Na tropie potopu

Rolnictwo rozprzestrzeniło się w Europie dzięki potopowi w rejonie Morza Czarnego – uważa zespół naukowców z University of Exeter.

Rolnictwo rozprzestrzeniło się w Europie dzięki potopowi w rejonie Morza Czarnego – uważa zespół naukowców z University of Exeter.

Opublikowany w Quaternary Science Reviews artykuł badaczy pod kierownictwem prof. Chrisa S.M Turnera opisuje powódź, która miała mieć miejsce około 8000 lat temu. Wody Morza Śródziemnego wdarły się do będącego wówczas słodkowodnym jeziorem Morza Czarnego na skutek – jak twierdzi zespół prof. Turnera - szybkiego topnienia ogromnej północnoamerykańskiej czapy lodowej, zwanej Laurentide. Według rezultatów badań naukowców, poziom mórz miał się podnieść o 1,4 m. Ocean Atlantycki wystąpił ze swoich dotychczasowych brzegów na skalę niespotykaną od 100 tysięcy lat i zalał olbrzymie obszary Europy – nawet 73 tysiące kilometrów kwadratowych, które zniknęły pod wodą na 34 lata!

To właśnie te dramatyczne zmiany spowodowały powstanie wiele mitów o potopie, w tym słynnego sumeryjskiego eposu o Gilgameszu – uważają uczeni. „Ludziom żyjącym w południowo-wschodniej Europie z pewnością wydawało się, że cały świat został zalany – mówi prof. Turner. – To mogło być źródło opowieści takich, jak ta o arce Noego”. Naukowcy szacują, że 145 tysięcy ludzi musiało uciekać przed powodzią. Rolnicy, którzy w Europie żyli wówczas tylko u południowo-wschodnich krańców kontynentu, pomaszerowali na północ i zachód niosąc ze sobą umiejętność uprawy roślin i hodowli zwierząt. W ten sposób zakończył się w Europie Środkowej i Zachodniej mezolit – ostatnia epoka łowców i zbieraczy.

Ekspansja ludów rolniczych od dawna budziła zainteresowanie naukowców. Wielokrotnie podkreślano, że np. z punktu widzenia klimatu Europy Środkowej przejście na nowy sposób gospodarowania nie był konieczny, a rolnicy przybyli na nasze ziemie z południa, zajmując na początku tylko najlepsze, czarnoziemne rejony. Hipoteza badaczy z University of Exeter wyjaśniałaby, dlaczego nowa forma gospodarki w ogóle zaczęła się rozprzestrzeniać i skąd wzięły się zbieżne mity, pochodzące z różnych kręgów kulturowych. Trzeba jednak pamiętać, że procesy przemieszczania się południowych ludów i osiedlania się koczowniczych dotąd ludów Europy trwał bardzo długo, kończąc się w niektórych rejonach Europy dopiero w epoce brązu, 4000-5000 lat później.

 

Eugeniusz Wiśniewski

Na podstawie: EurekAlert