleczymy otyłości, jeśli myślimy o niej jako o przejściowym problemie - tłumaczy lekarz. - Na rozwój tej choroby wpływ ma wiele czynników. Mamy w pamięci pokoleniowo, że jedzenie było czymś, o co się zabiega, trudnym do zdobycia, związanym z walką o przetrwanie i byt rodziny. Więc pokoleniowo przekazywane są niekoniecznie najzdrowsze nawyki żywieniowe. Wpływ diety prowadzonej od wczesnego dzieciństwa ma kluczowe znaczenie w rozwoju otyłości u dzieci.

Zobacz także:

Na otyłość nie ma jednego lekarstwa

Otyłość to choroba, na którą nie ma jednego lekarstwa, a trzeba działać na wielu polach. Zacząć należy od rozpoznania. - Rzecz jest nie tylko po stronie lekarzy, bo często pacjent i jego rodzina sobie tego nie uświadamiają - zauważa gość audycji. - Często pacjenci przychodzą do lekarza na rozpoznanie, np. z nadciśnieniem tętniczym albo z podejrzeniem cukrzycy. Wtedy okazuje się, że otyłość jest chorobą podstawową, a to z czym przyszli, jest powikłaniem.

Najważniejsze jest przekonanie takich osób, że problem z otyłością nie jest tylko ich "winą" i problemem. Ważna jest otwartość na metody leczenia, m.in. włączenie w proces terapii, czyli doprowadzenie do stałych zmian, które wprowadzą pacjentów na drogę redukcji masy ciała.

- Oczywiście diagnozujemy i wykonujemy dodatkowe badania. Sprawdzamy, czy nie ma jakiegoś innego podłoża czy istniejących powikłań, które również trzeba byłoby leczyć - wyjaśnia lekarz. - Są również możliwości wprowadzenia farmakoterapii w otyłości u dzieci od 12 roku życia. Jest to jednak leczenie wspomagające.


Psycholog jest kluczowy

W skrajnych przypadkach nastolatki kwalifikowane są do operacji bariatrycznych. Możliwości terapii jest wiele w zależności od tego, jak duża jest skala problemu. Jak podkreśla dr Paweł Matusik, w przypadku leczenia psycholog jest kluczowym członkiem zespołu terapeutycznego. - Obserwujemy w niektórych przypadkach, że tworzą się pętle neuroprzekaźnikowe. Bardzo podobne do tych, które tworzą się w przypadkach uzależnień od leków czy używek - mówi gość Czwórki. - Z otyłością też może wiązać się depresja. Może być ona czynnikiem, który przyczynił się do tego, że otyłość się rozwija i narasta, ale także otyłość może być przyczyną depresji.

Praca w przypadku dzieci prowadzona jest wraz z rodzicami i jest bardzo ważna, żeby uzyskać jakiekolwiek efekty. Pojawia się coraz więcej kampanii promujących odpowiednie nawyki żywieniowe u dzieci. W towarzystwach naukowych, m.in. w Polskim Medycznym Towarzystwie Pediatrycznym, można znaleźć rekomendacje dotyczące żywienia dzieci w pierwszych miesiącach i latach życia. Są także towarzystwa zajmujące się leczeniem otyłości, takie jak Polskie Towarzystwo Otyłości Dziecięcej, gdzie można uzyskać informacje i pomoc terapeutyczną.


***

Tytuł audycji: Czat Czwórki

Prowadzi: Piotr Firan

Gość: dr hab. Paweł Matusik (Oddział Klinicznego Pediatrii i Otyłości Dziecięcej Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach)

Data emisji: 29.06.2022

Godzina emisji: 15.18

aw/pj

Czytaj także

Przyczyny otyłości - emocje mają na nią duży wpływ

Ostatnia aktualizacja: 23.06.2021 19:56
- To nie jest tak, że choruje się na otyłość, bo z lenistwa za dużo się je i za mało rusza - to jest poważna choroba o bardzo złożonym podłożu - mówi w Czwórce lekarz obesitolog prof. Magdalena Olszanecka-Glinianowicz.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Coraz więcej młodych ludzi zmaga się z problemami. Jak pomóc im na czas?

Ostatnia aktualizacja: 13.01.2022 20:03
Ostatnie dane dotyczące samobójstw i prób samobójczych młodych ludzi w Polsce są zatrważające. Jak reagować na problemy młodzieży, nie bagatelizować ich, zrozumieć - i zdążyć z pomocą? 
rozwiń zwiń