Historia

Edward Witkowski: "Niech idzie, niech walczy za Polskę"

Ostatnia aktualizacja: 08.08.2020 05:55
- 20 tysięcy ludzi po raz pierwszy w Nowym Jorku widziało sztandar polski, to było rzeczywiście przyjemnie patrzeć, jak te kobiety starsze, mężczyźni, wszyscy płakali, że to jest pierwszy raz oficjalnie polski sztandar - Edward Witkowski, współpracownik Ignacego Paderewskiego wspominał rekrutację ochotników z Polonii amerykańskiej.
Członkowie Generalnego Inspektoratu ArmiiO chotniczej w 1920 roku
Członkowie Generalnego Inspektoratu ArmiiO chotniczej w 1920 rokuFoto: NAC

W przełomowych dniach sierpnia 1920 roku Wojsko Polskie liczyło niespełna 800 tys. żołnierzy, z czego 385 tys. walczyło na froncie wojny z bolszewikami. 

W tym czasie przeciwko nam zmobilizowanych było blisko 4,5 mln żołnierzy Armii Czerwonej. Sowiecka przewaga na fronice była miażdżąca. Przytłaczająca była myśl, jak wielkim zagrożeniem są niewyczerpane zasoby ludzkie armii wroga. 

W obliczu zagrożenia państwa powołana została Armia Ochotnicza. Od lipca do września 1920 roku w jej szeregi wstąpiło 105,7 tys. ochotników, w ciągów dwóch pierwszych tygodni zaciągu – 35 tysięcy.

Do ojczyzny, która przed niespeła dwoma laty odzyskała niepodległość, ściągali Polacy ze wszystkich stron świata. W kwietniu 1919 roku do Polski przybyła Błękitna Armia gen. Józefa Hallera. Licząca wówczas 70 tys. żołnierzy - byłych jeńców, ochotników ze Stanów ,Zjednoczonych i Kanady, a nawet rekrutów spośród Polonii z Brazylii i Argentyny - była najlepiej uzbrojoną formacją, która zasiliła szeregi Wojska Polskiego. Dołączyli też Polacy z 5 Dywizji Syberyjskiej. Dywizja utworzona m.in. z potomków zesłańców na Sybir walczyła po stronie "białych" w rosyjskiej wojnie domowej.


Posłuchaj wspomnień Edwarda Witkowskiego, świadka tamtych wydarzeń, jednego z bezcennych nagrań zachowanych w Archiwum Polskiego Radia:

Posłuchaj innych wspomnień ludzi, którzy w 1920 roku stawili się na wezwanie i przybywali z różnych stron świata, by bronić niepodległości Polski. (KLIKNIJ w OBRAZEK)

src=" //static.prsa.pl/18c6af74-3478-4b75-bc41-37b63c3bea80.file"

 im

Czytaj także

104 lata temu Józef Piłsudski otrzymał stopień Marszałka Polski

Ostatnia aktualizacja: 19.03.2024 05:55
19 marca 1920 roku na prośbę Ogólnej Komisji Weryfikacyjnej Józef Piłsudski przyjął stopień Pierwszego Marszałka Polski. Oficjalna uroczystość wręczenia buławy marszałkowskiej odbyła się dopiero po zwycięskiej wojnie polsko-bolszewickiej.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Wyprawa kijowska - zamiary niewymierzone na siły?

Ostatnia aktualizacja: 25.04.2024 06:00
Podjęta wiosną 1920 roku ofensywa na Kijów była ambitną próbą wyprzedzenia bolszewickiego natarcia i zniszczenia sił wroga. Wojsko Polskie było wspierane przez ukraińskich żołnierzy, którzy walczyli o własne niepodległe państwo. Niestety, nie udało się zrealizować żadnego z tych celów.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Józef Piłsudski (nie do końca) na szlaku Chrobrego. Polacy wkraczają do Kijowa

Ostatnia aktualizacja: 07.05.2024 05:55
7 maja 1920 roku pierwsi polscy żołnierze wkroczyli do Kijowa. Następnego dnia odbyła się uroczysta defilada na Chreszczatyku, reprezentacyjnej alei miasta. Polscy i ukraińscy żołnierze byli witani jako wyzwoliciele od bolszewizmu i nadzieja na niepodległość Ukrainy.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Bitwa Warszawska zaczęła się pod Beresteczkiem i Brodami

Ostatnia aktualizacja: 03.08.2024 05:52
104 lata temu Wojsko Polskie zatrzymało pochód Armii Konnej Siemiona Budionnego w bitwie pod Beresteczkiem i Brodami. Powstrzymanie Konarmii było warunkiem powodzenia planu kontruderzenia znad Wieprza.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Bitwa Warszawska. Tak powstawał rozkaz, który przyniósł zwycięstwo

Ostatnia aktualizacja: 12.08.2024 06:00
104 lata temu rozpoczęła się koncentracja Wojska Polskiego przed decydującą bitwą. Figury na dziejowej szachownicy rozstawiono według założeń opracowanych na początku lipca, a ruchy nadał im rozkaz, który powstał w nocy z 6 na 7 sierpnia.
rozwiń zwiń