Historia

Józef Tischner. Człowiek, filozof, ksiądz

Ostatnia aktualizacja: 12.03.2024 05:58
12 marca 1931 urodził się Józef Tischner, ksiądz, filozof i teolog, eseista, autor książek: "Świat ludzkiej nadziei", "Nieszczęsny dar wolności" i "Historii filozofii po góralsku". Był jednym z najbardziej twórczych współczesnych myślicieli polskich.
Ks. prof. Józef Tischner podczas spływu Dunajcem
Ks. prof. Józef Tischner podczas spływu DunajcemFoto: PAP/Piotr Rayski - Pawlik

Po śmierci ks. Józefa Tischnera, papież Jan Paweł II napisał: "był człowiekiem Kościoła, zawsze zatroskanym o to, by w obronie prawdy nie stracić z oczu człowieka".

Tischner.jpg
Wojciech Bonowicz: możemy przyjrzeć się Józefowi Tischnerowi jego własnymi oczami

Czytaj także: 

Sam Józef Tischner mówił o sobie: "czasami się śmieję, że najpierw jestem człowiekiem, potem filozofem, potem długo, długo nic, a dopiero potem księdzem". Powtarzał, że nasze człowieczeństwo jest podstawą wszystkich innych funkcji, jakie pełnimy. Jedną z kluczowych kategorii w filozofii człowieka, której nauczał, było "spotkanie" z drugim człowiekiem: relacja z nim, otwartość na niego i odpowiedzialność za niego. W nauczaniu księdza Tischnera etyka nie była systemem abstrakcyjnych norm, ale właśnie sposobem doświadczania człowieka przez człowieka.

Kliknij w zdjęcie i wejdź na stronę poświęconą ks. Tischnerowi:

Od lat 70. ksiądz Tischner był znaną postacią życia intelektualnego naszego kraju. Miał wyjątkowy dar przystępnego tłumaczenia różnych pojęć, zachowując przy tym głębokość myśli. W audycji Polskiego Radia mówił, skąd bierze się melancholia. - Jest czymś w rodzaju choroby woli - mówił. 


Posłuchaj
00:21 tischner-melancholia.mp3 Ks. prof. Józef Tischner o tym, czym jest melancholia (IAR)

 

Oprócz podejmowania zagadnień filozoficznych, Józef Tischner starał się - jako ksiądz - budzić nadzieję. - Jest siłą, która utrzymuje w człowieku poczucie własnej wartości - twierdził. 


Posłuchaj
00:14 tischner-nadzieja.mp3 Ks. prof. Józef Tischner o nadziei (IAR)

 

W jednej z radiowych audycji ksiądz Tischner podkreślił, że zmieniając sposób podejścia do niektórych problemów życia, miał na uwadze szukanie prawdy. - Opisanie świata daje prawdę, bo pozwala wydobyć prawdę o świecie - oceniał. 


Posłuchaj
00:23 tischner-zmiana swiata.mp3 Ks. prof. Józef Tischner: opisywanie świata daje frajdę, bo pozwala wydobyć prawdę o świecie (IAR)

 

ipn archiwa 1200.jpg
"Kulisy spraw". Ks. Józef Tischner zarejestrowany przez Departament IV MSW

Adaptacje teatralne i filmowe

Książki księdza Józefa Tischnera spotykały się z entuzjastycznym przyjęciem. Kilka z nich zostało bestsellerami, między innymi: "Świat ludzkiej nadziei", "Polski kształt dialogu", "Etyka Solidarności", "Myślenie według wartości". Duży sukces odniosła publikacja "Tischner czyta Katechizm" z 1996 roku, a "Historia filozofii po góralsku" kilka lat po śmierci autora została przeniesiona na scenę teatralną i sfilmowana.

Ksiądz Tischner był laureatem wielu wyróżnień, między innymi Nagrody Fundacji Alfreda Jurzykowskiego, Fundacji im. Stefana Kisielewskiego, a także Złotego Mikrofonu Polskiego Radia. W 1999 roku otrzymał najwyższe polskie odznaczenie - Order Orła Białego.

Czytaj także

Tischner: religia jest dla ludzi wolnych

Ostatnia aktualizacja: 11.03.2016 12:00
Mówił o trudnej wolności, o dialogu, o etyce, która rodzi się w spotkaniu z drugim człowiekiem. W 85. rocznicę urodzin ks. prof. Józefa Tischnera wspominamy - z archiwum Polskiego Radia i Radia Wolna Europa - poświęcone mu audycje.
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Jestem człowiekiem, filozofem, dopiero na końcu – kapłanem"

Ostatnia aktualizacja: 30.04.2012 09:18
Ks. Józef Tischner – dla jednych powód do świętego oburzenia, dla innych – mistrz, którego teksty są wciąż ważne i aktualne. Dlaczego nie stawiał swojego kapłaństwa na pierwszym miejscu?
rozwiń zwiń
Czytaj także

Ks. prof. Józef Tischner - nauczyciel wolności i nadziei

Ostatnia aktualizacja: 16.06.2020 13:05
28 czerwca tego roku przypada 20. rocznica śmierci ks. prof. Józefa Tischnera, wybitnego filozofa, kapelana Solidarności i wykładowcy Papieskiej Akademii Teologicznej. W audycji "Po drugiej stronie lustra" przypomnieliśmy myśl filozoficzną, życie, aktywną działalność naukową i społeczną duszpasterza, który dzięki swojej niezwykłej osobowości cieszył się wielkim autorytetem i popularnością, również w mediach. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Wojciech Bonowicz: Tischner uczył, że myślenie daje wolność

Ostatnia aktualizacja: 17.06.2020 14:43
- Józef Tischner pozostał symbolem myślenia, które jest nieuwikłane w żadne interesy, czy wewnątrzkościelne, czy jeśli chodzi o akademicką karierę. Uczył, że im więcej myślenia, tym więcej wolności – opowiadał Wojciech Bonowicz, autor biografii o słynnym kapłanie i filozofie.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Krzysztof Trebunia-Tutka: Józef Tischner był ikoną góralszczyzny

Ostatnia aktualizacja: 25.06.2020 14:40
- Ks. prof. Józef Tischner umiał dawać nadzieję i my powinniśmy dawać ją innym poprzez muzykę - wspominał Krzysztof Trebunia-Tutka na antenie Programu 1 Polskiego Radia. 28 czerwca tego roku przypada 20 rocznica śmierci autora m.in. słynnej "Historii filozofii po góralsku".
rozwiń zwiń
Czytaj także

Z Podhala w świat. Ks. Józef Tischner o swoim życiu

Ostatnia aktualizacja: 28.06.2024 05:59
O rodzinnej Łopusznej, o studiach w Krakowie, o pracy duszpasterskiej i pisarskiej. Między innymi o tym opowiadał ks. Józef Tischner w barwnych radiowych gawędach nagranych w 1994 roku. 28 czerwca wspominamy 24. rocznicę śmierci tego filozofa, duszpasterza, kapelana Solidarności, profesora Papieskiej Akademii Teologicznej, laureata najważniejszej nagrody Polskiego Radia: Złotego Mikrofonu.
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Uczył, że myślenie daje wolność"

Ostatnia aktualizacja: 17.06.2020 14:43
- Józef Tischner pozostał symbolem myślenia, które jest nieuwikłane w żadne interesy, czy wewnątrzkościelne, czy jeśli chodzi o akademicką karierę. Uczył, że im więcej myślenia, tym więcej wolności – opowiadał Wojciech Bonowicz, autor biografii o słynnym kapłanie i filozofie.
rozwiń zwiń
Czytaj także

„Wolność człowieka gór”. Nowa książka z tekstami ks. Józefa Tischnera

Ostatnia aktualizacja: 29.12.2021 09:00
Jakie są nasze doświadczenia wolności? Według ks. Tischnera jesteśmy wolni, gdy potrafimy się tą wolnością podzielić z innymi – mówi Wojciech Bonowicz, biograf księdza profesora.
rozwiń zwiń