Historia

Lucjan Rydel. Poeta, dramaturg i Pan Młody z "Wesela"

Ostatnia aktualizacja: 08.04.2024 05:45
8 kwietnia 1918 roku zmarł Lucjan Rydel, poeta, dramatopisarz, tłumacz, czołowy przedstawiciel literackiego nurtu Młodej Polski.
Portret Lucjana Rydla (fragm.), autor nieznany, fotografia z ok. 1900 r.
Portret Lucjana Rydla (fragm.), autor nieznany, fotografia z ok. 1900 r. Foto: Muzeum Narodowe w Warszawie/domena publiczna

Posłuchaj
29:15 w zaczarowanym kręgu lucjana rydla___242_08_ii_tr_0-0_1002611565b42098[00].mp3 O życiu i działalności poety opowiada Maria Rydlowa w audycji Witolda Malesy "W zaczarowanym kręgu Lucjana Rydla". (PR, 1.04.2008) 
13:40 wesele stanisława wyspiańskiego___pr iii 105293_tr_0-0_9978490886a21fa[00].mp3 Prof. Stefan Treugutt przybliża wymowę dramatu Stanisława Wyspiańskiego "Wesele" w audycji Andrzeja Wiktora Piotrowskiego "Sto książek - sto rozmów" (PR, 15.05.1988)

 

rydel z rodziną domena publiczna 1200.jpg
Rydel się żeni! Najsłynniejsze polskie wesele

- Tradycja rodzinna mówi o szkockich korzeniach rodu Rydlów – wyjaśniała Maria Rydlowa, żona wnuka Lucjana Rydla, w audycji Witolda Malesy z cyklu "Biografie niezwykłe".

Przyszedł na świat w 1870 roku jako syn Lucjana, okulisty, profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego i po kądzieli wnuk Józefa Kramera, podróżnika i historyka sztuki. Pod wpływem ojca studiował prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie uzyskał doktorat. W trakcie studiów chętnie uczęszczał na wykłady z historii sztuki i literatury.

Galicja pod zaborem austriackim była uważana za polski Piemont: spodziewano się (jak się później okazało słusznie), że to tutaj rozwinie się ruch, który doprowadzi do uzyskania niepodległości. Polityka władz austriackich nie paraliżowała rozwoju polskiej kultury. Kraków stał się kulturalną stolicą polskości. W takiej atmosferze dorastał Lucjan Rydel. W takiej atmosferze kształtowała się Młoda Polska.

Nieśmiertelność Rydlowi przyniosło wesele z Jadwigą Mikołajczykówną, córką chłopa z podkrakowskich Bronowic. Uroczystość posłużyła za kanwę "Wesela" Stanisława Wyspiańskiego. Ślub był przykładem młodopolskiej chłopomanii. Młodopolanie twierdzili, że zepsuta miastem inteligencja musi połączyć się z siłą witalną narodu – chłopami. Nie oznacza to, że małżeństwo Rydlów było nieudane. Sam Rydel określał je jako nieustająco szczęśliwe.

Rydel był tłumaczem, poetą i dramaturgiem, autorem jasełek "Betlejem polskie". Posłuchaj o jego twórczości w audycji Witolda Malesy z cyklu "Biografie niezwykłe".

Lucjan Rydel zmarł 8 kwietnia 1918 roku. Na jego pogrzeb przybyły tysiące osób. Poetę opłakiwali krakowscy intelektualiści i bronowiccy chłopi, wśród których ten przyjaciel Stanisława Wyspiańskiego zdecydował się żyć.

Czytaj także

Karol Estreicher. Ocalił polskie skarby przed Niemcami

Ostatnia aktualizacja: 29.04.2024 05:45
Od chwili wkroczenia wojsk niemieckich na ziemie polskie Karol Estreicher rozpoczął dzieło ratowania skarbów naszej kultury, w tym ołtarza Mariackiego, ukrytego przez okupanta w Norymberdze oraz arrasów wawelskich.
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Wesele" Wyspiańskiego z pogranicza snu i jawy

Ostatnia aktualizacja: 16.03.2023 05:45
- Żądnym sensacji mieszkańcom Krakowa oferowała ta sztuka galerię powszechnie znanych współczesnych postaci ze świata kultury, bo inspiracją dramatu był spektakl prawdziwie z życia wzięty - mówił w Polskim Radiu dr Janusz Osica, historyk.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Stanisław Wyspiański. Czwarty wieszcz narodowy

Ostatnia aktualizacja: 15.01.2024 06:00
Po premierze "Wesela" stał się symbolem. "Niewielu dusza i serce, myśl i ból były tak na wskroś polskie, nasze własne jak Wyspiańskiego" - pisała krakowska gazeta "Czas" nazajutrz po śmierci artysty.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Józef Kremer - filozof i historyk sztuki

Ostatnia aktualizacja: 22.02.2016 06:00
210 lat temu, 22 lutego 1806, urodził się Józef Kremer, rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, badacz historii sztuki włoskiej.
rozwiń zwiń