Powrót do ukochanej ojczyzny
Jan Paweł II został głową Kościoła katolickiego 16 października 1978 roku. Swoją pierwszą podróż apostolską odbył już pod koniec stycznia kolejnego roku – jej celem była Dominikana, Meksyk oraz Bahamy.
W ciągu trwającego ponad dwadzieścia lat pontyfikatu Jan Paweł II odwiedził ponad sto trzydzieści krajów. Przybywał do miejsc, w których nie był wcześniej żaden papież – mowa tu między innymi o Fidżi oraz Seszelach. Podczas zagranicznych podróży Ojciec Święty przebył łącznie ponad 1 700 000 kilometrów. Nic dziwnego, że czasy Jana Pawła II często nazywa się "pontyfikatem bez granic", a teolodzy podkreślają, że pielgrzymki papieskie były jednym z najważniejszych czynników ewangelizacji świata.
Samą Polskę Ojciec Święty odwiedził osiem razy - po raz pierwszy w czerwcu 1979 roku. Na kolejną wizytę Jana Pawła II rodacy czekali cztery lata - jej początek przypadł na dzień 16 czerwca 1983 roku.
W tym czasie w kraju wciąż obowiązywał wprowadzony 12 grudnia 1981 roku stan wojenny – co prawda od 31 grudnia 1982 roku był zawieszony, ale oficjalnie władze komunistyczne zniosły go dopiero 22 lipca 1983 roku. Stąd hasło pielgrzymki - "Pokój Tobie, Polsko, Ojczyzno moja!".
Samolot z Janem Pawłem II na pokładzie wylądował o godzinie 17 na warszawskim lotnisku Okęcie – duchownego witały tłumy wiernych. Oficjalne powitanie głowy Kościoła katolickiego odbyło się niecałe dwie godziny później podczas uroczystej mszy w bazylice archikatedralnej św. Jana Chrzciciela w Warszawie.
17 czerwca miało miejsce niezwykle ważne wydarzenie – Jan Paweł II spotkał się z premierem Wojciechem Jaruzelskim, przewodniczącym Rady Państwa Henrykiem Jabłońskim i innymi przedstawicielami władz PRL w Belwederze.
To właśnie wtedy z ust Ojca Świętego padły słowa dotykające aktualnej sytuacji w Polsce:
- I chociaż życie w ojczyźnie od 13 grudnia 1981 r. zostało poddane surowym rygorom stanu wojennego, który został zawieszony od początku bieżącego roku - to przecież nie przestaję ufać, że owa zapowiadana wielokrotnie odnowa społeczna, według zasad wypracowywanych w takim trudzie w przełomowych dniach sierpnia 1980 r. i zawarta w porozumieniach, dojdzie stopniowo do skutku.
Tego samego dnia Jan Paweł II wziął udział w modlitwie przy urnie z sercem Jana III Sobieskiego znajdującej się w Kaplicy Królewskiej w kościele Przemienienia Pańskiego, a także odprawił mszę na Stadionie Dziesięciolecia. W nabożeństwie uczestniczyło ponad półtora miliona wiernych.
Rankiem 18 czerwca papież oddał hołd pomordowanym na warszawskim Pawiaku, a następnie ofiarom Holocaustu przed pomnikiem Bohaterów Getta. Kolejnym etapem wizyty Ojca Świętego była Częstochowa. Wcześniej jednak biskup Rzymu odprawił mszę na błoniach klasztoru w Niepokalanowie, podczas której przypomniał słowa św. Pawła z Listu do Rzymian: "Nie daj się zwyciężyć złu, ale zło dobrem zwyciężaj". Było to kolejne odwołanie do trudnej sytuacji w kraju.
W Dolinie Chochołowskiej
19 czerwca Jan Paweł II odprawił uroczystą mszę na Jasnej Górze z okazji 600-lecia cudownego obrazu Madonny z Dzieciątkiem. Wieczorem papież ofiarował klasztorowi na Jasnej Górze zakrwawiony pas, który miał na sobie w dniu zamachu 13 maja 1981 roku.
Dzień później Ojciec Święty przyleciał do Poznania, gdzie w Parku Kultury beatyfikował Urszulę Ledóchowską – założycielkę Urszulanek Serca Jezusa Konającego. Spędził też czas w Katowicach, gdzie spotkał się chorymi i osobami starszymi.
02:20 Pielgrzymka Ojca Świętego Jana Pawła II do Polski 1983 - Częstochowa_2053686.mp3 Przemowa pożegnalna Jana Pawła II w Częstochowie podczas drugiej wizyty papieża w Polsce. (PR, 21.06.1983)
21 i 22 czerwca papież przebywał we Wrocławiu i w Krakowie, gdzie uczestniczył w nabożeństwach oraz rozmawiał z miejscowym duchownymi.
W dawnej stolicy Polski Jan Paweł II otrzymał doktorat honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego.
- Dzisiaj w tych zaprawdę niezwykłych okolicznościach ja, Jan Paweł II, biskup Rzymu, staję wobec tych portretów, wobec tej wielkiej akademickiej genealogii mojej Jagiellońskiej Alma Mater i jak przystało wobec matki, całuję jej ręce, aby tym gestem dać świadectwo, jak wielki dług zaciągnąłem – mówił papież podczas uroczystości.
Ponadto na krakowskich Błoniach beatyfikował franciszkanina, uczestnika powstania styczniowego Adama Chmielowskiego oraz karmelitę, powstańca styczniowego, sybiraka Rafała Kalinowskiego. Papież nie zapomniał także o młodzieży – spotkał się z nią w "papieskim oknie" Pałacu Biskupów na Franciszkańskiej 3. Podczas rozmowy śpiewał ze zgromadzonymi, śmiał się i żartował.
Ostatniego dnia swojej wizyty w Polsce Jan Paweł II udał się w swoje ukochane Tatry – tam w Dolinie Chochołowskiej spotkał się z Lechem Wałęsą, ówczesnym przywódcą podziemnej "Solidarności". Wieczorem, po uroczystym pożegnaniu, biskup Rzymu odleciał do Watykanu.
Kolejna podróż apostolska Jana Pawła II miała miejsce w dniach 8-14 czerwca 1987 roku. Podczas swojego pontyfikatu papież spędził w Rzeczpospolitej łącznie 66 dni. Żadne inne państwo nie zostało tak wyróżnione.
jb
Podczas pracy korzystałam z przemówienia Jana Pawła II do przedstawicieli władz państwowych w Belwederze z 17 czerwca 1983 roku.
