Do dziś jest dla Francuzów najważniejszą postacią w historii, daleko w tyle pozostawiając cesarza Napoleona czy króla Karola Wielkiego. W 1940 roku wzywał wszystkich wolnych Francuzów do kontynuowania walki z Niemcami. Przekonywał, że wojna nie jest przegrana. Miał rację.
Wojskowe szlify
"Wstępowałem do wojska, bo ono było jedną z najważniejszych rzeczy na świecie" - pisał w swych pamiętnikach.
O karierze wojskowej Charlesa de Gauelle'a, jego udziale w wojnie polsko-bolszewickiej, walce o wolność Francji słyszymy w audycji Pawła Zaremby. W programie nadanym na antenie Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa w 1967 roku udział wzięli: Ludwik Frendl, Jerzy Kawka, Karol Dorwski i Stefan Wysocki, narratorem był Tadeusz Lasko.
- Postać dwumetrowa prawie, jak zwykle u ludzi bardzo wysokich, nieco powolna i niezgrabna w ruchach. Wyraz twarzy skupiony, głos mocny, piękny dobór słów klasycznej, trochę archaizowanej francuszczyzny, duży nos. Wymarzony temat dla karykaturzysty. De Gaulle wystający wysoko ponad otoczenie, de Gaulle z głową przebijającą chmury - mówił Tadeusz Lasko.
32:45 Zycie de Gaulla.mp3 "Charles de Gaulle" - kariera wojskowa i polityczna prezydenta Francji, walka o wolność kraju, fragmenty przemówień generała. Aud. Pawła Zaremby nadana na antenie Rozgł. Polskiej RWE w 1967 r.
Kariera polityczna
Charles de Gaulle - generał, francuski mąż stanu, organizator ruchu oporu we Francji w czasie II wojny światowej - urodził się 22 listopada 1890 roku.
W latach 1959-1969 sprawował urząd prezydenta. Był uważany za jednego z polityków, którzy wywarli największy wpływ na kierunek integracji Europy. W polityce zagranicznej dążył do niezależności Francji. Rozwijał program budowy broni atomowej w kraju. Z jego inicjatywy Francja wystąpiła ze struktur NATO. De Gaulle był też autorem koncepcji Europy Ojczyzn.
Przeciwnik rządu Vichy
W 1940 roku został na krótko wiceministrem obrony narodowej. Był przeciwnikiem rokowań z Niemcami. W przemówieniu radiowym wygłoszonym 22 czerwca 1940 roku z Londynu, de Gaulle wzywał Francuzów do oporu przeciwko III Rzeszy. Przekonywał, że pomimo przerwania umocnień Linii Maginota i upadku Dunkierki wojna nie jest przegrana.
- Honor, zdrowy rozsądek oraz interes kraju wzywają wszystkich wolnych Francuzów, gdziekolwiek teraz są, do kontynuowania walki - mówił. - Ja, generał de Gaulle, rozpoczynam w Wielkiej Brytanii realizację narodowego zadania. Wzywam francuskich żołnierzy, marynarzy i pilotów, by się ze mną skontaktowali.
00:31 Charles de Gaulle apeluje o dalszą walkę Charles de Gaulle - Do wszystkich Francuzów! - fragm. przemówienia wygłoszonego do rodaków z Londynu 22.06.1940 r.
Uczestnik wojny polsko-bolszewickiej
W latach 1919-1921 generał de Gaulle był członkiem francuskiej misji wojskowej w Polsce. Jako major walczył w Bitwie Warszawskiej dowodząc jednym z polskich oddziałów liniowych. Za odwagę i sukcesy na polu walki został wówczas odznaczony orderem Virtuti Militari V klasy. We wrześniu 1967 roku na zakończenie oficjalnej wizyty w naszym kraju fragment przemówienia wygłosił po polsku. Ta wypowiedź zachowała się w archiwum Polskiego Radia.
Kliknij w obrazek i dowiedz się więcej o wojnie polsko-bolszewickiej i roli gen. de Gaulle'a:
00:26 Charles de Gaulle do Polaków "Niech żyje Polska! Nasza droga, szlachetna, waleczna Polska!" - fragm. przemówienia wygłoszonego po polsku przez gen. Charlesa de Gaulle'a podczas wizyty w naszym kraju w 1967 r.
Gen. Charles de Gaulle ustąpił ze stanowiska prezydenta w wyniku porażki w referendum w 1969 roku. Polityk potraktował głosowanie jako plebiscyt, który miał potwierdzić jego popularność. Zmarł 9 listopada 1970 roku w swojej posiadłości w Colombey-les-Deux-Églises, półtora roku po swojej dymisji.
Uroczystości pogrzebowe
Pogrzeb de Gaulle'a miał charakter prywatny. Tego samego dnia w paryskiej katedrze Notre-Dame została odprawiona uroczysta msza święta w intencji zmarłego, podczas której najwyższy hołd złożyli przedstawiciele władz francuskich i przywódcy z całego świata. We mszy uczestniczyli m.in.: prezydent Francji Georges Pompidou z małżonką, prezydent USA Richard Nixon, król Belgów Baldwin I, cesarz Etiopii Haile Selassie, szach Iranu Mohammad Reza Pahlawi, następca tronu Wielkiej Brytanii książę Karol, premier Wielkiej Brytanii Edward Heath i wielu innych polityków z kilkudziesięciu krajów świata. Polskę reprezentował ówczesny przewodniczący Rady Państwa marszałek Marian Spychalski.
Co roku, w rocznicę śmierci Charlesa de Gaulle'a, około 80 tysięcy osób odwiedza posiadłość w Colombey-les-Deux-Églises, oddając hołd człowiekowi, który uratował honor Francji.
bs/im