Historia

Wrzesień'39. "To nasz ostatni komunikat: Niech żyje Polska!"

Ostatnia aktualizacja: 30.09.2019 05:55
"Halo! halo!, czy nas słyszycie? To nasz ostatni komunikat. Dziś oddziały niemieckie wkroczyły do Warszawy. Braterskie pozdrowienie przesyłamy bohaterskim żołnierzom walczącym na Helu i wszystkim walczącym, gdziekolwiek się jeszcze znajdują! Jeszcze Polska nie zginęła! Niech żyje Polska!"
Pracownicy przy aparaturze - na pierwszym planie łącznica telefoniczna.
Pracownicy przy aparaturze - na pierwszym planie łącznica telefoniczna.Foto: NAC

Posłuchaj
10:13 Rozmowa z Maciejem Kwiatkowskim.mp3 Rozmowa Marii Sawickiej z Maciejem Kwiatkowskim na temat badań nad działalnością Warszawskiej Rozgłośni Polskiego Radia we wrześniu 1939 roku. (PR, 1984)

 

Posłuchaj, co nadawało Polskie Radio we wrześniu 1939 roku.

wrzesień w pr.jpg
Wrzesień 1939 roku w Polskim Radiu. Posłuchaj!
 

Posłuchaj
00:55 Ostatni komunikat o wkroczeniu Niemców do Warszawy.mp3 Ostatni komunikat o wkroczeniu Niemców do Warszawy. (PR, 30.09.1939)

 

- Jest tylko jedna rzecz w życiu ludzi, narodów i państw, która jest bezcenną. Tą rzeczą jest honor! – tak powiedział 5 maja 1939 roku minister spraw zagranicznych Józef Beck w transmitowanym przez Polskie Radio płomiennym przemówieniu sejmowym będącym odpowiedzią na żądania Adolfa Hitlera.

Wybuch wojny był nieunikniony.

1 września 1939 o 6.30 dyżurny spiker Warszawy I Zbigniew Świętochowski zerwał plombę w szafie, w której znajdowała się przygotowana specjalnie na tę okoliczność płyta. Rozbrzmiało wycie syren, a następnie słuchacze usłyszeli komunikat o wkroczeniu wojsk niemieckich do Polski, rozpoczynający się słowami: "A więc wojna!"


Posłuchaj
00:40 Pierwszy komunikat o rozpoczęciu działań wojennych przez Niemców.mp3 - A więc wojna! Z dniem dzisiejszym wszystkie zagadnienia schodzą na plan dalszy - komunikat radiowy odczytany przez Zbigniew Świętochowskiego. (PR, 1.09.1939)

Posłuchaj
00:19 Komunikat o nalotach.mp3 - Uwaga, uwaga, nadchodzi! - komunikat radiowy alarmujący warszawiaków o zbliżających się bombowych nalotach na stolicę we wrześniu 1939 roku.

  

5 września padł rozkaz ewakuacji Polskiego Radia. Mimo to grupa ochotników pod wodzą Edmunda Rudnickiego podjęła heroiczną decyzję o pozostaniu w walczącym mieście.


Posłuchaj
00:09 Komunikat nakazujący opuszczenie Warszawy przez mężczyzn.mp3 Komunikat nakazujący opuszczenie Warszawy przez mężczyzn w wieku poborowym. (PR, 6.09.1939)

 

Symbolem oporu stały się radiowe przemówienia prezydenta Warszawy Stefana Starzyńskiego i szefa propagandy Dowództwa Obrony Warszawy Wacława Lipińskiego. Radiowcy trwali na posterunku aż do 30 września. Ostatni komunikat nadano na falach krótkich korzystając z zasilania awaryjnego.

im

Czytaj także

Wrzesień '39. Tego dnia od bomb zginęło 10 tysięcy warszawiaków

Ostatnia aktualizacja: 25.09.2024 06:00
- Bombardowanie rozpoczęło się około godziny 7 rano, trwało przez 10 straszliwych godzin, godzin takiego piekła, że nikt, kto tego nie przeżył, nie jest w stanie sobie tego nawet w przybliżeniu wyobrazić – relacja płk. Tadeusza Tomaszewskiego z bombardowania Warszawy.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Wrzesień '39. Kapitulacja Warszawy - 22 dni bohaterskiej walki

Ostatnia aktualizacja: 28.09.2024 05:57
28 września 1939 roku o godzinie 13.15, w budynku fabryki Skody na Rakowcu gen. Tadeusz Kutrzeba i gen. Johannes Blaskowitz podpisali umowę o kapitulacji Warszawy.
rozwiń zwiń
Czytaj także

"To jest ta humanitarna niemiecka wojna". Ostatnie zachowane przemówienie Stefana Starzyńskiego

Ostatnia aktualizacja: 20.09.2024 05:59
– To wojna, której celem jest zniszczenie pamiątek narodowych i zdobyczy kulturalnych, w której giną tysiące kobiet niewinnych i dzieci polskich, starców i mężczyzn cywilnej ludności nie biorącej w wojnie udziału – mówił w Polskim Radiu prezydent Warszawy Stefan Starzyński.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Wrzesień'39. Płk Lipiński: "Być zwyciężonym i nie ulec, to zwycięstwo"

Ostatnia aktualizacja: 21.09.2022 05:55
- Walczymy z wolą walki, mimo iż zetknęliśmy się z olbrzymią przewagą wroga i zdajemy sobie sprawę z ciężkich warunków. Walczyć będziemy nadal – mówił w przemówieniu z 21 września 1939 roku szef propagandy Dowództwa Obrony Warszawy.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Ostatni dzień nadawania Polskiego Radia w 1939 roku. Chopin wśród huku bombardowania

Ostatnia aktualizacja: 23.09.2024 06:00
23 września 1939 roku warszawska rozgłośnia Polskiego Radia przestała pracować. Zanim to nastąpiło, radioodbiorcy mogli posłuchać koncertu kompozycji Fryderyka Chopina w wykonaniu Władysława Szpilmana.
rozwiń zwiń